ongeschreven rechtsplicht van uitkeringstrekker

[ella]

Heeft een uitkeringstrekker, qua uitkeringstrekker, een ongeschreven rechtsplicht? Zo ja, welke?

Professor Rijpkema (UvA) beweert zoiets in *Rechtsfilosofie & Rechtstheorie* 2002/2.

[Lexspecialis]

Zonder dit te kunnen onderbouwen lijkt het mij dat een uitkeringstrekker de ongeschreven rechtsplicht heeft, indien redelijkerwijs mogelijk, ervoor te zorgen dat hij z.s.m. geen uitkeringstrekker meer is.

[ella]

Dat gaat wel ver!

De Wet Werk en Bijstand en de Werkloosheidswet bevatten toch allerlei geschreven verplichtingen m.b.t. sollicitatie en aanvaarding van werk?

Zou de bestuursrechter iemand haar uitkering kunnen afpakken wegens strijd met ongeschreven rechtsplicht?

[DENNIS79]

Volgens mij moet je kijken waarom de wet werk en bijstrand in het leven is geroepen. Je hebt recht op bijstand als je niet genoeg middelen hebt om je bestaan te kunnen financieren.

De ongeschreven rechtsplicht zou zijn dat je niet onnodig een beroep moet doen op een dergelijke bijstand.

Maar volgens mij kent de WWB voldoende geschreven waarborgen daartoe...
_________________
"Nusquam est, qui ubique est"

[Lexspecialis]

Klinkt ook plausibel.

Geeft de prof geen antwoord op zijn stelling in zijn stuk?

[ella]

Heeft een belanghebbende, qua belanghebbende, in het bestuursrecht ongeschreven rechtsplichten? Zo ja, welke?

[bona fides]

Wil je ergens heen? Zo ja, waarheen?
_________________
Hanc marginis exiguitas non caperet.

[ella]

Als een belanghebbende, qua belanghebbende, in het bestuursrecht een ongeschreven rechtsplicht heeft, dan zal dat ook wel uitkeringstrekkers gelden. Dan zal professor Rijpkema wel gelijk kunnen hebben.

Maar welke ongeschreven rechtsplicht rust er op de belanghebbende?

[bona fides]

Als je wilt begrijpen wat prof. Rijpkema met "zoiets" heeft bedoeld lijkt het me handiger om eerst eens goed te lezen wat hij nu precies schrijft in plaats van ongerichte algemene vragen te stellen die slechts kunnen worden beantwoord door ze te weerkaatsen.
_________________
Hanc marginis exiguitas non caperet.

[ella]

Maar waarom kun je de algemene vraag naar het bestaan van een ongeschreven rechtsplicht van een belanghebbende in het administratieve recht niet beantwoorden, i.p.v. te weerkaatsen?

De algemene vraag naar het bestaan van een ongeschreven rechtsplicht op het terrein van het civiele recht kun je toch ook (bevestigend) beantwoorden? In het privaatrecht is dat toch in Lindenbaum/Cohen bevestigd?

Hoe zit het ook al weer met de bestuursrechtelijke jurisprudentie?

[dura sed lex]

Op het bestuursorgaan, ook op het Uwv, rusten allerlei ongeschreven rechtsplichten, voortvloeiend uit o.a. het vertrouwensbeginsel.

Of er op de belanghebbende een ongeschreven rechtsplicht rust, weet ik niet.

[bona fides]

[ella]

Beste Dura lex, Bona fides.

Een bestuursorgaan kan een ongeschreven rechtsnorm overtreden en daarmee een onrechtmatige daad plegen. En op een bestuursorgaan rust in beginsel de ongeschreven plicht om gerechtvaardigd vertrouwen te honoreren.

Dat snap ik. Ook op een uitkeringstrekker rusten allerlei geschreven en ongeschreven rechtsplichten. Als een uitkeringstrekker de ambtenaar van het UWV een bloedneus slaat, is dat vermoedelijk een strafbare en verboden vorm van mishandeling. En een uitkeringstrekker kan jegens de ambtenaar van het UWV een onrechtmatige daad plegen. Tuurlijk.

Maar prof. Rijpkema (R&R 2002, p. 107) lijkt iets anders te beweren: "Ook op [het sociaal verzekeringsrecht] is op verschillende plaatsen sprake van een juridisch asymmetrische rechtsbetrekking. Zo is het bijvoorbeeld de overheid die eenzijdig kan vaststellen of iemand recht heeft op bijstand en hoe hoog de uitkering is. Om die reden zou in principe ook hier geen ongeschreven rechtsplicht voor de burger mogen worden aangenomen te bestaan. Als het niet gaat om een zure plicht om te betalen, maar om een zoet recht om te ontvangen, lijkt echter voor ongeschreven rechtsplichten van de burger wel degelijk plaats te zijn."

De ongeschreven rechtsplicht waar Rijpkema het over heeft, rust op de uitkeringstrekker qua uitkeringstrekker. Het verbod om een ambtenaar van het UWV te mishandelen rust niet op de uitkeringstrekker qua uitkeringstrekker. Ook het verbod om een onrechtmatige daad jegens de UWV-ambtenaar te plegen, rust niet op de uitkeringstrekker qua uitkeringstrekker.

Nu is mijn vraag: wie kan een voorbeeld geven van de ongeschreven rechtsplicht die Rijpkema oplegt aan de uitkeringstrekker qua uitkeringstrekker?

[bona fides]

Rijpkema schrijft alleen dat als het gaat om een zoet recht om te ontvangen, er voor ongeschreven rechtsplichten van de burger plaats lijkt te zijn. Hij suggereert niet dat zulke ongeschreven rechtsplichten daadwerkelijk bestaan / door de rechter zijn erkend. Hij suggereert slechts dat er geen duidelijke reden is waarom zulke rechtsplichten per definitie niet zouden kunnen bestaan.

Als je het hele stuk leest zie je dat Rijpkema hier slechts een gedachtenexperiment uitvoert om de houdbaarheid van een stelling van Gribnau te toetsen (nl. de stelling dat de juridische asymmetrie in de rechtsbetrekking tussen overheid en burger de verklaring is voor het feit dat in het belastingrecht niet snel voor de burger nadelige ongeschreven rechtsplichten mogen worden aangenomen). Het is slechts een theoretische exercitie, geen bewering over het positieve recht.
_________________
Hanc marginis exiguitas non caperet.

[DENNIS79]

Voortbordurend op hetgeen bona fides heeft gezegd.

De WWB kent een groot aantal geschreven waarborgen zodat een ontvanger van uitkeringen niet onterecht gebruik maakt van de middelen. Het is echt goed voor te stellen dat niet elke mogelijke vorm van misbruik (oneigenlijk gebruik) beschreven, en daarmee verboden, is.

Toch kun je in zijn algemeenheid stellen dat misbruik van een WWB uitkering niet toegestaan is. Het vinden van de mazen in de wet biedt dan geen uitkomst.

Terwijl in het belastingrecht, waarbij je moet betalen aan de overheid, het vinden van de mazen in de wet juist wel toegestaan is.
_________________
"Nusquam est, qui ubique est"