Zorgplicht en aansprakelijkheid

[pacta sunt servanda]

Ik heb een lastige kwestie.

Als ik, als eigenaar van mijn eigen grond, werkzaamheden ga verrichten en ik tref iets aan in de grond dat eigendom is van een ander, maar ik kom er niet 1-2-3 achter wie de eigenaar is, hoe kan ik dan voldoen aan mijn zorg- dan wel onderzoeksplicht om de eigenaar de kans te gunnen zijn eigendom zelf te verplaatsten?

En stel nu dat dit gebeurt in grond dat eigendom is van een (lagere)overheid?

Waar ik naar op zoek ben is het voorkomen van de aansprakelijheid wanneer ik het object (laat) verwijder(en) en er treedt schade op.

M.b.t. openbare grond zoek ik het aan de kant van de 'last onder bestuursdwang' uit de Awb.
M.b.t. eigen grond zit ik te denken aan eenzelfde soort procedure, met bekendmaking in een plaatselijk nieuwsblad.
_________________
~Tempora mutantur, et nos mutamur in illis~

[bona fides]

Zie art. 5:5 BW (verloren voorwerpen) en art. 5:13 BW (schatvinding).
_________________
Hanc marginis exiguitas non caperet.

[pacta sunt servanda]

Echter, wat nu als je kunt vermoeden dat het voorwerp een bepaalde functie kan hebben en wanneer je het voorwerp verwijderd dit schadelijke gevolgen kan hebben voor diegenen die gebruik maakten van dit voorwerp?

Art. 5:5 BW betreft (roerende) zaken. In mijn casus mag je er van uitgaan dat het betreft een voorwerp dat onroerend is, maar niet als dusdanig geregistreerd behoeft te zijn.
_________________
~Tempora mutantur, et nos mutamur in illis~

[bona fides]

Als het onroerend is, ben jij eigenaar.
_________________
Hanc marginis exiguitas non caperet.

[cia76]

Niet als er sprake is van horizontale natrekking zoals bij een leiding het geval kan zijn.

[pacta sunt servanda]

Conform art. 5:20, tweede lid, BW wordt de verticale natrekking doorbroken voor kort gezegd kabels en leidingen. Dit is nu juist het voorwerp waar het om draait.

De kwestie is als volgt.

Wanneer een grondroerder werkzaamheden uitvoert dient hij zorgvuldig te graven conform de Wet Informatie-uitwisseling Ondergrondse Netten (WION). Hij dient vooraf een Klic-melding te doen waaruit blijkt welke kabels en leidingen er in de grond liggen.

Nu komt hij een leiding tegen die niet geregistreerd staat, een zogenoemde 'weesleiding'. Vanaf juli 2010 zal er een procedure doorlopen moeten worden om ten eerste de netbeheerder 10 dagen de tijd te geven om zich te melden als eigenaar. Als dit niet gebeurt wordt de gemeente degene die de leiding regsitreert zodat de volgende keer duidelijk wordt dat daar een 'weesleiding' ligt. Dit voorkomt schades.

Echter, de WION regelt niets m.b.t. de aansprakelijkheid wanneer de weesleiding wordt verwijderd omdat anders het project geen doorgang kan vinden.

Daarom stelde ik de vraag.
Als de leiding in openbare grond ligt kan ik mij voorstellen dat de gemeente een last onder bestuursdwang oplegt. Dit besluit wordt dan bekendgemaakt. Na die tijd kan de gemeente aangegeven dat de kabel verwijderd wordt. Mocht er na die tijd toch een eigenaar opstaan en de schade claimen doordat de kabel is verwijderd lijkt het mij dat je sterk staat bij de civiele rechter omdat je er alles aan gedaan hebt om de eigenaar te vinden.

Als de leiding in eigen grond ligt kun je die Awb procedure niet volgen. Toch zul je, om niet achteraf een enorme schadeclaim te krijgen, iets van onderzoek moeten doen lijkt mij. Maar tot hoever gaat de plicht om naderhand niet in het ongelijk teworden gesteld door de rechter?
_________________
~Tempora mutantur, et nos mutamur in illis~

[cia76]

Last onder bestuursdwang lijkt niet het instrument om als eigenaar aan je zorgplicht te voldoen. Last onder bestuursdwang is een herstelsanctie die ten doel heeft een overtreding te beeindigen. Er moet dus eerst worden vastgesteld of er sprake is van een overtreding die middels de weg van bestuursdwang kan worden beeindigd. Ik denk dat je het in je bevoegdheden als eigenaar moet zoeken. Ik denk dat je jurisprudentie-onderzoek moet doen om wat over de zorgplicht in dergelijke gevallen te weten te komen. En ik denk dat je bij Rijkswaterstaat te rade zou kunnen gaan aangezien die vaak grote infrastructurele projecten doet waarbij ongetwijfeld dergelijke gevallen aan de orde zullen komen.

[pacta sunt servanda]

Het zou dus in ieder geval de grondeigenaar moeten zijn die het besluit neemt?

Ongeschreven zorgvuldigheid
Ik probeer jurisprudentie te vinden over de 'ongeschreven zorgvuldigheidsnorm' die geldt naast de subjectieve inbreuk (leer Smits) in het kader van 6:162 BW.

Weet iemand daar een of meer van te noemen?

Rechtvaardigingsgrond
Ik kan geen rechtvaardigingsgrond bedenken die op de kwestie van toepassing kan zijn; degene die het meest in de buurt komt is overmacht, maar ik die durf ik niet met droge ogen in te zetten.

Schuld
Wanneer vervalt de verwijtbaarheid? Kan het o.g.v. verkeersopvattingen worden toegerekend?

Wat een vragen [/u]
_________________
~Tempora mutantur, et nos mutamur in illis~

[pacta sunt servanda]

De richtlijn 'zorgvuldig graven' van het CROW vult de 'zorvuldige wijze' van graven in.

Zou je er van uit mogen gaan dat het volgen van deze richtlijn de verwijtbaarheid dan wel schuld van 6:162 opzij zet wanneer na het doorlopen de kabel/leiding verwijderd wordt en er toch schade optreedt?
_________________
~Tempora mutantur, et nos mutamur in illis~

[cia76]

Wanneer de kabel- of leidingeigenaar het kennelijk niet nodig vond om zijn leiding te laten registreren in het informatiesysteem dat daarvoor is en wanneer de grondeigenaar voorts de richtlijnen in acht neemt die gelden voor zorgvuldig graven, lijkt het mij niet aannemelijk dat een grondeigenaar toch aansprakelijk wordt gesteld als er toch schade optreedt. Ware hij al aansprakelijk dan wordt de omvang van de aansprakelijkheid wellicht gereduceerd tot 0 vanwege eigen schuld van de leidingeiegenaar. Tenzij er specifieke feiten of omstandigheden zijn die het voor de eigenaar mogelijk maakte om na beperkt onderzoek toch te weten te komen dat er leidingen van derden liggen en dat onderzoek is verzuimd. Het lijkt mij een combinatie van het gebruik van het systeem dat er is en gezond verstand blijven gebruiken. Als er bijvoorbeeld aan de hand van andere objecten afgeleid kan worden dat er waarschijnlijk kabels of leidingen in de grond zitten die die objecten verbinden dan mag wellicht redelijkerwijs verwacht worden dat de graver hier rekening mee houdt, meer dan in de voorgeschreven richtlijn.

Maar vraag eens bij Rijkswaterstaat hoe ze hiermee omgaan als zij graafwerkzaamheden verrichten voor grote infrastructurele projecten.

[pacta sunt servanda]

Bedankt voor de tips.

Nog een vraag. Ik ga er vanuit dat, als de grond van een bestuursorgaan is, het beschadigen/verwijderen niet o.g.v. de Awb kan gebeuren omdat het geen besluit betreft, de rechtshandeling ontbreekt. Wel zullen de beginselen in acht genomen moeten worden. Eens?

Wel wil ik nog opmerken dat de richtlijnen zien op zorgvuldig graven, niet op het zoeken naar de rechtmatige eigenaar. Weet jij hier wat over m.b.t. de intensiteit van dit onderzoek? Zou plaatsing in de krant ter plaatse voldoende zijn met een redelijke termijn om te reageren?
_________________
~Tempora mutantur, et nos mutamur in illis~

[pacta sunt servanda]

Eigendomtechnisch vraagje.

Kan de grondeigenaar (mede) aangesproken worden als er een leiding in zijn grond wordt beschadigd door een derde?
Ik zit met deze vraag vanwege het naar mijn idee niet volledig aangepaste BW aan het 'nieuwe' artikel 5:20, tweede lid, BW.

Ik hink op de gedachte dat een eigenaar gebruik mag maken van zijn eigendom zoals hij dit wil tenzij daardoor rechten van anderen geschonden worden. Dit in lijn met art. 5:1 BW dat het welliswaar over 'zaak' heeft, maar wel in de titel 'Eigedom in het algemeen' staat.
_________________
~Tempora mutantur, et nos mutamur in illis~

[cia76]

[cia76]

Sorry, dubbele post.

[pacta sunt servanda]

RWS besteedt dergelijke dingen uit.

Dat de schade door derden is veroorzaakt staat in principe los van de aansprakelijkheid van de grondeigenaar. Mijn vraag richt zich vooral op de tekst en doel van art. 5:1 BW. In hoeverre kan daar aansprakelijkheid voor de grondeigenaar uit voortvloeien?
_________________
~Tempora mutantur, et nos mutamur in illis~