Content Syndication
|
|
|
|
|
|
  |
Pagina 1 van 1 |
|
|
|
| Auteur |
Bericht |
Anouk van Roosmalen
Leeftijd: 39
Geslacht: 
Sterrenbeeld: 
Studieomgeving (BA): EUR
Berichten: 1
|
 Geplaatst: ma 26 nov 2007 22:52 Onderwerp: Pre-contractuele fase |
   |
|
Ik heb een vraag over de veranderingen die opgetreden zijn in de stadia zoals de Hoge Raad gewezen heeft in het arrest Plas Valburg, nu het arrest CBB/JPO gewezen is.
Hoewel de HR het nooit zo genoemd heeft is de precontractuele fase daar verdeeld in 3 fasen. (U allen vast wel bekend)
Naar aanleiding van het arrest CBB/JPO lijkt de Hoge Raad een andere koers te zijn gaan varen en is het tweede stadium vervallen.
Maar het is na CBB/JPO toch zo dat in het eerste stadium soms wel degelijk plaats is voor een schadevergoeding? (Dus dat de tweede fase, waar afbreken zelf aanvaardbaar is, mits schadevergoeding, eigenlijk ondergebracht wordt bij de eerste fase?)
Ik wil dus graag weten of er nu werkelijk een groot verschil is in de faseverdeling sinds CBB/JPO gewezen is of dat er eigenlijk niet zoveel verschil is met Plas/Valburg?
Ik heb de arresten goed bestudeerd en ik kom er niet echt uit. |
|
|
|
|
 |
tikSimone
Leeftijd: 59
Geslacht:
Sterrenbeeld:
Studieomgeving (BA): EUR
Studieomgeving (MA): EUR
Berichten: 12147
|
| Geplaatst: ma 26 nov 2007 23:07 Onderwerp: |
|
|
Ik heb de indruk dat de lijn die in Plas/Valburg is ingezet nog wel redelijk gehanteerd wordt. Dat er niet schokkende dingen zijn veranderd.
_________________
Nait soez'n, moar doun! |
|
|
|
|
|
abraxes
Leeftijd: 45
Geslacht: 
Sterrenbeeld: 
Studieomgeving (BA): OU
Berichten: 1624
|
| Geplaatst: di 27 nov 2007 6:35 Onderwerp: |
|
|
Ik zie niet direct aanleiding om op basis van het genoemde arrest te constateren dat fase 2 van de precontractuele fase bij overeenkomsten is komen te vervallen.
| Quote: | Precontractuele fase
Het aanbod aanvaardingsmodel. Aan het moment dat partijen het eens zijn over hun overeenkomst gaat vaak een periode van onderhandelen vooraf, aangeduid als de precontractuele fase. Voor de betekenis van de precontractuele fase zijn onder meer de arresten Baris-Riezenkamp en Plas Valburg, VSH/Shell, Vogelaar/Skill en De Ruiterij/MBO-Ruiters van belang.
HR 15 november 1957, NJ 1958, 67, Baris/Riezenkamp
Baris heeft een project voor het maken van rijwielhulpmotoren te koop. Aannemer Riezenkamp wil het wel kopen, maar dat hangt erg af van de produktiekosten. Baris noemt fl. 135 per motor (deze berekening is samen met ene Versteeg gemaakt), waarop Riezenkamp koopt. Kort daarna blijken de kosten minimaal fl. 230,- per motor te zijn, waardoor het project onrendabel is voor Riezenkamp. Die doet daarop een beroep op dwaling wanneer hij door Baris wordt aangesproken op nakoming van de overeenkomst. HR: partijen moeten rekening houden met gerechtvaardigde belangen van van de wederpartij, in de regel moet je kunnen uitgaan van de juistheid van mededelingen die door de andere partij gedaan worden. Verder kan HR niet ingaan op de middelen, omdat deze feitelijk zijn. Commentaar: dit arrest vormt de basis voor de latere ontwikkeling van zowel het dwalingsleerstuk als de precontractuele fase.
Van belang voor de precontractuele fase zijn de volgende 2 stellingen:
• Partijen die in onderhandeling treden, komen tot elkaar te staan in een bijzondere door de redelijkheid en billijkheid beheerste verhouding.
• Deze verhouding brengt met zich mee dat zij hun gedrag mede moeten laten bepalen door de gerechtigde belangen van de wederpartij. Naast dat zal het gedrag veelal voornamelijk worden bepaald door eigenbelang.
HR 18 juni 1982, NJ 1983, 723, Plas/Valburg
Bouwbedrijf Plas maakt offerte voor het bouwen van een zwembad in de gemeente Valburg. Gemeenteraad besluit ook andere aannemers om een offerte te vragen. Aanvankelijk wordt gemeld dat Plas de goedkoopste aanbieder is, maar later zou een ander dat zijn. Plas vordert nakoming of in ieder geval schadevergoeding. Hier is ook aan de orde of schadevergoeding als gevolg van een gedraging in strijd met de goede trouw mede vergoeding van de gederfde winst kan omvatten. HR: daar is wel degelijk ruimte voor.
Dit laatste houdt verband met of de vrijheid om niet te contracteren en handelingen af te breken, onder omstandigheden kan worden beperkt. Hierbij staat de vraag centraal wat redelijkheid en billijkheid betekenen in de precontractuele fase.
Naar aanleiding van dit arrest wordt de onderhandelingsfase in drie fasen onderverdeeld:
1. partijen zijn vrij om de onderhandelingen af te breken zonder dat zij over en weer gehouden zijn tot het betalen van schadevergoeding. Men doet er goed aan dit eerste stadium als de hoofdregel te beschouwen en de 2 volgende als zeldzame uitzonderingen.
2. De onderhandelingen kunnen in een zodanig stadium zijn geraakt dat partijen de onderhandelingen wel mogen afbreken, maar dat zij gehouden zijn, de kosten van de wederpartij geheel of gedeeltelijk voor hun rekening nemen. Onderhandelingen afbreken zonder vergoeding is in deze fase in strijd met de redelijkheid en billijkheid. Ernstig is het ontbreken van deugdelijk en dus inhoudelijke criteria. In verband daarmee is het aantrekkelijk wat betreft de aan te leggen criteria aan te sluiten bij de regels die binnen het leerstuk van de onrechtmatige daad zijn ontwikkeld. De vraag of dan schadevergoeding moet worden betaald hangt mede af van de mate waarin het voor de partij voorzienbaar was dat door de ander extra kosten zouden worden gemaakt, en de omvang van die kosten, in relatie tot de kosten die zij zelf zou hebben moeten maken (om de kosten van de wederpartij te voorkomen).
3. afbreken is strijd met redelijkheid en billijkheid. In deze fase kan de afbrekende partij door de rechter worden veroordeeld tot doorhandelen. De afbrekende partij is in deze fase niet alleen verplicht de kosten van de wederpartij (het negatief contractsbelang) maar ook het positief contractsbelang, dat wil zeggen de gederfde winst wanneer er wel een contract tot stand gekomen zou zijn, te vergoeden. In de 2e fase betrof de te betalen schadevergoeding slechts bepaalde door de wederpartij gemaakte kosten. Schadevergoeding in de derde fase gaat een stuk verder. Er zou een overeenkomst tot stand gekomen zijn, derhalve vormt dit het uitgangspunt. Het verlies aan winst door het niet doorgaan van de overeenkomst en de kosten voor de totstandkoming van de overeenkomst kunnen op de partij worden verhaald.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Aanvankelijk heeft de wetgever gepoogd een regeling voor de precontractuele fase in de wet op te nemen. Het inmiddels geschrapte artikel waarin de wetgever Baris/Riezenkamp en Plas Valburg had samengevoegd is in het arrest VSH/Shell letterlijk overgenomen.
HR 23 oktober 1987, NJ 1988, 1017 VSH/Shell
Schade ter zake van het feit dat geen overeenkomst is tot stand gekomen (positief contractsbelang). Niet vervulde noodzakelijke voorwaarden. Geen gerechtvaardigd vertrouwen dat een joint venture tot stand zou komen. De grondslag van de vordering komt daarop neer dat het shell met het oog op vertrouwen bij VSH in het tot stand komen van een overeenkomst niet meer vrij stond de onderhandelingen met VSH af te breken. De HR verwerpt het beroep.
Het volgende is voor de onderhandelingsfase van belang:
Onderhandelende partijen zijn verplicht hun gedrag mede door elkaars gerechtvaardigde belangen te laten bepalen. Ieder van hen is vrij de onderhandelingen af te breken, tenzij dit op grond van gerechtvaardigd vertrouwen van de wederpartij in het totstandkomen van een overeenkomst of in verband met andere omstandigheden van het geval onaanvaardbaar zou zijn.
Daarbij zijn o.a. de bedoelingen van de partijen, de mate waarin reeds overeenstemming is bereikt en het al dan niet bestaan van het voornemen tot verder onderhandelen van belang.
Wanneer is het derde stadium van de onderhandelingen bereikt? Wat houdt dit totstandkomingsvertrouwen in? Uit het arrest volgt dat men niet de eis mag stellen dat alle details van de te sluiten overeenkomst op het moment van het afbreken van de onderhandelingen reeds duidelijk waren, maar uiteraard zullen wel de ruwe contouren zichtbaar moeten zijn geweest.
Men moet in de gegeven omstandigheden de gerechtvaardigde verwachting hebben gehad dat de onderhandelingen tot overeenstemming zouden leiden. 3e stadium wordt bij hoge uitzondering toegepast. Behalve gerechtvaardigd vertrouwen spelen dus in ieder geval ook de aard en omvang van de betrokken belangen een rol.
In de sprekende gevallen die men onder fase 3 kan plaatsen, zou men doorgaans ook wel tot de totstandkoming van een rompovereenkomst kunnen concluderen.
HR 31 mei 1991, NJ 1991, 647 Vogelaar/Skill
In dit arrest werd bepaald dat ook indien partijen anders dan door onderhandelingen betrokken zijn bij het voorbereiden van een tussen hen te sluiten overeenkomst, voor de vraag of het afbreken van die voorbereidingen tegenover de wederpartij onaanvaardbaar is, in het algemeen dezelfde maatstaaf moet worden aangelegd als in het geval van afgebroken contractsonderhandelingen.
De HR sprak voorts uit dat voor de onaanvaardbaarheid van het staken van de voorbereiding voor sluiting van een overeenkomst in het algemeen, niet van belang is of beide partijen mochten vertrouwen dat de overeenkomst tot stand zou komen, maar slechts of daarop mocht worden vertrouwd, door de wederpartij van degene die het totstandkomen van de overeenkomst verhindert.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
In het arrest De Ruiterij-MBO-Ruiters heeft de HR gepreciseerd dat een gerechtvaardigd vertrouwen niet onder alle omstandigheden meebrengt dat het afbreken van onderhandelingen onaanvaardbaar is.
HR 14 06 1996 NJ 1997,481 De Ruiterij/MBO-Ruiters
Betekent de omstandigheid dat de wederpartij heeft kunnen vertrouwen dat enigerlei contract in ieder geval uit de onderhandelingen zou resulteren steeds dat het afbreken van de handelingen ongeoorloofd is? Het arrest de Ruiterij/MBO leert ons van niet. Van belang is mede in hoeveree de afbrekende partij aan het ontstaan van het vertrouwen heeft bijgedragen. Bovendien spelen gerechtvaardigde belangen van de afbrekende partij een rol, bijvoorbeeld in verband met een gedurende de onderhandelingen ingetreden wijziging van de omstandigheden. Uit deze rechtspraak volgt dat het mogelijk is dat men, na een periode waarin het afbreken van de onderhandelingen partijen niet meer vrijstond, terugkeert naar het eerste of 2e onderhandelingsstadium. Wel moet een dergelijke teruggang een objectief karakter kennen.
Bijvoorbeeld. Onderhandelingen voor software op maat, dan plots nieuwe technische ontwikkelingen, softwareontwikkelaar kan hier niet aan voldoen, het staat wederpartij vrij met een ander in zee te gaan. Dit is echter niet het geval wanneer zij zich bedenkt om liever een paar jaar later de aankoop te doen. |
Opmerking: de samenvatting van de jurisprudentie is mede het werk van TikSimone. |
|
|
|
|
|
RemcoJansen
Studieomgeving (BA): RUN
Berichten: 88
|
| Geplaatst: di 27 nov 2007 9:29 Onderwerp: |
|
|
Zie dit boekje:
Titel: Afbreken van onderhandelingen / M.R. Ruygvoorn
Auteur: M.R. Ruygvoorn
Jaar: 2005
Uitgever: Deventer : Kluwer
Reeks: Monografieën privaatrecht, ISSN 1573-9791 ; 5
Annotatie: ill
Met lit. opg., reg
Omvang: XVII, 116 p
Formaat: 25 cm
ISBN: 90-13-03106-4
CBB/JPO is overigens ook besproken in Ars Aequi. In de noot wordt ingegaan op de overeenkomsten en verschillen met Plas/Valburg. |
|
|
|
|
|
bona fides
Geslacht:
Studieomgeving (BA): UL
Studieomgeving (MA): UL
Berichten: 22912
|
| Geplaatst: di 27 nov 2007 12:58 Onderwerp: |
|
|
CBB/JPO wordt door sommige schrijvers wel gezien als een verlaten van Plas/Valburg. In ieder geval zijn de meningen daarover verdeeld.
Plas/Valburg geldt nog altijd
_________________
Hanc marginis exiguitas non caperet. |
|
|
|
|
|
abraxes
Leeftijd: 45
Geslacht:
Sterrenbeeld:
Studieomgeving (BA): OU
Berichten: 1624
|
| Geplaatst: wo 28 nov 2007 21:34 Onderwerp: |
|
|
| Interessant stuk. Ik zie eigenlijk niet in waarom de HR zich genoodzaakt zou moeten zien om de tweede precontactuele fase geheel weg te nemen. Het kan best eens redelijk en billijk zijn om in iets van een vergoeding te voorzien. Het geformuleerde daaromtrent getuigt niet van 'het geforceerd zijn tot' een bepaalde beslissing, met weinig ruimte om te oordelen. |
|
|
|
|
|
bona fides
Geslacht:
Studieomgeving (BA): UL
Studieomgeving (MA): UL
Berichten: 22912
|
| Geplaatst: wo 28 nov 2007 21:58 Onderwerp: |
|
|
| abraxes schreef: | | Ik zie eigenlijk niet in waarom de HR zich genoodzaakt zou moeten zien om de tweede precontactuele fase geheel weg te nemen. |
Mee eens.
_________________
Hanc marginis exiguitas non caperet. |
|
|
|
|
|
D Error
Leeftijd: 44
Geslacht:
Sterrenbeeld: 
Studieomgeving (BA): RUG
Studieomgeving (MA): RUG
Berichten: 149
|
| Geplaatst: vr 14 mrt 2008 20:45 Onderwerp: |
|
|
De tweede fase Plas/ Valburg wordt niet verlaten. Slecht Drion en Adriaan in de NJB kwamen met dit betoog, maar hun interpretatie was te eng en te formalistisch. Daarintegen ben ik het eens met de lijn die Van Velten, Hartlief/ Tjittes uitzetten, namelijk dat deze nieuwe regel - wat een samenvoeging is van de arresten Veassenschoemaker-Shell, Combinatie/ Staat en De ruiterij/ MBO- betrekking heeft op alle fases van Plas/ Valburg.
Rechtsoverweging 3.7 eerste en tweede zin zijn doorslaggevend. Daarin wordt aangegeven dat deze maatstaf geldt, wanneer partijen de omvang van de zaak dusdanig hebben vormgegeven dat de wederpartij slechts geinteresseerd is naar het positieve contractbelang. Met andere woorden de derde stadia van Plas/ Valburg. Wanneer men geen negatief contractsbelang vordert - wat niet gek is omdat de omvang daarvan en het criterium daarvoor onduidelijk zijn - zal ook in Cassatie de Hoge Raad hier geen uitspraak over doen. Partijen bepalen de omvang van de zaak in eerste aanleg en hoger beroep bij het Hof. Je kunt dus niet stellen dat het tweede stadium is verdwenen door CBB/ JPO.
Rechtsoverwegin 3.7 tweede zin is veel belangrijker. Namelijk de Hoge Raad geeft aan dat terughoudender met de maatstaf moet worden omgegaan. Betekent dit dat de wederpartij nu minder aanspraak kan maken in de precontractuele fase? Sommige schrijvers, zoals Drion en Hartlief nemen menen van wel. Wessels weet niet wat hij ervan moet denken. Ik ben benieuwd hoe dit rechtsfiguur zich verder zal ontwikkelen. Het is duidelijk dat Hoge Raad nu aan zet is. In de lagere rechtspraak zie ik het criteriun van CBB/ JPO regelmatig opduiken, en de lagere rechter is in de regel niet enger gaat toetsen. |
|
|
|
|
|
|
|
| |
Pagina 1 van 1 |
|
|
U mag geen nieuwe onderwerpen plaatsen
U mag geen reacties plaatsen
U mag uw berichten niet bewerken
U mag uw berichten niet verwijderen
U mag niet stemmen in polls
|
|
|
|
