schade door plaatsing asbest in het verleden

[jdb65]

Ik hoop dat iemand er iets over kan zeggen.
Ruim 16 jaar geleden (eind 1991) werd ons huis opgeleverd. We hebben tijdens de bouw als extra een rookkanaal voor een een openhaard laten aanleggen. Terwijl ik altijd dacht dat voor de brandwerende omtimmering van het rookkanaal asbestvrije plaat was gebruikt, blijkt nu, na analyse asbesthoudende plaat te zijn toegepast. Mocht de bouwer dat nog doen in 1991? (mij is over de materiaalkeus niets gevraagd, heb ik in goed vertrouwen aan de bouwer overgelaten. ) Sedert 1983 werd dat soort materiaal (los gebonden asbestplaat) nog zelden gebruikt. De bouwer moet dat geweten hebben uit hoofde van zijn vak, maar het toch gedaan. Ik heb 16 jaar met gevaarlijk asbest in huis gezeten, dat moet er nu uit, valt er richting bouwer nog iets te ondernemen na al die tijd, asbest in huis is wel iets anders dan een lek dak.

[tikSimone]

Tot 1 juli 1993 was het gebruik niet echt verboden. En juist omdat jij destijds niet expliciet hebt aangegeven dat je beslist geen asbest wilde lijkt het me een lastige zaak worden om nog iets te verhalen. Wat niet wil zeggen dat je dat niet zou kunnen proberen met een briefje naar dat bedrijf, maar verwacht er niets van.

Ik kan me voorstellen dat je je zorgen maakt en e.e.a. liever goed geregeld wilt hebben, maar op zich schijnt het niet gevaarlijk te zijn, zolang je maar zorgt dat er geen deeltjes vrijkomen.

Mocht je nu een alternatief willen toepassen, neem dan contact op met de afdeling Bouw- en Woningtoezicht van je Gemeente. Zij kunnen je ongetwijfeld helpen op e.e.a. goed te regelen.
_________________
Nait soez'n, moar doun!

[bona fides]

Allereerst: of het gebruik van asbest als wanprestatie is te beschouwen weet ik niet zo snel. In het vervolg van deze reactie ga ik ervan uit dat er inderdaad sprake is van wanprestatie.

De verjaringstermijn van 5 jaar loopt pas vanaf de dag volgende op de dag waarop je met de schade bekend bent geworden. Er is ook een termijn van 20 jaar die loopt vanaf het ontstaan van de schade, maar die is nog niet voorbij.

Verder is er nog art. 7:761 BW:

[jdb65]

Tiksimone en Bona Fides,

Bedankt voor jullie reacties. Het belangrijkste is dat de boel nu is afgedekt en op (korte) termijn wordt verwijderd, Ik moet een inventarisatie en verwijderingsplan laten opstellen door een gecertificeerd bedrijf en daarmee een sloopvergunning bij de gemeente aanvragen. Daarna kan de boel er pas uit. Zal bij elkaar nog wel > 1 maand duren.
Met de gemeente moet ik een beetje voorzichtig zijn, als ze het huis acuut onbewoonbaar verklaren, ben ik nog verder van huis )

De bouwer van destijds mag/kan dit niet herstellen, want geen gecertificeerd asbest- verwijderbedrijf met daarin geschoold personeel.

Wanprestatie lijkt me een mogelijkheid, maar ik moet ook nog aan de gang met de vraag of de bouwer bepalingen van het asbestbesluit van 1988 en 1991 heeft overtreden, In dat geval heeft hij iets onrechtmatigs gedaan.

Verder moet ik de bouwovereenkomst van destijds nakijken op evt. bedongen afwijkingen van het BW. maw of de verjaringsclausule die Bona Fides noemde niet
anders is geregeld.

Ik heb de bouwer op 23 februari j.l. een email gestuurd met de vraag of destijds asbestplaat of asbestvrije plaat ( bijv bepaalde soorten gipsvezelplaat) is gebruikt.
Ik heb daar nog geen reactie op gekregen en toen sloeg de twijfel helemaal toe en heb ik een asbest analyse laten doen met het voor mij teleurstellend resultaat.

Ik hou jullie op de hoogte.

[jdb65]

Ik heb in de bouwovereenkomst niets gevonden wat de BW artikelen die Bona Fides noemt, vervangt. Wel is er sprake van een termijn van 5 jaar waarna verborgen gebreken niet meer ontvankelijk zouden zijn. Daarbij gaat het om gebreken die niet gevonden zijn bij toezicht en inspectie. Dit gaat m.i. niet op, hier wist de bouwer uit hoofde van zijn beroep er meer van. Ik heb een brief opgesteld, waarin ik het e-mail bericht heb geciteerd, aangevuld met het volgende:

"Ik heb er geen antwoord op gehad op de e-mail, en omdat dat de twijfel die toesloeg, nog meer voedde, heb ik een monster van het plaatmateriaal laten onderzoeken door een asbestlaboratorium. Het blijkt dat asbesthoudende plaat is gebruikt, welke 5% witte asbest, 30 – 60% bruine asbest bevat en bovendien niet hechtgebonden is.

Op onze vliering zit de plaat totaal onbedekt, en in onze slaapkamer is hij behangen met het behang wat in 1991 is gedaan bij de bouw. We zitten 16 jaar tegen een potentiele tijdbom aan te kijken, maar zonder het te weten.

Deze soort losgebonden, brandwerende (isolatie) platen, waren, als u de informatie over asbest bekijkt, sedert 1983 al niet meer gebruikelijk, laat staan in 1991 ! Waarom is dit dan toch gebeurd, er waren toch alternatieven en zo niet, had er van de bouw van het rookkanaal afgezien kunnen worden?

Dit soort asbest kan ook niet blijven zitten in de woning en moet er zo spoedig mogelijk uit. Dit moet door een gecertificeerd asbest-verwijderings-bedrijf gebeuren en kan derhalve niet hersteld worden door uw bedrijf.

Wij zijn al met al ernstig gedupeerd, door de directe kosten van onderzoek en verwijdering van het asbest en de indirecte kosten van de waardevermindering van onze woning, nog afgezien van het asbest-risico wat wij al die tijd hebben gelopen.

De materiaalkeuze is gedaan door uw bedrijf, dit heeft bewust asbestplaat gekozen, er is hier geen sprake van een “verborgen gebrek” waarop na vijf jaar geen verhaal meer mogelijk is.
Uw bedrijf wist het wel, wij wisten het niet. (Het gaat hier om asbest, niet om een lekke douche-afvoer.)

Ik vraag u om binnen twee weken schriftelijk op deze brief te reageren en ons mee te delen in hoeverre u bereid bent ons financieel in de kosten van verwijdering etc. tegemoet te komen.


In afwachting van uw antwoord,
Hoogachtend,
"
We wachten af en gaan door met het in gang zetten van de verwijdering.
Hou jullie op de hoogte, dat kan nog wel even duren.
Bedankt voor de gedane en toekomstige suggesties.

[tikSimone]

Ik hoop dat je een positief antwoord krijgt op je brief.
_________________
Nait soez'n, moar doun!

[jdb65]

Het bouwbedrijf reageerde vrij prompt en als verwacht, ik citeer:

"Uw woning is gebouwd in het jaar 1991. Voor de aftimmering van het rookkanaal is het materiaal Kerafire in een dikte van 12 mm gebruikt.

Dit materiaal was ten tijde van de bouw van uw woning een normaal verkrijgbaar en zeer gebruikelijk materiaal voor de verwerking als brandwerend materiaal in de woningbouw.

De kosten die door u zijn en/of zullen worden gemaakt uit hoofde van de verwijdering van het brandwerend materiaal zullen door ons niet worden vergoed. Eveneens zal ten aanzien van overige kosten en/of waardedalingen geen aansprakelijkheid worden aanvaard."

Informatie over Kerafire was op internet niet te vinden, daarom nog eens bij het bouwbedrijf gevraagd, ik kreeg weer prompt antwoord:

"Het materiaal komt bij de handelmaatschappij Austria vandaan. Dit bedrijf heet tegenwoordig XXXX. "

Navraag bij XXXX leerde dat Kerafire in de jaren 80 werd verkocht, tot wanneer weet men niet. Wel waren er volgens XXXX asbestvrije alternatieven in 1991 te koop maar die waren eens zo duur. Dit werpt een ander licht op de bewering van de bouwer dat het "gebruikelijk" materiaal was in 1991. Het lijkt er meer op dat de bouwer nog wat had liggen en dat heeft gebruikt.

Ik probeer aan te tonen/aannemelijk te maken, dat de bouwer ongebruikelijk materiaal heeft toegepast in weerwil van (wettelijke) voorschriften.

Dit in een volgende post, hou jullie op de hoogte !

[abraxes]

En dan gaan wij natuurlijk bezien of er enige recallverplichtingen in de sfeer van productaansprakelijkheid kunnen worden gevonden.

[jdb65]

Het materiaal dat gebruikt is (Kerafire) is te vergelijken qua samenstelling en eigenschappen met de meer bekende merken Nobranda en Pical. Als je zoekt naar informatie over asbest en regelgeving daarover kom je al snel op de site van het ministerie van VROM. Daarin wordt gezegd dat niet hechtgebonden asbestplaten na 1983 nog zelden zijn toegepast. Jammer genoeg gaan ze er niet op in waarom dat was. Gemeentelijke informatie is hoofdzakelijk gekopieerde VROM informatie.

Gelukkig trof ik op http://www.liftinstituut.nl/Liftenvakblad/3-4.htm#wer een artikel aan van ing. J H van Lindenberg, getiteld "Werken met asbest, hoe lang nog?".
Hierin wordt een betere samenvatting gegeven van de wet en regelgeving dan op de site van VROM. Er staat geen datum bij het artikel, maar uit de tekst is af te leiden dat dit voor 1-1-1991 moet zijn geweest, omdat die datum voor de schrijver in de toekomst ligt.

Ik citeer uit het artikel:

"4. Bestaande wetgeving met betrekking tot asbestgebruik.

Omstreeks 1930 werden de eerste waarschuwingen over de schadelijke gevolgen van blootstelling aan asbest geuit. Vanaf deze jaren wordt door de Arbeidsinspectie gewezen op het treffen van maatregelen om blootstelling te reduceren. Aanvankelijk was dit gericht op het voorkomen van asbestose. Toen eind zestiger jaren duidelijk werd dat asbest ook kanker kan veroorzaken, werd een meer aktief beleid gevoerd, gericht op het verder beperken van de blootstelling aan asbest. Dit heeft in april 1977 geleid tot de invoering van:

Het Asbestbesluit 1977.

Dit gebeurde toen op grond van de veiligheidswet. Het werd pas later gebaseerd op de Arbeidsomstandighedenwet. (De Arbo-wet bestond toen nog niet).

Verboden werd:
- verspuiten van asbest,
- bewerken, verwerken en ten verkoop voorhanden hebben van crocidoliet,
- toepassing als isolatiemateriaal en voor conserverende en decoratieve doeleinden.

Verder kende het Asbestbesluit de verplichting de blootstelling aan asbest zo laag mogelijk te houden. Er was een grenswaarde voor asbest (uitgezonderd het verboden crocidoliet) vastgesteld. Tevens moesten nieuwe toepassingen van asbest worden gemeld. Onder druk van dit besluit is het aantal bedrijven dat asbesthoudende produkten vervaardigt, sterk verminderd.

Het Asbestbesluit warenwet 1983.

Als gevolg van het in werking treden van het Asbestbesluit warenwet zijn tevens vele toepassingen van asbest komen te vervallen. Asbesthoudende produkten mogen als gevolg van dit besluit namelijk alléén asbestvezels bevatten die ieder voor zich blijvend hecht gebonden zijn. Dit betekent o.a. dat losse asbestvezels, asbestkoord, stopbuspakking, asbestpapier, etc. niet meer in de handel mogen zijn. Dit warenwetbesluit is niet van toepassing op halffabrikaten die niet voor de consument bestemd zijn. "

Tot zover het citaat, het wordt nu duidelijk waarom het niet hechtgebonden plaatmateriaal na 1983 nog zelden werd toegepast. Het was gewoon verboden!
Het criterium "hechtgebonden" is afhankelijk van de uitkomst van de z.g "glasparelproef" die bij niet hechtgebonden een uitkomst <= 0,35 geeft. (ik weet verder niets van deze proef). Een kwalitatieve beoordeling volstaat evenwel ook en die beoordeelt Kerafire als "niet hechtgebonden".

In 1988 werd het asbestbesluit Arbeidsomstandighedenwet van kracht. dit bepaalde
hoofzakelijk:
- de hoeveelheid asbest die wordt gebruikt zo klein mogelijk te houden,
- het vrijkomen van asbeststof te voorkomen,
- het aantal werknemers dat wordt blootgesteld zo klein mogelijk te houden,
- gebouwen en installaties waar met asbest wordt gewerkt stofvrij te houden.
In 1988 werd tevens voorgenomen een sloopparagraaf toe te voegen aan bovengenoemd besluit. (deze sloopregels , die al aardig dichtbij de huideige regels kwamen, werden medio 1991 van kracht).

In 1991 zou dus de ietwat zotte situatie bestaan dat asbest onder strikte voorwaarden uit gebouwen gesloopt moest worden, maar wel door elk willekeurig bouwbedrijf in woningen door normale timmerlieden met normale timmermansmethoden aangebracht mocht worden ? Niet erg aannemelijk want: (ik citeer verder uit het artikel:

"Voorgenomen totaalverbod op de toepassing van asbest.

Hoewel een totaalverbod op de toepassing van asbest nog niet tot stand gekomen is, is het duidelijk dat zo'n verbod er wel komt.

Momenteel is er een brede maatschappelijke en politieke aandacht voor de asbestproblematiek die er o.a. voor gezorgd heeft dat in de Tweede Kamer in 1989, tijdens de behandeling van de begroting van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, gevraagd is om een verbod op asbest. In datzelfde jaar is door de Overheid met de sociale partners een convenant afgesloten ter verbetering van de arbeidsomstandigheden in de bouwnijverheid. Een belangrijk aspekt met betrekking tot het asbestbeleid is de afspraak dat de Overheid zich zal inspannen om zo spoedig mogelijk een verbod op asbest in te stellen. De sociale partners zegden hun medewerking toe aan een versnelde procedure voor de invoering ervan.

Voor een aantal bedrijfstakken is het werken met asbest middels afspraken in de CAO niet langer toegestaan (stucadoors, dakbedekkers) of sterk beperkt (garagebedrijven).

Voor de CAO bouwbedrijf is overeengekomen dat per 1-1-1991 een verbod van kracht wordt op het be- en verwerken van asbesthoudende materialen.

Al deze bepalingen zijn belangrijk, maar onvoldoende als instrument voor de Overheid; ze kunnen immers weer verdwijnen bij nieuwe CAO-afspraken. Gezien de in het voorgaande genoemde ontwikkelingen wil minister de Vries van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de toepassing van asbest zo spoedig mogelijk verbieden. Tevens wil het Ministerie van WVC het in voorraad houden en ten verkoop voorhanden hebben van asbest verbieden (ter bescherming van de consument).

Minister de Vries heeft de Arbo-raad gevraagd zo spoedig mogelijk advies uit te brengen over zo'n asbestverbod. Dit gezien de ernst van de problematiek en vanwege de afspraken gemaakt in het Bouwconvenant. De Arbo-raad heeft voor de behandeling van deze adviesaanvraag een werkgroep asbestproblematiek ingesteld.

De minister wijst in zijn adviesaanvraag met name op de volgende aspekten:

1. Gezondheid: Blootstelling aan asbest ongeacht de soort, de mate en de frequentie, gaat gepaard met grote gezondheidsrisico's. Blootstelling aan asbest kan asbestose, longkanker of mesothelioorn tot gevolg hebben (zie ook hoofdstuk 3).
2. Beheersbaarbeid blootstelling: Ondanks alle voorgeschreven technische en organisatorische maatregelen die volgens het Asbestbesluit dienen te worden genomen, blijkt in de praktijk de blootstelling nauwelijks beheersbaar. Dit doordat de toepassing van asbest vaak op wisselende werkplekken en door steeds wisselende groepen mensen plaatsvindt.
3. Vervangbaarheid: Gebleken is dat voor praktisch alle asbest toepassingen een redelijk alternatief voorhanden is of binnen handbereik ligt.

Tenslotte geeft de minister aan dat slopen en het verrichten van onderhoud aan asbesthoudende constructies nog vele jaren nodig zal blijven. Hij wil daarom deze werkzaamheden van het verbod op bewerken van asbest uitsluiten. Wel zullen er in verband hiermee strengere regels komen.

Over het voorgenomen asbestverbod is tevens overleg geweest met de overige, hierbij betrokken ministeries. Overwegende bezwaren heeft dit overleg niet opgeleverd. Wel is het zo dat overgangsregelingen met bijbehorende overgangstermijnen bepleit zijn voor een aantal specifieke toepassingen waarbij asbestvrije vervangende produkten nog onvoldoende beschikbaar zijn.

Naar het zich nu laat aanzien, zijn alle betrokkenen het er over eens dat het asbestverbod er moet komen. Het advies van de Arbo-raad zal zich dan ook met name richten op de invulling van de overgangsmaatregelen. Als de versnelde procedure zoals die nu door de minister opgestart is volgens plan verloopt, zal het verbod op 1 januari 1993 een feit kunnen zijn."

Tot zover het citaat. Op 1 juli 1993 was het zover.

Ik hoop duidelijk te hebben gemaakt dat het niet zo was dat asbest voor 1 juli 1993 vrij mocht worden toegepast, dat is veel te kort door de bocht. Ook was het geen gebruikelijk materiaal voor de woningbouw, want verboden bij de bouw-cao van 1-1-1991. Mogelijk zijn ook de bepalingen van het Asbestbesluit Warenwet van 1983 overtreden. Tenslotte was, in bouwkringen zeker, bekend dat een totaal verbod op asbest ophanden was. De aannemer had zijn opdrachtgever daarvoor moeten waarschuwen, maar heeft dit nagelaten.

Tot zover deze post, hou jullie op de hoogte, suggesties welkom !

[jdb65]

Weet iemand waar ik de officiele tekst kan vinden/verkrijgen van:

1. Asbestbesluit Warenwet 1983 (staatsblad 1983, 418)

2. Bouw-cao 1-1-1991 (algemeen verbindend verklaring)

Ik heb een vraag uitstaan op sdu.nl daaromtrent, maar weet niet of dat de juiste weg is. Is er een archief/bibiliotheek ? Op internet kom je niet verder terug als 1996.

Bedankt voor tips !

[bona fides]

[jdb65]

[bona fides]

[jdb65]

[bona fides]