Toerekenbaarheid OD bij verkeerde voorlichting door derde

[Arnoud Engelfriet]

Stel ik loop door het bos en zie een mooie appelboom met appels. Ik wil er een plukken, maar vraag me af of dat wel mag. Ik mag immers niet zomaar andermans appels wegnemen. Gelukkig komt er een boswachter op de fiets langs, en die verzekert mij dat dat mag omdat de boom van de gemeente is en die dit gewoon toelaten.

Ik pluk even later een appel, en vanachter een (andere) boom springt de jonkheer te voorschijn. Ik bleek namelijk van een boom op zijn terrein geplukt te hebben in plaats van een gemeenteboom.

Is deze onrechtmatige daad mij toerekenbaar? Ik mocht er immers gerechtvaardigd op vertrouwen dat het een gemeenteboom was, omdat de boswachter me dit verzekerde.

Arnoud
_________________
ICT-jurist, blogger en octrooigemachtigde ~ Partner bij ICTRecht.nl ~ Beheerder www.iusmentis.com

[bona fides]

Het plukken van de appel is in beginsel onrechtmatig wegens inbreuk op het eigendomsrecht van de jonkheer. De onrechtmatigheid kan worden weggenomen door toestemming van de eigenaar. In dit geval heb je geen toestemming van de eigenaar, want de boswachter handelde niet names de jonkheer.

Een andere rechtvaardigingsgrond zie ik verder niet. Wel kun je proberen de boswachter aan te spreken, ik zou zeggen op grond van art. 6:162 BW. (Op grond van art. 3:70 BW als de boswachter namens de jonkheer toestemming had gegeven maar hiertoe niet bevoegd was.)

edit: je vroeg naar de toerekenbaarheid. De gedraging is je zonder meer toe te rekenen. (Of ben ik nu al te stellig? Misschien kan ik er beter nog even over nadenken.)

edit2: ik ben toch geneigd om de toerekeningsvraag hier te beperken tot het verband tussen de dader en de gedraging. In dit geval lijkt het me duidelijk dat het plukken van de appel is toe te rekenen aan de plukker. De vraag of de plukker zich kan beroepen op, bijvoorbeeld, gerechtvaardigd vertrouwen is dan een vraag naar de rechtmatigheid van het plukken. Het plukken is in beginsel onrechtmatig jegens de eigenaar, en daar verandert de mededeling van de boswachter niets aan.

Ik neem aan dat je het in ieder geval eens bent dat de jonkheer schade kan vorderen. Als dat niet van de plukker kan, dan blijkbaar van de boswachter. De vraag is dus of het plukken misschien (ook?) is toe te rekenen aan de boswachter. Daar twijfel ik een beetje over, maar daar is in ieder geval wel wat voor te zeggen. Dus misschien kan de jonkheer ook direct de boswachter aanspreken. Een andere redenering is dat de boswachter onrechtmatig jegens de jonkheer handelde niet vanwege een inbreuk op zijn eigendomsrecht, maar door schending van de ongeschreven norm dat je potentiële appelplukkers niet tegen beter weten in wijsmaakt dat het mag.

Maar ook als de jonkheer de boswachter direct kan aanspreken, lijkt de plukker zelf me (ook) aansprakelijk jegens de boswachter. Ik zie geen goede reden waarom de jonkheer de plukker niet kan aanspreken alleen omdat de boswachter (waar de jonkheer niets mee heeft te maken) iets heeft gezegd.
_________________
Hanc marginis exiguitas non caperet.

[Arnoud Engelfriet]

Ik zat te denken aan verontschuldigbare dwaling, ik was immers te goeder trouw in de veronderstelling dat het mocht. Behoort de schade dan wel voor mijn rekening te komen?

Maar ja, als dat niet zo is dan is dat wel heel oneerlijk voor de jonkheer. Van wie kan die dan zijn schade vergoed krijgen? Een niet nader bekende boswachter? Dan gaat die ook weer naar zijn collega wijzen die hem dat gezegd had ooit maar nu met pensioen in Spanje zit.
_________________
ICT-jurist, blogger en octrooigemachtigde ~ Partner bij ICTRecht.nl ~ Beheerder www.iusmentis.com

[bona fides]

[Freak]

Is het niet zo dat de Jonkheer de schade van de weggenomen appel civiel kan verhalen op de appelplukker, en deze appelplukker dit bedrag weer kan verhalen op (de werkgever van) de boswachter?

[Arnoud Engelfriet]

Dat moet sowieso lukken. Maar ik vroeg me meer af of de plukker onder de aansprakelijkheid uit zou kunnen komen door zich achter de boswachter te verschuilen. Valt dat niet onder toerekenbaarheid in de zin van 6:162 lid 3?
_________________
ICT-jurist, blogger en octrooigemachtigde ~ Partner bij ICTRecht.nl ~ Beheerder www.iusmentis.com