Wat is objectiviteit?

[Duch]

Misschien helpt het om een extra term (die volgens mij sociologisch is) toe te voegen de discussie: intersubjectiviteit. Volgens mij is wat juristen vaak aanmerken als 'objectief' in feite intersubjectief. Zo ook de quote van JetKorket.

[abraxes]

[abraxes]

[Duch]

Volgens mij is het objectief vaststellen of er sprake is van overlast onmogelijk, gezien de subjectieve lading van het begrip overlast. Je kan in het beste geval vaststellen dat eenieder ergens (overmatig) last van zou hebben. Daarmee staat echter niet vast dat er dus objectief sprake is van overlast. Inherent aan het begrip 'overlast' is namelijk de beleving van mensen. Wat geldt als overlast zal per tijd en plaats verschillen omdat wat men 'normaal' vindt ook per tijd en plaats verschilt. Een (fictief) 'gemiddeld' persoon als uitgangspunt nemen helpt dan niet, omdat je dan nog steeds bezig bent met een mening (namelijk die van de gemiddelde persoon), en dus niet met objectiviteit.

Je kunt aldus, theoretisch gezien, wel objectief vaststellen dat alle mensen een bepaalde situatie als overlastgevend beschouwen, maar niet dat die situatie dat dan ook objectief gezien is.
_________________
This is a court of law young man, not a court of justice
- Oliver Wendell 'the great dissenter' Holmes -

[bona fides]

Ik ben het met Duch eens dat als je "overlast" niet nader specificeert, het eigenlijk niet mogelijk is om objectief vast te stellen of sprake is van overlast. Overlast is nu eenmaal niet iets dat louter van de feiten afhangt. Overlast is een bepaalde gewaarwording van iemand die de feiten waarneemt.

Juridisch wordt dit opgelost door van tevoren een norm vast te leggen. Voor overlast is dit bijvoorbeeld dat wat een fictief normaal persoon als overlast ervaart. Heb je eenmaal een norm vastgelegd, dan kun je (in theorie) objectief de feiten toetsen aan die norm.

Die toets is in theorie echt objectief in de zin dat je louter naar de feiten kijkt. Over de gekozen norm en, in het geval van overlast, de eigenschappen van zo'n fictief persoon, kun je natuurlijk wel lang discussiëren. Uiteindelijk zal de jurisprudentie de eigenschappen van zo'n persoon nader invullen, zodat rechters steeds mee houvast krijgen.
_________________
Hanc marginis exiguitas non caperet.

[abraxes]

[Duch]

Dat is op zich waar, maar dat maakt de vaststelling dat er last is van overlast slechts in juridische zin objectief. De vaststelling ziet dan immers op datgene wat wie voor het recht als overlast aanmerken. Heb je de eigenschappen eenmaal vastgesteld, dan kun je (in theorie) objectief vaststellen of er van die eigenschappen sprake is of niet.

De grote vraag blijft dan echter hoe je aan die eigenschappen komt. Het is mijn stelling dat je die van overlast niet objectief kunt vaststellen, omdat overlast altijd ziet op de belevingswereld van mensen.
_________________
This is a court of law young man, not a court of justice
- Oliver Wendell 'the great dissenter' Holmes -

[bona fides]

Dat je de norm nooit helemaal kunt invullen ben ik met je eens, maar geobjectiveerd ziet overlast nu op de belevingswereld van een fictief persoon waar je over kunt nadenken en discussiëren, in principe los van je eigen beleving en de beleving van anderen. Natuurlijk maakt dat de beoordeling er niet eenvoudiger op, maar hopelijk wel objectiever .

Subjectieve overlast zou eenvoudiger zijn, want dan is het de vraag of een specifiek persoon, bijv. de klagende partij, overlast heeft ervaren. Als die persoon verklaart dat hij iets als overlast heeft ervaren, dan zal dat al snel voor waar moeten worden aangenomen.

Bij "objectief" gaat het in het recht niet altijd om een fictieve "gemiddelde" persoon. Bij strafrechtelijke causaliteit moet je bij de vraag of een gevolg "objectief voorzienbaar" is juist kijken of het gevolg achteraf, wanneer je alle feiten hebt vastgesteld, was te voorzien. In plaats van een "gemiddelde" persoon kijk je nu dus eigenlijk door de ogen van een alwetende god die het misdrijf gadeslaat. Overigens zou je de uitdrukking "objectief voorzienbaar" taalkundig gezien m.i. net zo goed kunnen uitleggen als "was het voor de gemiddelde persoon voorzienbaar, wanneer die persoon in de schoenen van de verdachte had gestaan?". Het woord "objectief" zegt dus nog niet veel over de norm die je gebruikt, alleen dát er een "objectieve" norm wordt gebruikt.
_________________
Hanc marginis exiguitas non caperet.