Een aantal algemene vragen over rechtsmiddelen

[Pimsan]

Hallo allemaal

Ik ben HBO Rechten student en ik ben op het moment bezig met het laatste blok van mijn eerste jaar. Het laatste blok gaat over strafrecht en strafvordering. Nu ben ik bezig met strafvordering en heb ik, na het lezen van het verplichte studiemateriaal, een aantal vragen over rechtsmiddelen waarvan ik het antwoord niet kan vinden in mijn studieboek en ook niet op internet. De vragen komen ook eigenlijk voornamelijk voort uit algemene interesse.

1. Tijdens het bestuderen van rechtsmiddelen in het kader van de voorbereiding van mijn examen formeel strafrecht kwam ik de zin: ‘’Niet alle uitspraken die rechters doen zijn juist’’ tegen. Ik begrijp natuurlijk dat dit zo is, rechters zijn immers ook mensen en ieder mens maakt fouten. Ik ben benieuwd hoe vaak het nu gebeurd dat er in hoger beroep of in cassatie wordt geconstateerd dat een rechter inderdaad een fout heeft begaan. Als uitspraken worden vernietigd nadat een partij in hoger beroep gaat, komt het vaak voor dat de rechter inderdaad een fout is begaan? En zo ja, hoe vaak gebeurt dit? Heeft iemand hier toevallig enig idee hoe ik hier achter kan komen? Ik heb het proberen op te zoeken via google maar ik kom niet echt goede resultaten tegen. Het lijkt me erg interessant om ook te weten hoe vaak het voorkomt dat een zaak wordt vernietigd vanwege bijvoorbeeld procesfouten. Het is niet zo dat deze informatie van vitaal belang is voor het vervolg van mijn leerproces maar ik ben er eigenlijk gewoon erg nieuwsgierig naar.

2. In Nederland zijn er negentien rechtbanken die in eerste aanleg rechtspreken. Daarnaast zijn er vijf gerechtshoven die in hoger beroep een zaak van een rechtbank beoordeelt. En er is een Hoge Raad die over het beroep in cassatie gaat. Dit is ongetwijfeld algemene kennis voor de bezoekers van dit forum. Terwijl ik aan het lezen was over de organisatie van de gerechten en de wijze waarop er, hoe hoger je gaat hoe minder gerechten er zijn, vroeg ik mij af waarom dit nu zo geregeld is. Dit kon ik eigenlijk nergens specifiek vinden. Ik begrijp wel dat een gerechtshof over uitspraken van de rechtbank oordeelt maar wat is de reden dat er maar vijf gerechtshoven zijn en niet 19 gerechtshoven? En waarom is er slechts 1 Hoge Raad? Hier zal vast een goede reden voor zijn maar ik ben hem tijdens het bestuderen van het formele strafrecht niet tegengekomen. Heeft iemand enig idee wat hier de verklaring voor is? Zijn er weinig zaken die in hoger beroep moeten worden beoordeelt waardoor er minder gerechtshoven dan rechtbanken nodig zijn?

3. Volgens art. 364 Sv geeft de voorzitter de verdachte, indien hij aanwezig is, hem mondeling kennis van het rechtsmiddel dat tegen het vonnis openstaat, en van de termijn, waarbinnen dat rechtsmiddel kan worden aangewend. Stel, de verdachte is inderdaad aanwezig bij het uitspreken van het vonnis door de rechter maar de rechter vergeet de verdachte mondeling kennis te geven dat tegen het vonnis een rechtsmiddel kan worden aangewend. Wat kunnen hier de gevolgen van zijn? Is de rechter daadwerkelijk verplicht om de mogelijkheid tot het aanwenden van een rechtsmiddel aan de verdachte mede te delen?

4. Wanneer hoger beroep? Staat hoger beroep ALTIJD open? Ik lees in art. 404 Sv lid 1 dat er voor een verdachte in vonnissen betreffende misdrijven waarbij de verdachte niet van de gehele tenlastelegging is vrijgesproken hoger beroep open staat. Is dit zonder uitzondering zo? Ik vraag mij dit af want stel: een verdachte wordt door de rechter veroordeelt tot 2 jaar cel en hij gaat in hoger beroep tegen de uitspraak van de rechter. Hij verklaart dat hij het feit niet heeft begaan. Maar er zijn duidelijke camerabeelden beschikbaar waarop meer dan duidelijk te zien is dat de verdachte het feit begaat. Er zijn meerdere getuigen zijn die het gezien hebben bevestigen dat verdachte het feit heeft begaan. Er is zelfs een algemeen opsporingsambtenaar die de verdachte het feit heeft zien plegen en hem daarop op heterdaad heeft aangehouden. Maar toch zegt de verdachte na de uitspraak van de rechter: ‘’ik heb het niet gedaan, ik ga in hoger beroep’’. Is dit dan echt nog steeds mogelijk voor hem? terwijl er zo veel bewijs tegen hem is. En zo ja, wat is hier specifiek de reden van? Kost het niet heel veel extra tijd en moeite om de zaak nog eens te laten behandelen door een gerechtshof?

Alvast bedankt voor de moeite om mijn vragen te beantwoorden!

[MSomsen]