Beruchte gevangenis op het bekende eiland in de Carribean

[dirkvt]

Beste allemaal,

In mijn naiviteit steekt het mij al lang, dat een leider van een groot land vrij kan blijven rondlopen, terwijl zijn onderdanen tekeer gaan tegen machteloze gevangenen in een gevangenis op een niet te bereiken plaats.

Nu er een nieuwzeelander en een rus weer "vrij"zijn, vraag ik mij af, hoe men van het internationale strafrecht gebruik kan maken om te zien de schuldigen aan te wijzen, aan te houden, en voor een rechter te brengen.

Kan iemand mij informeren, hoe zoiets kan worden uitgevoerd ?

[bona fides]

Voor zover ik het begrijp, correcties zijn welkom:

Het Internationaal Strafhof heeft rechtsmacht wanneer een (zeer ernstig) misdrijf is begaan door een persoon met de nationaliteit van een staat die partij is bij het Statuut van het Internationaal Strafhof, of wanneer het misdrijf begaan is op het grondgebied van een staat die partij is. Indien geen van beide het geval is, kan de VN Veiligheidsraad via een resolutie op grond van hoofdstuk VII van het VN-Handvest nog rechtsmacht creëren.

De VS is geen partij bij het Statuut, en beschikt in de VN Veiligheidsraad over een vetorecht. Vraag is dus of George Bush op het grondgebied van een staat die wel partij is één van de misdrijven genoemd in artikel 5 van het Statuut heeft gepleegd. Ik ben bang dat Afghanistan en Irak geen partij waren. Van Cuba zou ik het moeten nazoeken (denk het niet), maar dan is het nog de vraag of Guantanamo Bay als Cubaans grondgebied geldt. Ik heb niet gecontroleerd of in Guantanamo Bay misdrijven als bedoeld in artikel 5 lijken te hebben plaatsgevonden.

Dat George Bush staatshoofd is, maakt voor het Internationaal Strafhof niet uit (artikel 27 van het Statuut). Mocht George Bush op 1 of andere manier in handen van het Strafhof vallen, dan moet Den Haag wel rekening houden met toepassing van de The Hague Invasion Act.
_________________
Hanc marginis exiguitas non caperet.

[dirkvt]

Bona Fides, bedankt voor de reactie.

Inderdaad, daarom denk ik dat deze prive personen wel degelijk partij zouden kunnen zijn in een (hoe te definieren?) proces tegen een staatshoofd, die betrokken is geweest of op de hoogte is geweest van deze martelingen. Zij zijn immers individueel partij en kunnen elk voor zich - maar toch samen - een zaak tegen dit staatshoofd beginnen.

Mogelijk kan dit eerst een civiel proces zijn, maar indien hiervoor voldoende steun is, zal dit zoveel internationale aandacht trekken, dat een strafrechterlijk proces niet is uit te sluiten.

Dit kan ook mogelijk staatshoofden/parlementen in de "democratische" landen gevoeliger maken als tot hoever een staatshoofd kan gaan met het uithalen van dergelijke streken, zonder hiervoor een dag te worden gestraft.

[bona fides]

Voor privépersonen zie ik, buiten de Amerikaanse rechter, weinig mogelijkheden om tegen de VS en/of George Bush te procederen. Wel zouden de staten waarvan zij onderdaan zijn de VS (maar niet George Bush) voor het Internationaal Gerechtshof kunnen dagen.

De meest reële mogelijkheid is een strafproces bij het Internationaal Strafhof, maar heel reëel is die mogelijkheid niet. Voor een civiele zaak tegen Bush bestaat simpelweg geen (internationaal) forum.

Overigens vraag ik me toch af of artikel 27 van het Statuut immuniteit wel uitsluit van bijv. staatshoofden van staten die geen partij zijn. Die immuniteit kan uiteindelijk alleen opgeheven worden door de staat zelf, en als zo'n staat niet getekend heeft, kan ook niet veel zijn opgegeven. Als dit klopt, kan alleen een resolutie van de VN-Veiligheidsraad hier wat aan veranderen.
_________________
Hanc marginis exiguitas non caperet.

[dirkvt]

Bedankt. Weinig kans dus.

[bona fides]

Meest realistisch lijkt me een zaak bij het Internationaal Gerechtshof tussen de VS en de staat waarvan een (ex-)gevangene op Guantamo Bay onderdaan is.
_________________
Hanc marginis exiguitas non caperet.

[dirkvt]

Ja, maar dan hangt het helaas niet meer af van de initiatieven, die de ex-gevangenen zelf kunnen ondernemen, maar van de politieke wil tussen de staten. Eerlijk gezegd lijkt mij deze weg vrijwel niet realiseerbaar. Nagedacht zou moeten worden, hoe de politiek hier zoveel mogelijk buiten kan houden.

De vraag is wel, of en hoe de toestand kan veranderen na de amerikaanse verkiezingen. Kan er dan eventueel een meerderheid ontstaan om de immuniteit van de president op te heffen? Waarschijnlijk zal het nationale eergevoel dit tegenhouden.

[abraxes]

[dirkvt]

Abraxes bedankt.

In vele landen heeft een president immuniteit, ook na z'n ambtsperiode.

Dit feit - en ook andere - zouden overigens pleiten voor een VN besluit, aantredende regeringsleiders verantwoordelijk te laten zijn door hun eedsaflegging, in geval oorlogsmisdaden, martelingen, etc. onder zijn verantwoording worden aangetoond, te kunnen vervolgen. Een meer "selectieve immuniteit" dus.

[bona fides]

In plaats daarvan hebben we nu het Internationaal Strafhof, en dat werkt nog beter. Probleem is dat de VS niet meedoet.
_________________
Hanc marginis exiguitas non caperet.

[dirkvt]

....dus toch blijft dan alleen de politiek over helaas !

[abraxes]

Is de staat daar niet civiel aansprakelijk dan?

[dirkvt]

Ja, dat wel, indien dat is aan te tonen.
Ik zou niet weten, of in een dergelijk geval een prive persoon - de betrokken ex-gevangenen - een civiel proces tegen een buitenlandse staat kan beginnen. Eigenlijk zou ik niet weten, waarom niet.
Het frusterende is en blijft, dat de betrokken verantwoordelijke buiten schot zal blijven wegens immuniteit. Ik geloof echter wel, dat zo'n civiel proces wel de weg is om mee te beginnen en te zien hoe de betrokken gedaagde staat daarop intern zal reageren. Dat zal sterk afhangen, van de regering aan de macht op dat moment en de meerderheid in het parlement.
Maar nog eens; ik denk, dat het nationaliteitsgevoel een grote rol zal spelen in een al of niet veroordeling van een (ex) president, van welke politieke kleur deze ook is.

[bona fides]

[dirkvt]

Kan ik van hier uit geen civiel proces voeren tegen een buitenlandse staat, waarvan ik vind, dat deze mij onrecht heeft aangedaan? Moet ik dan vestigen in die staat om dit proces te realiseren ? Klink eigenlijk nogal onrechtvaardig.