Polisvoorwaarden verzekering, vaststelling schadevrije jaren

[Ronny Sassen]

Onlangs kwam ik tot een bijzondere ontdekking, toen ik enkele sets algemene voorwaarden van autoverzekeraars doornam. Het gaat dan om de vaststelling van de ‘schadevrije jaren’. Ik stond, in de privésfeer, een jongeman bij die zijn autoverzekering had overgesloten, en het oneens was over de vaststelling van de schadevrije jaren door de vorige verzekeraar. Een regeling over de vaststelling van het aantal schadevrije jaren is niet te vinden in de polisvoorwaarden van de betreffende verzekeraar. Een beroep op het beginsel pacta sunt servanda, dan wel contra preferentem uitleg van de polisvoorwaarden, werd gepareerd met een afdruk van de wikipedia-pagina Wikipedia-artikel over het bonus-malussysteem. Daarop staat tevens het systeem uitgelegd waarop het aantal schadevrije jaren berekend wordt, namelijk de begintrede (bij aanvang verzekeraar) minus de eindtrede is het aantal schadevrije jaren. Een tussenpersoon heeft inderdaad bevestigd dat dit de praktijk is. Het bevreemde me dat dit niet helder in de polisvoorwaarden was opgenomen.

Na enig zoekwerk lijkt het dat de polisvoorwaarden er sprake is van twee standaarden, die waarin expliciete aandacht is besteed aan de wijze waarop schadevrije jaren worden vastgesteld en die waarin dat niet is. Zie bijvoorbeeld:

Wel aandacht voor vaststelling schadevrije jaren:

- Ditzo, pagina 7
- De Nationale, pagina 7

Geen aandacht voor vaststelling schadevrije jaren:

- BOVAG, pagina 3
- Delta Lloyd, pagina 12

Vaak staat dan in de voorwaarden opgenomen: “Wij houden voor u de schadevrije jaren bij die u opbouwt”.

Bij sommige verzekeraars is dus onduidelijk waartoe wij ons als consumenten verbinden, en de schadevrije jaren bepalen de korting op de premie. Bij het oversluiten van de autoverzekering worden de vastgestelde schadevrije jaren tussen de verzekeraars doorgegeven via de daarvoor ingerichte database Roy Data. Het vaststellen lijkt op het eerste gezicht willekeur. Indien in de algemene voorwaarden het systeem van berekenen opgenomen zou worden, zou in elk geval duidelijk zijn waartoe de consument zich verbindt. Het opnemen van een tabel waarin duidelijk de schadevrije jaren zijn vermeld, voorkomt veel onduidelijkheid.

Juist in de gevallen waarin geen kenbare informatie is opgenomen over het vaststellen van schadevrije jaren, is het de praktijk dat deze worden vastgesteld op basis van de calculatiewijze zoals beschreven in het Wikipedia-artikel. Van enige duidelijke en overeengekomen wijze van vaststelling is geen sprake, wel van een vaste praktijk. Een beroep op gewoonterecht lijkt me in deze niet op gaan omdat van een verzekeraar, die omvangrijke polisvoorwaarden hanteert, verwacht mag worden dat de wijze van vaststelling ook daarin wordt verwoord. Hoe kan het dan zijn dat deze praktijk algemeen geaccepteerd wordt?

[Guthman]

De reden dat deze praktijk geaccepteerd wordt is dat verzekeraars brutaal zijn, en er ook nog mee wegkomen. Ik kwam laatst een geval tegen waar een WA-verzekering de te vergoeden schade uitkeerde aan de hand van een vage afschrijvingsmethode. Dit is in strijd met de rechtspraak maar ze komen er vaak mee weg omdat men vaak niet weet wat hun rechten zijn.

Vergelijkbaar met jouw geval: De verzekeraar probeert onder zijn wettelijke plicht uit te komen met een beroep op "ja maar zo doen we het nou eenmaal".

Het lijkt mij dat de verzekering bij de geschillencommissie niet veel kans maakt als ze een contra proferentem- of zelfs een Haviltex-argument proberen te bestrijden met een beroep op "gewoonterecht".