|
Auteur |
Bericht |
Mark1972
Leeftijd: 53 Geslacht:  Sterrenbeeld: 
Berichten: 34
|
Geplaatst: wo 08 feb 2012 11:38 Onderwerp: Politierechter |
|
|
Weet iemand waar de term politierechter vandaan komt? Iemand zei mij dat dit zijn oorsprong vindt in het feit dat vroeger een politieman als rechter optrad, maar dat lijkt mij onzin.... |
|
|
|
 |
bona fides
Geslacht: 
Studieomgeving (BA): UL Studieomgeving (MA): UL Berichten: 22911
|
Geplaatst: wo 08 feb 2012 20:18 Onderwerp: |
|
|
Na een beetje googelen is mijn indruk dat de politierechter vroeger deel uitmaakte van het bestuur. Zo was Eduard Douwes Dekker (Max Havelaar) op 22-jarige leeftijd in Natal als hoogste burgerlijke ambtenaar zowel hoofd van politie als (politie)rechter.
Ik neem aan dat politierechter een term is uit het Franse recht. Misschien valt er in die richting meer over te vinden. _________________ Hanc marginis exiguitas non caperet. |
|
|
|
 |
Lexus
Leeftijd: 65 Geslacht:  Sterrenbeeld: 
Berichten: 164
|
Geplaatst: wo 08 feb 2012 21:50 Onderwerp: |
|
|
Het woord 'politie' stamt van het Griekse woord 'politeia'.
Dit betekent 'bestuur'. Daar komt ook 'politiek' uit voort.
De oude Algemene Politie Verordening was derhalve een bestuursverordening. Dat zal waarschijnlijk ook ten grondslag liggen een de term Politierechter vermoed ik. |
|
|
|
 |
Hyzo
Leeftijd: 35 Geslacht:  Sterrenbeeld:  Studieomgeving (BA): HvA
Berichten: 83
|
Geplaatst: zo 25 mrt 2012 15:43 Onderwerp: |
|
|
Ik kom eigenlijk tot een andere conclusie. In de Franse tijd (eerste Franse keizerrijk) voor het huidige Wetboek van Strafrecht had je het Franse Code Penal (Frans Strafrecht). Deze regelde samen met het toenmalige wetboek van strafvordering (Code d'instruction Criminelle) naar welk gerechtshof je moest bij het plegen van een strafbaar feit. Deze waren onderverdeeld in ernstige feiten (crimes), middelzware feiten (delits) en kleine feiten.
Voor de kleine feiten, of wel kleine overtredingen, ging je naar de Politierechtbank.
Laatst aangepast door Hyzo op ma 28 mei 2012 20:50, in totaal 1 keer bewerkt |
|
|
|
 |
Guthman
Leeftijd: 33 Geslacht:  Sterrenbeeld:  Studieomgeving (BA): HvA
Berichten: 436
|
Geplaatst: zo 25 mrt 2012 19:26 Onderwerp: |
|
|
@Hyzo
Op welke manier verheldert dat de etymologie van de term politierechter? |
|
|
|
 |
bona fides
Geslacht: 
Studieomgeving (BA): UL Studieomgeving (MA): UL Berichten: 22911
|
Geplaatst: zo 25 mrt 2012 20:33 Onderwerp: |
|
|
Wat Lexus, Hyzo en ik schrijven is in ieder geval niet met elkaar in strijd.
Ik vermoed nog steeds dat deze rechter van oorsprong deel uitmaakte van het bestuur (en dus naar moderne begrippen geen rechter was). Als dat juist is, dan zit de verklaring die Mark1972 is gegeven ("dat dit zijn oorsprong vindt in het feit dat vroeger een politieman als rechter optrad") er niet geheel naast.
Dit moet op te lossen zijn:
http://www.statengeneraaldigitaal.nl/ _________________ Hanc marginis exiguitas non caperet. |
|
|
|
 |
Guthman
Leeftijd: 33 Geslacht:  Sterrenbeeld:  Studieomgeving (BA): HvA
Berichten: 436
|
Geplaatst: ma 26 mrt 2012 0:29 Onderwerp: |
|
|
Dat klinkt aannemelijk.
Artikel 51 Wet RO luidt:
Quote: | Artikel 51
1. Het bestuur vormt voor het behandelen en beslissen van strafzaken in eerste aanleg, niet zijnde kantonzaken als bedoeld in artikel 47, eerste lid, enkelvoudige kamers. Het bestuur bepaalt de bezetting van deze kamers.
2. Degene die zitting heeft in een enkelvoudige kamer als bedoeld in het eerste lid draagt de titel van politierechter.
|
De term politie lijkt vroeger meer de betekenis te hebben van "stedelijk bestuur" en "handhaving" (http://www.etymologiebank.nl/trefwoord/politie)
Het lijkt erop dat de politie vroeger onderverdeeld was in de "police municipale" en de "haute police" (de "hooge politie/policie"). De eerste was, zoals de naam al suggereert, verantwoordelijk voor de gemeentelijke handhaving. De twee was, voor zover ik het begrijp, verantwoordelijk voor de "landelijke veiligheid" en coördinatie
Uit de volgende citaten komt goed naar voren hoe e.e.a. werkte en wordt duidelijk dat we de politierechter te danken hebben aan de Franse revolutie.
Quote: | En hierin kadert dan ook het begrip ‘police municipale’. In het decreet van 14 december 1789 werd immers bepaald dat één van de taken van de municipale macht was om de inwoners van de gemeente te laten genieten van de voordelen van een goede politie, met name zindelijkheid, gezondheid, veiligheid en rust in de straten en publieke plaatsen en gebouwen.
[...]
Vervolgens kwam de zorg voor de bestraffing van delicten tegen de openbare rust (vechtpartijen, geluidshinder, nachtlawaai) onder de gemeentelijke politie. |
(http://www.ethesis.net/police/police_deel_I_hfst_1.htm)
Quote: | De eenvoudige politieovertredingen kunnen door ieder lid van de dorpsgemeente worden geconstateerd en in de dorpsvergadering ter sprake gebracht; deze neemt dan een besluit, waarbij den overtreder kleine geldstraffen worden opgelegd. De vereeniging van verschillende naburige dorpen (Volost) heeft een eigen gerecht, eveneens uitsluitend uit boeren bestaande, dat kennis neemt van de overtredingen der Volost-reglementen. Over het gehalte van deze rechters sprak ik reeds vroeger, gelukkig zijn de zaken, waarin zij recht spreken, meestal van zeer geringe beteekenis. |
(http://www.dbnl.org/tekst/_gid001187801_01/_gid001187801_01_0069.php)
Quote: | In dit zelfde decreet [uit 1791] werd ook nog het begrip ‘police correctionnelle’ voor het eerst gehanteerd. Deze term sloeg op de bestraffing van delicten die ernstiger waren dan de delicten die vielen onder de ‘police municipale’ (b.v. aanranding van de goede zeden, verstoring van godsdienstplechtigheden, belediging van personen, lichte eigendomsvergrijpen en onlusten die de openbare orde verstoorden door bedelarij, samenscholingen, tumult. Het was de vrederechter die bevoegd werd voor de correctionele politie[19]. |
(http://www.ethesis.net/police/police_deel_I_hfst_1.htm)
Hier zien we al het onderscheid in de kleine delicten en de ernstigere feiten zoals dat nu nog bestaat.
Het wordt wat laat om een mooi stukje hierover te typen, maar de links zijn erg interessant om te lezen.
Als ik kijk naar de wetsgeschiedenis lijkt het erop dat de term politierechter zijn intrede heeft gedaan ergens tussen 1827 en 1932 (lekker specifiek).
Nog een citaat uit 1878:
Quote: | De plaatselijke politie is, in stede van de beschermster te zijn van de persoonlijke veiligheid, integendeel een werktuig om die te belagen; de hoofdman, de inspecteurs, de schouten en veldwachters toch worden door de regeering gebezigd om hare bevelen uit te voeren; zij doen dit op hunne eigen wijze en oefenen rechts en links willekeur, sterk door den steun, dien zij van hoogerhand ondervinden. De rustige, ordelijke ingezetenen worden dikwijls gekweld en lastig gevallen in naam der regeering, terwijl de onrustige en onordelijke ingezetenen op hun gemak stelen, rooven, branden, moorden en mishandelen. |
Waar heb ik dat eerder gehoord  |
|
|
|
 |
solasch
Leeftijd: 68 Geslacht:  Sterrenbeeld: 
Berichten: 30
|
Geplaatst: ma 09 apr 2012 16:42 Onderwerp: |
|
|
Zou het kunnen zijn dat we het moeten zoeken in de hoek van de APV, algemene politie verordening. Die werd (en wordt) vast gesteld door de gemeenteraad, en gehandhaafd (nog steeds, nou ja) door de politie. Datzelfde gold voormeer van de gemeentelijke verordeningen, ook met betrekking tot allerlei nutsvoorzieningen als gas-water en electra. Bestuursrechtelijke handhaving in de vorm van nu kende men nauwelijks. Die verordeningen verschilden van gemeente tot gemeente, een rechter die ter zake optrad moest dus op de hoogte zijn van de specifieke voorschriften. De politierechter. Overtreding van (rijks)wetgeving werd door de hogere rechters behandeld. |
|
|
|
 |
|