Hoeveel soorten onroerende goederen zijn er in Nederland?

[kwibbiej]

Ik ben studente rechten in Leuven (België) en moet een werk maken over onroerende goederen in Nederland. Aanvankelijk dacht ik dat er enkel onroerende goederen uit hun aard waren en de vroegere onroerende goederen door bestemming (hulpzaken) die nu vervangen zijn door bestanddelen. Bij mijn uitleg hierover aan mijn professor zei deze echter dat er nog andere soorten onroerende goederen bestaan in Nederland dan onroerende goederen uit hun aard en bestanddelen. Hij zei me te kijken naar arresten van de Hoge Raad, maar ik vind hier echt niets over...

Kan iemand me misschien helpen? Bedank!

[tikSimone]

Ik vermoed dat hij op de kabelarresten doelt. Hier en hier kort wat informatie daarover.

Zoek maar even op rechtspraak.nl naar die arresten (ik kan je geen nummers geven, want dat systeem ligt er nu even uit, maar de datum is 6 juni 2003).
_________________
Nait soez'n, moar doun!

[bona fides]

Sinds de invoering van het nieuwe BW in 1992 spreken we van onroerende zaken en niet meer van onroerende goederen.

Onroerend zijn kort gezegd de grond en alles wat onder de eigendom van de grond valt, zie art. 3:3 BW en art. 5:20 BW. Volgens mij komt het erop neer dat een zaak onroerend is, als het door de grond wordt nagetrokken in de zin van art. 5:20 BW, of als het bestanddeel is van een zaak die door de grond wordt nagetrokken. Wat een bestanddeel is wordt bepaald door art. 3:4 BW.

Je kunt je afvragen of een bestanddeel zelf wel een "zaak" is. Voor zover je met "zaak" doelt op het eigendomsrecht op een zaak, is een bestanddeel geen zelfstandige zaak (want er is geen zelfstandig eigendomsrecht). Hetzelfde geldt m.i. voor zaken die door de grond worden nagetrokken.

Er zijn verschillende arresten over de uitleg van art. 3:4 BW en art. 5:20 sub e BW, en er is/was een discussie in de literatuur over de vraag of een door de grond nagetrokken zaak bestanddeel is van de grond.

Een schotelantenne verwijderbaar gemonteerd aan een woning, maar, mede gelet op de naar buiten kenbare bedoeling van de bouwer, naar aard en inrichting bestemd om duurzaam ter plaatse te blijven, wordt wel nagetrokken op grond van art. 5:20 sub e BW, maar is geen bestanddeel in de zin van art. 3:4 BW. Volgens mij zorgt art. 5:20 sub e BW er niet voor dat de antenne dan desondanks bestanddeel is, maar je kunt je afvragen of dat wel een vraag is met enige juridische betekenis. Het eigendomsrecht op de grond strekt zich uit tot de schotelantenne, en daar gaat het uiteindelijk om. En die schotelantenne is dus onroerend.

Relevante arresten lijken mij Dépex/Curatoren Bergel c.s. (HR 15 november 1991, NJ 1993, 316) over art. 3:4 BW, het Portacabin-arrest over art. 3:3 en 5:20 BW, het Grafzerk-arrest (HR 25 oktober 2002, NJ 2003, 241) over art. 3:3 en 5:20 BW. Interessant is ook het arrest HR 17 november 2006, LJN AZ2389 van de belastingkamer van de HR over een zendinstallatie voor mobiele telefonie gemonteerd op een voedersilo. In dat arrest oordeelt de HR dat zendinstallatie een zelfstandige zaak is, want geen bestanddeel in de zin van art. 3:4 BW. De HR oordeelt verder dat dit niet verhindert dat de zendinstallatie door de grond kan worden nagetrokken (en verwijst de zaak naar het Hof dat hier opnieuw naar mag kijken).

Het is voor mij niet duidelijk hoe het juridisch nog iets kan uitmaken of de zendinstallatie een "zelfstandige zaak" wordt genoemd of niet, zodra eenmaal vaststaat dat de eigendom van de grond zich uitstrekt tot de zendinstallatie. Een "zelfstandige zaak" die door de grond wordt nagetrokken kan niet zelfstandig worden overgedragen, hoeft volgens mij niet apart in het kadaster te worden geregistreerd en je kunt er volgens mij ook niet apart een hypotheekrecht op vestigen. (Mocht ik mij vergissen of iets over het hoofd zien, dan hoor ik dat graag.)
_________________
Hanc marginis exiguitas non caperet.