Bestuursdwang bij concreet zich op legalisatie

[cia76]

Halo allemaal,

Velen van jullie zullen er bekend mee zijn dat een bestuursorgaan behoort af te zien van handhaving wanneer er concreet zicht op legalisatie bestaat. Maar onderstaand heb ik e.e.a. genuanceerd.


Bijvoorbeeld bij een verbouwing.

Situatie 1: er ligt nog geen aanvraag en de verbouwing is bezig:
De bouw kan worden stilgelegd (geen concreet zicht op legalisatie) en er kan gevorderd worden de situatie terug in overeenstemming te brengen met de legale situatie (eventueel met het advies om een aanvraag in te dienen om te bezien of de situatie alsnog gelegaliseerd kan worden). Als je dit in twee verschillende stappen doet is het handiger. Dan kun je de werkzaamheden stilleggen met spoedeisende bestuursdwang (De handhaver ter plaatse gelast mondeling stilleggen van de bouw en conform artikel 5:24 lid 6 stel je dit achteraf op schrift)
Het in overeenstemming brengen met legale situatie kan met een separate waarschuwingsbrief bijvoorbeeld waarin je ook op andere (legalisatie)mogelijkheden kan wijzen.

Situatie 2: er ligt wel een aanvraag en het is zeer waarschijnlijk dat de bouw uiteindelijk zal worden vergund (na benodigde vrijstelingsprocedure bijvoorbeeld)
De bouw kan toch worden stilgelegd omdat de vergunning nog niet is verleend en niet gebouwd mag worden zonder vergunning. Echter, er kan niet worden gevorderd dat de situatie terug in overeenstemming wordt gebracht met de oude situatie. Er bestaat immers concreet zicht op legalisatie voor de verbouwing. Pas wanneer blijkt dat toch geen vrijstelling verleend zal worden kan dit traject worden gestart.

Situatie 3: er ligt wel een aanvraag en het 100% zeker dat de verbouwing zal worden vergund
De bouw kan toch worden stilgelegd omdat de vergunning nog niet is verleend en niet gebouwd mag worden zonder vergunning. Echter, er kan niet worden gevorderd dat de situatie terug in overeenstemming wordt gebracht met de oude situatie. Er bestaat immers concreet zicht op legalisatie voor de verbouwing.

Stilleggen kan dus (bijna) altijd volgens bovenstaande uiteenzetting.

Dus mijn standpunt is nu dat zo lang er geen vergunning is (bijvoorbeeld bouwvergunning) kunnen de werkzaamheden stil worden gelegd. Het sommeren om de situatie in oude staat te herstellen kan pas als er geen concreet zich op legalisatie bestaat voor wat betreft het resultaat van de verbouwing. De redenering is dat het nimmer legaal is om te bouwen vooruitlopend op een vergunning dus het stilleggen kan altijd omdat concreet zicht op legalisatie ten aanzien van het te vroeg starten met de werkzaamheden nooit aan de orde is, maar enkel concreet zicht op legalistatie kan bestaan voor het uiteindelijke bouwwerk.

Dit standpunt kan doorgetrokken worden naar bijvoorbeeld een lozingspijp waar onbekend spul uit komt (Wvo)

Iemand bevestiging of weerlegging van bovenstaande?

[cia76]

Echt niemand?

[Marco Knol]

Logisch, en er valt wat mij betreft geen speld tussen te krijgen, maar ja, ik had eerder vandaag al onenigheid met een bestuursrechter over wat nu wel en niet logisch is. Dus tsja.
_________________
Gelijk hebben is niet hetzelfde als bewijs hebben.

[msteeman]

Je uiteenzetting is niet echt een 'nuancering' op het beginsel dat afgezien moet worden van handhaving als een concreet zicht bestaat op legalisatie. Eerst nog even de beginselplichtformule van de ABRvS als opfrissertje:
--------
Gelet op het algemeen belang dat gediend is met handhaving, zal in geval van overtreding van een wettelijk voorschrift het bestuursorgaan dat bevoegd is om met bestuursdwang of een last onder dwangsom op te treden, in de regel van deze bevoegdheid gebruik moeten maken. Slechts onder bijzondere omstandigheden mag van het bestuursorgaan worden gevergd, dit niet te doen. Dit kan zich voordoen indien concreet uitzicht op legalisatie bestaat. Voorts kan handhavend optreden zodanig onevenredig zijn in verhouding tot de daarmee te dienen belangen dat van optreden in die concrete situatie behoort te worden afgezien.
--------
In je voorbeelden gebruik je steeds twee handhavingsbesluiten (!) waartegen ook alletwee rechtsbeschermingsmogelijkheden bestaan.

Allereerst de 'spoedeisende bestuursdwang', de bouwstop. Hierover bestaat een stroom aan rechtspraak die behoorlijk op hand van het bestuursorgaan is. Feitelijk komt het erop neer dat bij het opleggen van een bouwstop, gezien de spoedeisende aard van de maatregel, de 'bijzondere omstandigheden' minder uitvoerig meegewogen hoeven te worden. Feitelijk komt het erop neer dat een bestuursorgaan bevoegd wordt geacht een bouwstop op te leggen als voldoende aannemelijk is gemaakt dat zonder vergunning gebouwd wordt, los van de mogelijkheden tot legalisatie en slechts met een beperkte toets aan het evenredigheidsbeginsel (de bestuursrechter gaat er kennelijk vanuit dat op de bouwstop nog een tweede handhavingsbesluit volgt...). Er hoeft zelfs niet eens een vooraanschrijving ex 4:8 Awb gedaan te worden.

Dat is anders bij de herstelsanctie die in de regel volgt op een bouwstop. Die herstelsanctie heeft geen spoedeisend karakter en is bedoeld om de overtreding ongedaan te (laten) maken. Een dwangsom of een aanzegging tot bestuursdwang om het reeds gebouwde weer af te breken of in een toestand te brengen die legaliseerbaar is. Die herstelsanctie valt in het geheel onder de beginselplichtformule en dus komt de hele riedel aan legaliseerbaarheid om de hoek. Als er een voldoende concreet zicht op legalisatie is zal dus volgend op de bouwstop géén herstelsanctie volgen, maar zal de bouwstop formeel opgeheven moeten worden. Als er geen voldoende concreet zicht op legalisatie is (en geen andere overwegingen in de weg staan) kan de herstelsanctie uitgevaardigd worden. Aan de herstelsanctie dient, op grond van 4:8 Awb, een vooraanschrijving vooraf te gaan. De bouwstop kan gelden als vooraanschijving, als 'ie goed inelkaar zit. Pas na een reactie op de vooraanschrijving kun je een legalisatieonderzoek doen.

Aan het eind van het liedje krijg je dan precies de situatie zoals je hem al beschreven hebt, ook toevallig!

[cia76]

Blij dat je het eens bent met wat ik uiteen heb gezet en bedankt voor je toevoeging aan deze draad. Ook blij dat hetgeen ik uiteen heb gezet kennelijk in jurisprudentie ook zo is vormgegeven. Dat je het niet eens bent met mijn standpunt dat hetgeen ik uiteen heb gezet een nuancering is op het algemene beginsel dat een bestuursorgaan behoort af te zien van handhaving bij concreet zicht op legalisatie is verder denk ik niet een discussie waard, maar omdat je je bericht ermee begon vul ik eraan toe dat ik dit beginsel nadere invulling wilde geven door aan de hand van een iets concretere casusposities dit leerstuk te benaderen en verder vorm trachtte te geven. Vind je het woord nuancering dan fout of is er een andere reden waarom je hier naar verwees?

[msteeman]

Het is meer een uitleg dan een nuancering, vandaar. Niet persoonlijk bedoeld hoor