Geen beroep ex artt. 8:2-8:6 awb, dan ook geen bezwaar?

[jurisd]

Ik vraag me af of jullie me met een onduidelijkheid kunnen helpen. In art. 7:1 AWB staat het volgende:

[StevenK]

[cia76]

Misschien nog een nuance voor hoe het bij de openbare voorbereidingsprocedure is (bijvoorbeeld bij milieuvergunningen).

Dan kunnen alleen belanghebbenden beroep instellen die ook een zienswijze hebben ingediend (of redelijkerwijs niet verweten kunnen worden dat ze geen zienswijze hebben ingediend). Een zienswijze is vergelijkbaar met bezwaar, zij het dat er nog geen besluit is gevallen maar dat dit onderdeel vormt van de voorbereidingsprocedure. In principe kunnen alleen belanghebbenden zienswijzen inbrengen (Awb) ECHTER in de Wet Milieubeheer is geregeld dat EEN IEDER zienswijzen kan indienen evanals dat dat kan bij vele andere milieuwetten.

Dus dan krijg je dat: EEN IEDER zienswijzen kan indienen maar dat alleen BELANGHEBBENDEN beroep in mogen stellen (moeten ze in principe wel ook eerst zienswijzen hebben ingediend)

Of er voor een bapaalde regeling ook iets dergelijks geld voor bezwaar en beroep (in plaats van zienswijzen en beroep) is mij niet bekend maar kan ik me wel voorstellen.

[bona fides]

Tegen besluiten waartegen geen beroep openstaat, staat inderdaad ook geen bezwaar open. Dat is niet zo heel vreemd, want het bestuursorgaan zou het bezwaar gewoon kunnen negeren. Er staat immers geen beroep open.

Wel mag je een bezwaarschrift indienen. Het bestuursorgaan zal het bezwaar echter niet ontvankelijk moeten verklaren (en om precies te zijn: tegen dat onontvankelijkheidsbesluit staat wel (een kansloos) beroep open). Het staat het bestuursorgaan wel vrij om nav je argumenten "uit eigen beweging" terug te komen op het eerdere besluit. Je kunt alleen niets via de rechter afdwingen.

Artikel 7:1 Awb is dus eigenlijk niet veel anders dan het principe "geen recht zonder actie".
_________________
Hanc marginis exiguitas non caperet.

[cia76]

Ik had de vraag verkeerd begrepen. Nu ik Bona fide zijn duidelijke antwoord lees (waarvoor dank) snap ik het pas...

[cia76]

Nee... ik ben het er toch nog niet helemaal over eens. De vraag was

[cia76]

Overigens:
OVer welke beslissingen die moeten worden aangemerkt als een besluit in de zin van de Awb waar geen beroep tegen open staat hebben we het dan bijvoorbeeld?

[bona fides]

Hoewel je de formulering van art 7:1 Awb ook wel anders uit kunt leggen, moet je dit artikel volgens mij toch zien als de bepaling die het recht van bezwaar toekent.

Bezwaar en/of beroep staan alleen open (het recht ertoe wordt toegekend, zie art 7:1 zelf) wanneer een wet dit bepaalt. Art 8:1 Awb (en veel bijzondere wetten) bepaalt dat tegen een besluit beroep open staat. Art 7:1 Awb bepaalt dan vervolgens dat tegen die besluiten ook bezwaar open staat (en dat dit zelfs vooraf moet gaan op het instellen van beroep).

Ik denk dat het "systeem van de wet" hier van belang is. De artt. 8:2-8:6 vind je niet voor niets niet in boek 7 terug. Maar misschien moet je dat "geen recht zonder actie" principe meer zien als een ingrediënt in de wetsystematische interpretatie dan als een direct gevolg van art 7:1 Awb.

[cia76]

Helder!

Zeg jij nu vervolgens dat de rechter in alle gevallen marginaal toetst wanneer het bestuursorgaan beleidsvrijheid heeft en in alle andere gevallen niet?

[bona fides]

De rechter toetst in alle gevallen de rechtmatigheid. Voor zover de rechtmatigheid van (een aspect van) een besluit alleen afhangt van "vage" normen als het verbod van willekeur komt zo'n rechtmatigheidstoets neer op een marginale toets.

Om je vraag echt te beantwoorden pak ik er paragraaf 6.2 van Konijnenbelt bij, grappig genoeg getiteld "Beleidsvrijheid en vage normen". Konijnenbelt maakt onderscheid tussen beoordelingsvrijheid en beleidsvrijheid. Bij beoordelingsvrijheid heeft het bestuursorgaan een bepaalde vrijheid om te bepalen of een bevoegdheid van toepassing is. Dit is het geval wanneer een bepaling een zinsnede bevat zoals bijvoorbeeld "wanneer dit naar het oordeel van de minister in het belang van de openbare orde noodzakelijk is", maar het is niet altijd zo expliciet. Soms is het niet duidelijk of die beoordelingsruimte vrij of gebonden is. Beoordelingsvrijheid is in de terminologie van Konijnenbelt geen beleidsvrijheid, maar kan toch door de rechter alleen marginaal getoetst worden. Het is dus aan de minister om te bepalen of naar zijn oordeel in een bepaalde situatie het uitoefenen van een bevoegdheid in het belang van de openbare orde noodzakelijk is. De rechter mag slechts (en moet) toetsen of het oordeel van het orgaan niet kennelijk onbegrijpelijk is.

Van beleidsvrijheid is sprake wanneer vaststaat dat een bevoegdheidsbepaling van toepassing is, maar de bepaling nog wel wat ruimte laat, bijvoorbeeld wanneer er staat "de minister kan...". Hoe die bevoegdheid binnen de ruimte van die bepaling wordt toegepast (bijvoorbeeld helemaal niet, of helemaal wel, of alleen op gevallen die aan nadere voorwaarden voldoen), valt onder beleidsvrijheid. Ook beleidsvrijheid wordt marginaal getoetst.

Beetje kwestie van terminologie. De Raad van State houdt zich niet altijd aan die van Konijnenbelt.

Ik denk dat je ieder geval van marginale toetsting in 1 van deze 2 categoriën kunt indelen...
_________________
Hanc marginis exiguitas non caperet.

[cia76]

In het boek van bestuursrecht van de OU onderscheiden ze beoordelingsruimte beoordelingsvrijheid en beleidsvrijheid. Kort samengevat komen de begrippen in dat boek op het volgende neer:

Beoordelingsruimte: interpretatie van de wet

Beoordelingsvrijheid: Gaat over de kwalificatie van feiten en omstandigheden;

Beleidsvrijheid: Gaat over de af te wegen belangen en welke zwaarte er aan welk belang wordt gehangen.

Uiteraard met inachtnemeing van de abbb is er dan volgens mij in het eerste geval sprake van indringende toetsing (de rechter beslist uiteindelijk hoe de wet geinterpreteerd dient te worden) en in het tweede en derde geval van marginale toetsing. Zoals je zegt kijkt de rechter of sprake is van:" het bestuursorgaan heeft wel of niet in redelijkheid tot het besluit kunnen komen (dus zonder inhoudelijk die toets verregaand opnieuw uit te voeren).

Zou dit kloppen denk je?

[jurisd]

Bedankt voor jullie antwoorden!

Op blz. 80 van Ballegooij staat een interessant stukje over beoordelingsvrijheid, beoordelingsruimte en beleidsvrijheid, die ik in deze alinea even zal parafraseren. Het is namelijk het doel geweest van de wetegever om beoordelingsvrijheid dmv vage termen te geven. Dat betekent dat de rechter slechts marginaal mag toetsen. Maar als de wetgever die beoordelingsvrijheid *niet* heeft gegeven, dan spreken we van beoordelingsruimte. De rechter mag die ruimte volledig toetsen, aangezien het geen vrijheid is. Maar de beleidsvrijheid is wederom een opzettelijke vrijheid, dus de rechter mag dan alleen marginaal toetsen.

[jurisd]

Dan nog iets: ik heb ergens gelezen dat het bestuursorgaan niet gebonden is aan de abbb daar waar het gaat om beoordelingsruimte, maar wel als het gaat om beoordelingsvrijheid of beleidsvrijheid. Kan iemand dit beamen?

[jurisd]

[Duch]

Ik weet niet of ik je redenering helemaal volg, maar ik zal in ieder geval even beschrijven hoe ik de relatie tussen de genoemd artikelen begrijp.

Art. 8:1 Awb stelt dat men in zijn algemeenheid beroep (op de rechter) kan instellen tegen besluiten. De artt. 8:2 t/m 8:6 Awb sluiten een aantal besluiten uit van beroep. Art. 7:1 stelt dat als je beroep kan instellen je, voordat je dat doet, eerst bezwaar moet maken (tenzij er administratief beroep open staat. Dit betekent het volgende: Alle gevallen die genoemd zijn in de artt. 8:2 t/m 8:6 zijn gevallen waarin je geen beroep kunt instellen. Art. 7:1 bepaalt nu dat je in al die gevallen ook geen bezwaar kunt maken. Het enige wat art. 1:5 zegt is dat bezwaarmaken is "het gebruik maken van de ingevolge een wettelijk voorschrift bestaande bevoegdheid, voorziening tegen een besluit te vragen bij het bestuursorgaan dat het besluit heeft genomen." "Ingevolge een wettelijk voorschrift bestaande bevoegdheid" betekent dat je alleen bezwaar kan maken als er een wettelijk voorschrift is dat zegt dat dat zo is. Met andere woorden, art. 1:5 beschrijft alleen wat bewaar is, en voegt geen materieel recht op het maken van bezwaar toe.
_________________
This is a court of law young man, not a court of justice
- Oliver Wendell 'the great dissenter' Holmes -