Onrechtmatige daad of wanprestatie?

[famke]

Nou, daar komt 'ie dan.... mijn allereerste vraag! Een beetje lastig om het uit te leggen maar ik doe mijn best (vandaag en gisteren al diverse malen besproken met collega's maar ze lijken me niet te begrijpen!)


Twee partijen, laat ik ze A en X noemen, sluiten een overeenkomst met elkaar. A geeft in de algemene voorwaarden duidelijk aan dat igv schade deze schade voor rekening van X zal komen.

Bij de aanvang van de handelingen verzuimt A belangrijke informatie aan X te verstrekken. Als gevolg hiervan krijgt X een ongeluk en ondervindt hij lichamelijke schade.

Mijn stelling is dat X schadevergoeding dient te krijgen van A. Maar ik kom er niet uit of dit nu uit hoofde van wanpresatie is of onrechtmatige daad.

Mijn eigen mening: heb ik niet echt... Ik dacht zelf eerst aan OD maar tijdens de uitwerking van mijn argumenten (toen ik aangaf waarom het beding mbt aansprakelijkheid in de alg.voorw. onredelijk bezwarend is) begon ik te twijfelen..... er is immers een ovk gesloten...

Wat denken jullie?

[Arnoud Engelfriet]

Als de schade het gevolg is van een wanprestatie van A, valt het onder contractbreuk. Je moet dan dus betogen
1) A had de plicht deugdelijke informatie te verschaffen
2) A heeft ondeugdelijke informatie verschaft
3) De schade door 2 te doen terwijl 1 moest, valt niet onder de uitsluiting van aansprakelijkheid in het contract

Bij 3 komt dan de regeling rond algemene voorwaarden, in het bijzonder het vermoedelijk onredelijk bezwarend zijn aan de orde.

Blijkt dat A geen plicht had, maar desondanks informatie verschafte, dan zou je dat m.i. onder onrechtmatige daad moeten vangen.

Arnoud

[Ilja]

Ik denk dat wij meer moeten weten over de aard van de overeenkomst. Als A een plicht uit de overeenkomst heeft om de info te verschaffen kan wanprestatie. Maar als dit niet uit de overeenkomst naar voren komt dan ligt OD meer voor de hand. Denk ik.
_________________
Als je denkt dat je alles hebt gehad, is het tijd om iets weg te geven.

Tip: www.omdatikhetzeg.blogspot.com
Niet van mij, wel erg leuk!

[famke]

Er was niet een in de ovk vastgelegde plicht dat er informatie diende te worden verschaft. Echter uit eerdere ervaringen had A moeten weten dat de informatie wel gegeven diende te worden en het risico moeten kennen van het niet geven van die informatie.

Dus als ik het goed begrijp: als ik 'voor de OD ga' is het beding in de algemene voorwaarden niet relevant? Of is het zinvol om te vermelden dat dit de aansprakelijkheid voor een OD niet wegneemt. Maar, mocht dat wel zo zijn, dat dit beding dan onredelijk bezwarend is?

[Arnoud Engelfriet]

Ik zou eerst uitzoeken of A verplicht was de informatie te verschaffen. Dat staat dan misschien niet letterlijk in de ovk, maar dat wil niet zeggen dat hij het dan dus niet hoefde. Via de aanvullende werking van redelijkheid en billijkheid bijvoorbeeld kun je afleiden dat A dat toch moest vertellen.

Je zegt zelf dat het "belangrijke" informatie is. Afhankelijk van waarom die informatie belangrijk is, kun je betogen dat A dit gewoon had moeten zeggen. En dan is hij die plicht niet nagekomen, wat wanprestatie oplevert.

Je hoeft dan niet meer te betogen dat het een OD is.

Als je niet rond krijgt dat A dit verplicht was te melden als onderdeel van de overeenkomst, dan ga je voor de OD en dan is het beding in de AV niet relevant.

Een heel andere tak van argumentatie is dat X gedwaald heeft door schuld van A (zwijgen bij mededelingsplicht) en dat daarom de ovk vernietigd moet worden. Dan zit je nog met die schade, en dat kan dan alleen nog maar via OD verhaald worden.

Arnoud

[bona fides]

In principe lijkt me zowel OD als wanprestatie mogelijk.

Wanprestatie:
De plicht om juiste informatie te verschaffen is weliswaar niet expliciet overeengekomen, maar deze plicht lijkt mij wel uit de redelijkheid en billijkheid voort te vloeien (art. 6:248 BW).

Als het om een consumentenovk gaat is de exoneratieclausule naar alle waarschijnlijkheid onredelijk bezwarend. Als het om een ovk tussen gelijkwaardige partijen gaat, dan lijkt de clausule mij op zich onaantastbaar. Maar de vraag is of de clausule dan wel ziet op gedragingen als deze. Er is dacht ik ook een arrest dat zegt dat aansprakelijkheid voor schade door opzet of bewuste roekeloosheid (of iets dergelijks) niet contractueel kan worden uitgesloten.

OD:
Schending van een plicht waardoor gevaar ontstaat dat zich ook voordoet. De schadeveroorzaker kan zich proberen te beroepen op de exoneratieclausule als een soort rechtvaardigingsgrond ("toestemming"). Volgens mij kom je op ongeveer hetzelfde verhaal uit. Wel ligt de bewijslast van de toerekening anders dan bij wanprestatie.

Afhankelijk van de precieze details kan ik me voorstellen dat dit toch niet onder wanprestatie is te brengen, of juist niet onder OD. Als een ander in de plaats van A (dus zonder ovk) niet die informatie zou hebben hoeven te geven, dan lijkt er me bijv. geen sprake van OD. Als het ongeluk eigenlijk niets te maken heeft met de uitvoering van de ovk, dan is wanprestatie wellicht te ver gezocht.
_________________
Hanc marginis exiguitas non caperet.

[Arnoud Engelfriet]

Zoals ik het geleerd heb, is een vordering uit OD alleen mogelijk als de handeling ook zonder de ovk als onrechtmatig te zien is. Het beschadigen van een huurauto door de huurder kun je onder allebei vangen. Het niet op tijd betalen van de huurprijs is alleen wanprestatie, want zonder ovk is er geen enkele plicht om iets te betalen.

Arnoud

[Marco Knol]

Dat lijkt me meer iets van lex specialis vs lex generalis. Ik zou namelijk niet weten waarom het niet betalen van de huur niet aan de voorwaarden van OD zou kunnen voldoen.

Persoonlijk heb ik wanprestatie leren kennen als de "toerekenbare tekortkoming in de nakoming van een overeenkomst". Voor wanprestatie is dus wel per definitie een overeenkomst nodig. Een hele mond vol, maar 't bekt lekker en 't zegt ook tamelijk precies waar 't om gaat. Alleen moet je dan nog wel onthouden dat 6:74 het niet heeft over overeenkomst maar over verbintenis.

Voor OD is vereist dat je iets doet of nalaat in strijd met een recht of een plicht etc. Dat doen of nalaten (of inbreuk maken op) kan best ook in strijd zijn met een overeenkomst die jou een bepaalde plicht oplegt. Bijvoorbeeld een concurrentiebeding.

Enfin, in dit soort zaken doe je er volgens mij verstandig aan om in geval van een rechtszaak primair het een en subsidiair het andere te stellen.
_________________
Gelijk hebben is niet hetzelfde als bewijs hebben.

[Arnoud Engelfriet]

[Michèle]

[Arnoud Engelfriet]

[bona fides]

Ter verduidelijking van mijn vorige bericht: wat ik bedoel is dat hetzelfde feitencomplex tot zowel een onrechtmatige daad als tot wanprestatie aanleiding kunnen geven. In dat geval mag je volgens het Nederlandse recht zelf kiezen op welke grond je je vordering baseert.

Maar er zijn dus ook feitencomplexen die wel wanprestatie zijn, maar geen onrechtmatige daad (zie laatste alinea van mijn post hierboven).

En ik ben het met Arnoud eens dat niet-nakoming op zichzelf geen onrechtmatige daad impliceert. Ik vraag me wel af of een arrest uit 1920 daar overtuigend bewijs van levert, want dit soort meer theoretische uitgangspunten kunnen volgens mij nog wel eens omslaan, bijv. bij de invoering van een nieuw BW.

Van een college rechtsvinding herinner ik me trouwens een discussie over de vraag in hoeverre OD en wanprestatie samenvallen. Mogelijkheden: A. disjuncte verzamelingen, B. OD omvat wanprestatie, C. verzamelingen met een niet-lege doorsnede die elkaar niet omvatten. De docent was van mening dat C juist was, maar er zijn dacht ik ook schrijvers die voor B kiezen.

Een medestudent merkte op dat ook voor D. wanprestatie omvat OD wat valt te zeggen. Zodra je een OD hebt begaan ontstaat een verbintenis die op grond van art. 6:74 zou moeten zijn af te dwingen.

[famke]

Heel veel dank allemaal! Ik ben al een stuk verder gekomen!

Uiteindelijk heb ik gekozen voor wanprestatie en heb ik mijn opzet voor het betoog inmiddels klaar.

Zit nog wel met het volgende: 'eigen schuld'. Ik las dat eventuele eigen schuld van invloed is op de hoogte van de schade vergoeding.

Is het relevant om hierover ook iets op te nemen in mijn betoog? (Bijv dat ik vind dat X geen eigen schuld treft omdat hij het niet wist en ook niet behoefde te weten) of kan ik het beter buiten beschouwing laten (mede omdat ik maar 2 pagina's mag vullen en we het advies kregen om vooral geen bijzaken aan te halen)

[Arnoud Engelfriet]

Als de casus ergens een hint geeft over eigen schuld van X (bijvoorbeeld dat hij deskundig is en dus had moeten vragen bij zwijgen van A), zou ik er zeker een alinea aan besteden.

Als de casus er niks over zegt, zou ik volstaan met "Bij de vaststelling van de hoogte van de schadevergoeding is er geen aanleiding tot matiging wegens eigen schuld van X (6:101 BW)." Dat soort standaardriedels zijn soms goed voor een half puntje.

Zie ook mijn standaardverweer bij aansprakelijkheid, waar je misschien nog wat uit kunt jatten.

Arnoud

[famke]

Super, bedankt!