Gebruikersnaam:   Wachtwoord:   Gratis Registreren | Wachtwoord vergeten?
Rechtenforum.nl
Rechtenforum.nl Rechtenforum.nl
 
Controle paneel
Registreren Registreren
Agenda Agenda
Help Help
Zoeken Zoeken
Inloggen Inloggen

Partners
Energie vergelijken
Internet vergelijken
Hypotheekadviseur
Q Scheidingsadviseurs
Vergelijk.com

Rechtsbronnen
Rechtspraak
Kamervragen
Kamerstukken
AMvBs
Beleidsregels
Circulaires
Koninklijke Besluiten
Ministeriële Regelingen
Regelingen PBO/OLBB
Regelingen ZBO
Reglementen van Orde
Rijkskoninklijke Besl.
Rijkswetten
Verdragen
Wetten Overzicht

Wettenbundel
Awb - Algm. w. best...
AWR - Algm. w. inz...
BW Boek 1 - Burg...
BW Boek 2 - Burg...
BW Boek 3 - Burg...
BW Boek 4 - Burg...
BW Boek 5 - Burg...
BW Boek 6 - Burg...
BW Boek 7 - Burg...
BW Boek 7a - Burg...
BW Boek 8 - Burg...
FW - Faillissement...
Gemw - Gemeente...
GW - Grondwet
KW - Kieswet
PW - Provinciewet
WW - Werkloosheid...
Wbp - Wet bescherm...
IB - Wet inkomstbel...
WAO - Wet op de arb..
WWB - W. werk & bij...
RV - W. v. Burgerlijk...
Sr - W. v. Strafrecht
Sv - W. v. Strafvor...

Visie
Werkgevers toch ...
Waarderingsperik...
Het verschonings...
Indirect discrim...
Een recht op ide...
» Visie insturen

Rechtennieuws.nl
Loods mag worden...
KPN bereikt akko...
Van der Steur wi...
AKD adviseert de...
Kneppelhout beno...
» Nieuws melden

Snellinks
EUR
OUNL
RuG
RUN
UL
UM
UU
UvA
UvT
VU
Meer links

Rechtenforum
Over Rechtenforum
Maak favoriet
Maak startpagina
Mail deze site
Link naar ons
Colofon
Meedoen
Feedback
Contact

Recente topics
Klacht tegen a...
Contact en str...
proces verbaal...
Res Nullius ?
180-dagen rege...

Carrière
Boekel De Nerée
CMS DSB

Content Syndication


 
Het is nu ma 13 mei 2024 8:08
Bekijk onbeantwoorde berichten

Tijden zijn in GMT + 2 uur

Werkstuk Staatsrechtelijke vernieuwing.
Moderator: Moderator Team

 
Plaats nieuw bericht   Plaats reactie Pagina 2 van 2 Ga naar pagina Vorige  1, 2
Printvriendelijk | E-mail vriend(in) Vorige onderwerp | Volgende onderwerp  
Auteur Bericht
Arnoud Engelfriet



Leeftijd: 49
Geslacht: Man
Sterrenbeeld: Boogschutter
Studieomgeving (BA): UvA
Studieomgeving (MA): UvA
Berichten: 1385


BerichtGeplaatst: za 14 okt 2006 22:50    Onderwerp: Reageer met quote Naar onder Naar boven

Als je alleen de tweede bijzin schrapt, mag de Koning alles en kan daar niemand verantwoordelijk voor gehouden worden. (Zo herinner ik me nog uit Van Nul tot Nu: "Ach, heb ik die vaas gebroken? Straf maar een minister of zo.") Lijkt me niet handig. Smile

Ik zou het denk ik eerder op het contraseign gooien. Als dat er niet is, kan de Koning zelf besluiten wat hij wil en dat is dan wet. Want een ongecontroleerd staatshoofd kan doen wat hij wil.

In 't werkboek Constitutioneel Recht staan een paar goede artikelen over dit onderwerp. Zie b.v. Elzinga vanaf p. 92.
Bekijk profiel Stuur privé bericht
Verstuur e-mail
Duch
Moderator
Duch

Leeftijd: 44
Geslacht: Man
Sterrenbeeld: Schorpioen
Studieomgeving (BA): RUG
Studieomgeving (MA): RUG
Berichten: 4351


BerichtGeplaatst: zo 15 okt 2006 16:17    Onderwerp: Reageer met quote Naar onder Naar boven

Pax et iustitia schreef:
Kan iemand mij ookalweer uitleggen waarom de koning machtiger wordt als art. 42 lid 2 wordt geschrapt? Omdat dit niet in het checks and balances system kan? Ik ben even de draad kwijt en kan het niet meer helder voor de geest halen.


Politieke ministeriële verantwoordelijkheid zorgt ervoor dat ministers als het ware steeds over de schouder van de Koning meekijken, omdat zij het zijn die moet kunnen uitleggen wat de Koning heeft gedaan. Juist doordat ministers verantwoordelijk zijn nemen ze geen genoegen met 'ik ben onschendbaar, bemoei je er niet mee.' Ze willen kunnen uitleggen wat de Koning doet, en proberen er daarom voor te zorgen dat de Koning alleen dingen doet die uit te leggen zijn.

Doet de Koning dan toch rare dingen, dan kan dat het aftreden van een minister betekenen. Dat betekent dan dat de Koning iets gedaan heeft dat staastrechtelijke consequenties heeft moeten hebben. Politieke ministeriële verantwoordelijkheid (aangevuld met de vertrouwensregel) zorgt ervoor dat het dat kan zonder dat je de Koning moet afzetten.

Niemand gaat het in Nederland toestaan dat de Koning gewoon mag doen waar hij zin in heeft zonder dat er op de een of andere manier verantwoording wordt afgelegd over wat hij doet. De idee van de rechtsstaat houdt in dat ook de overheid aan regels gebonden is. Dat geldt ook voor de Koning.
_________________
This is a court of law young man, not a court of justice
- Oliver Wendell 'the great dissenter' Holmes -
Bekijk profiel Stuur privé bericht
Verstuur e-mail Bekijk de homepage
Machiel

Machiel

Leeftijd: 57
Geslacht: Man
Sterrenbeeld: Weegschaal
Studieomgeving (BA): EUR
Studieomgeving (MA): EUR
Berichten: 176


BerichtGeplaatst: ma 16 okt 2006 0:30    Onderwerp: L'Etat, c'est moi! Reageer met quote Naar onder Naar boven

Pax et iustitia schreef:
Kan iemand mij ookalweer uitleggen waarom de koning machtiger wordt als art. 42 lid 2 wordt geschrapt? Omdat dit niet in het checks and balances system kan? Ik ben even de draad kwijt en kan het niet meer helder voor de geest halen.

Even in reactie op je vraag en in navolging van de eerdere reacties op je vraag:

De Koning wordt niet machtiger door het schrappen van 42, 2de lid, Grondwet. Voor "machtsuitoefening" - whatever that might be - zijn bevoegdheden nodig en die worden door het schrappen van dit lid niet anders. Veruit de meeste bevoegheden t.a.v. burgers liggen bij de diverse ministers. Ook algemeen verbindende voorschriften worden nooit door de Koning alleen vastgesteld. De Koning heeft nauwelijks eigen bevoegdheden (ook prerogatieven genoemd) meer over: we moeten dan denken aan de inrichting van het Hof, de toedeling van onderscheidingen in de eigen Huisorden en in zekere zin de rol tijdens de formatie. Nagenoeg alle andere bevoegdheden waar de Koning bij betrokken is zijn gedeelde bevoegdheden en dus bevoegdheden van de regering als zodanig: de Kroon, dus de Koning plus de meest betrokken minister(s) en/of staatssecretaris(sen). Ook het schrappen van de plicht tot het geven van het contraseign maakt dat niet anders. Immers, het contraseign is alleen maar een procedurevoorschrift, een middel dat in één oogopslag duidelijk maakt of een bepaald document inderdaad op een juiste wijze door de Kroon is genomen. Het laten vallen van de eis dat de betrokken minister van zijn verantwoordelijkheid laat blijken (door het contraseign) maakt niet dat een bevoegdheid van de Kroon nu opeens een persoonlijk prerogatief van de Koning is geworden. Het maakt het alleen lastiger om na te gaan of een KB op de juiste wijze tot stand is gekomen. Wil je de macht van de Koning daadwerkelijk vergroten dan zul je bestaande wet- en regelgeving eenvoudig zo moeten verbouwen dat de betreffende bevoegdheden voortaan bij de Koning (en niet de regering) worden neergelegd. Dit lijkt me niet echt een wenselijke situatie, maar dat is de koninklijke weg Wink

De Koning is het symbool en de belichaming van de soevereiniteit en onafhankelijkheid van het volk en de natie en de bescherming van de rechtsstaat. Grote woorden, maar daar is het waar het bij het koningschap om gaat. De Koning heeft daarmee een unieke rol in de samenleving en in het bestuur als lid van de regering. Ministeriële verantwoordelijkheid dient vooral om te zorgen dat de regering in z'n geheel met één mond spreekt. Juist omdat de ministers verantwoordelijk zijn voor de Koning is het noodzakelijk dat de communicatie binnen de regering (tussen de Koning en de ministers) geheim blijft. De Koning kan en moet (juist vanuit die unieke rol) waar nodig intern kritiek kunnen leveren en kritische vragen stellen aan de ministers en dezen moeten daar hun voortdeel mee doen, maar naar buiten wordt er één front gevormd. Daarmee valt of staat het systeem. Het maakt daarnaast dat in een democratische samenleving ook de Koning als onderdeel van de regering door het parlement via de ministers ter verantwoording kan worden geroepen.

Dat is ook het meest belangrijke punt als het gaat om het schrappen van de ministeriële verantwoordelijkheid: de Koning zal in een dergelijke situatie eigen persoonlijke en politieke opvattingen kunnen uiten zonder dat de ministers daarvoor verantwoordelijk zijn. In zoverre zal een Koning daardoor meer "macht" hebben: hij kan een "opinionmaker" worden en dus als zodanig van invloed zijn.

Alleen, dit is in een democratische samenleving alleen voorstelbaar in een situatie waarin (a) de Koning totaal geen macht heeft of (b) de Koning verantwoordelijk gehouden kan worden voor zijn uitspraken. Beide situaties staan echter paradoxaal op het koningschap as such: een Koning die werkelijk, dus ook informeel, geen macht meer heeft (en uiteindelijk dus weinig of geen gezag meer heeft) en/of schendbaar (want verantwoordelijk) is geworden is namelijk geen koning meer. Onschendbaarheid en een zekere vorm van gezag (en dat hoeft niet persé van politieke aard te zijn) zijn essentieel voor het koningschap: haal die twee weg en je houdt niets over. De ceremoniële koningshuizen in Scandinavië zitten wat mij betreft op dit punt op het randje.

Het moge duidelijk zijn: onschendbaarheid en ministeriële verantwoordelijkheid gaan hand in hand, en (en dat zal ook duidelijk zijn) wat mij betreft mag dat zo blijven!
_________________
Liberae sunt nostrae cogitationes! - Cicero -
Bekijk profiel Stuur privé bericht
Verstuur e-mail Bekijk de homepage
bona fides




Geslacht: Man

Studieomgeving (BA): UL
Studieomgeving (MA): UL
Berichten: 22893


BerichtGeplaatst: ma 16 okt 2006 1:46    Onderwerp: Re: L'Etat, c'est moi! Reageer met quote Naar onder Naar boven

Machiel schreef:
Wil je de macht van de Koning daadwerkelijk vergroten dan zul je bestaande wet- en regelgeving eenvoudig zo moeten verbouwen dat de betreffende bevoegdheden voortaan bij de Koning (en niet de regering) worden neergelegd.

Maar kan dit zonder grondwetswijziging? Dat betwijfel ik. Een wettelijke bepaling die de koning een eigen bevoegdheid toekent lijkt me nu in strijd met de grondwet, in het bijzonder art 42 lid 2.

Haal je art 42 lid 2 weg, dan worden eigen bevoegdheden denkbaar. Mijns inziens is vooral art 42 lid 2 het verschil tussen ons huidige stelsel en dat waarin Willem I kon doen wat ie leuk vond. Dit geldt in versterkte mate voor de grondwet van voor 1983 waarin nog gesproken werd van "Koning" waar nu "regering" staat.
_________________
Hanc marginis exiguitas non caperet.
Bekijk profiel Stuur privé bericht
Machiel

Machiel

Leeftijd: 57
Geslacht: Man
Sterrenbeeld: Weegschaal
Studieomgeving (BA): EUR
Studieomgeving (MA): EUR
Berichten: 176


BerichtGeplaatst: ma 16 okt 2006 7:59    Onderwerp: "Niet de Staten, maar U, U, U!" Reageer met quote Naar onder Naar boven

In reactie op Bona Fides: Je hebt gelijk op het punt dat om bevoegdheden voor de Koning überhaupt mogelijk te maken zul je eerst 42, 2 Grondwet moeten aanpassen. Daar ging ik ook van uit, ik bedoelde dat volgtijdelijk. Wat ik bedoelde was dat aanpassing van 42, 2 Grondwet niet alleen onwenselijk is, het is daarnaast ook onvoldoende (maar wel noodzakelijk) om tot meer "macht" voor de Koning te komen.

Wat Koning Willem I betreft: ik denk dat het arrest Meerenberg (1879) een veel grotere invloed heeft gehad op de machtsverhoudingen dan de introductie van de ministeriële verantwordelijkheid, maar dat is mijn mening. Koning Willem I was er toen allang niet meer trouwens...
_________________
Liberae sunt nostrae cogitationes! - Cicero -
Bekijk profiel Stuur privé bericht
Verstuur e-mail Bekijk de homepage
Duch
Moderator
Duch

Leeftijd: 44
Geslacht: Man
Sterrenbeeld: Schorpioen
Studieomgeving (BA): RUG
Studieomgeving (MA): RUG
Berichten: 4351


BerichtGeplaatst: ma 16 okt 2006 11:17    Onderwerp: Reageer met quote Naar onder Naar boven

Ik kom hier later nog uitgebreider op terug, maar nu even het volgende: Volgens mij heeft de Koning weldegelijk heel veel bevoegdheden. Juist de ministeriële verantwoordelijkheid zorgt ervoor dat het gedeelde bevoegdheden tussen Koning en minister worden. Voor zover het alleen over uitspraken van de Koning hebben, zal het machtverschil wel meevallen. Maar zodra we het over KB's maakt ministeriële verantwoordelijkheid weldegelijk veel verschil.

De idee dat ministers met een mond spreken komt tot uiting in de homogeniteitsregel. Die is weliswaar nauw verwant aan de politieke ministeriële verantwoordelijkheid, maar is toch weldegelijk een andere regel.

Kortom: het schrappen van politieke ministeriële verantwoordelijkheid geeft de Koning weldegelijk meer macht op het gebied waarop de verantwoordelijkheid geschrapt is. Gaat het om persoonlijke uitspraken, dan zal het effect wel meevallen. Gaat het om KB's en het ondertekenen van wetten, dan is het effect enorm. Het schrappen van verantwoordelijkheid zal in dit verband logischerwijs ook het schrappen van het vereiste van een contraseign meebrengen.

Ons staatsrecht kent m.i. de meeste bevoegdheden toe aan de Koning. Niet aan de regering. Daarbij zij echter opgemerkt dat onze grondwet er uiterst schimmig over is.

Overigens moge volkomen helder zijn dat überhaupt het hebben van een Koning die welke publiekrechtelijke bevoegdheid dan ook heeft in essentie antidemocratisch is.
_________________
This is a court of law young man, not a court of justice
- Oliver Wendell 'the great dissenter' Holmes -
Bekijk profiel Stuur privé bericht
Verstuur e-mail Bekijk de homepage
bona fides




Geslacht: Man

Studieomgeving (BA): UL
Studieomgeving (MA): UL
Berichten: 22893


BerichtGeplaatst: di 17 okt 2006 0:28    Onderwerp: Re: "Niet de Staten, maar U, U, U!" Reageer met quote Naar onder Naar boven

Machiel schreef:
Koning Willem I was er toen allang niet meer trouwens...

Die was opgestapt wegens de invoering van de (strafrechtelijke) ministeriële verantwoordelijkheid Wink.

In de jaren voor het Meerenberg-arrest (na 1848) konden zelfstandige AMvB's toch ook alleen maar door de regering genomen worden?
_________________
Hanc marginis exiguitas non caperet.
Bekijk profiel Stuur privé bericht
Machiel

Machiel

Leeftijd: 57
Geslacht: Man
Sterrenbeeld: Weegschaal
Studieomgeving (BA): EUR
Studieomgeving (MA): EUR
Berichten: 176


BerichtGeplaatst: di 17 okt 2006 14:36    Onderwerp: Re: "Niet de Staten, maar U, U, U!" Reageer met quote Naar onder Naar boven

bona fides schreef:
Die was opgestapt wegens de invoering van de (strafrechtelijke) ministeriële verantwoordelijkheid Wink.

In de jaren voor het Meerenberg-arrest (na 1848) konden zelfstandige AMvB's toch ook alleen maar door de regering genomen worden?

Opstappen: Dat is me wat te gemakkelijk! Koning Willem I is in 1840 weggegaan om een complex van redenen.

Meerenberg: zie relaas van Duch, waar ik later op zal reageren. De invoering van de politieke ministeriële verantwoordelijkheid in 1848 is het startpunt geweest van een verschuiving van het zwaartepunt van het landsbestuur van de Koning naar de regering als geheel. De verschillende crises tussen Koning en parlement tussen 1848 en ca. 1880 laten zien dat het internaliseren van de nieuwe spelregels in dat proces (zoals de regel: een bevoegdheid die formeel bij de Koning ligt is materieel een bevoegdheid van de regering als zodanig) zeker van de kant van Koning Willem III niet zonder slag of stoot is verlopen. De verhoudingen (ook de persoonlijke verhoudingen) tussen Koning en de verschillende ministers tijdens zijn regering zijn daarbij van tijd tot tijd doorslaggevend geweest.

Het feit dat na 1848 de geest en het stelsel van de Grondwet veronderstelde dat alle bevoegdheden van de Koning (behalve zijn persoonlijke prerogatieven) regeringsbevoegdheden zijn, betekende, zeker tot aan Meerenberg en de herziening van 1887, niet automatisch dat de Koning zijn doorslaggevende rol bij de totstandkoming van amvb's verloren had. Het (psychisch) effect van Meerenberg op de verhoudingen binnen de regering is veel groter geweest.

En kijk ook wat dat betreft naar de herziening van 1887. De auteurs uit die tijd (Buijs, Arntzenius) beschouwen deze herziening als de vervolmaking en afronding van de herziening van 1848. Eigenlijk is hetgeen in 1848 werd beoogd pas in 1887 volbracht.
_________________
Liberae sunt nostrae cogitationes! - Cicero -
Bekijk profiel Stuur privé bericht
Verstuur e-mail Bekijk de homepage
Iuste Iudex Ultionis



Leeftijd: 34
Geslacht: Man
Sterrenbeeld: Maagd
Studieomgeving (BA): UvA

Berichten: 10


BerichtGeplaatst: di 17 okt 2006 22:19    Onderwerp: Reageer met quote Naar onder Naar boven

Pax et Iustitia is mijn visie op het onderwerp, aangezien we redelijk overeenkomstige onderwerpen hebben gekozen, al bekend; maar ik wilde hier graag ook nog even toelichten hoe ik mijn werkstuk heb ingedeeld.

Ik heb eerst een, in mijn ogen, onrechtvaardig geval van ministeriële verantwoordelijkheid ten aanzien van de koninklijke onschendbaarheid, namelijk het geval van Juliana tijdens haar rondreis door de VS in 1952. Zij deed daar een aantal uitspraken die, zacht gezegd, niet strookten met het afgesproken buitenlandse beleid. Dit buitenlandse beleid kwam er eigenlijk op neer dat amerika ten allen tijde bedankt moest worden vanwege de Marshall-hulp. Juliana echter sprak zich ernstig pacifistisch uit, heel-onamerikaans. Dit dreef minister Stikker tot waanzin, en hij dreide met aftreden.

Enfin; dit alles is een beetje raar, aangezien minister Stikker Juliana niet kon dwingen andere dingen te zeggen.

Hierna heb ik aan proberen te tonen dat er verwijtbaarheid moet zijn voor je iemand verantwoordelijk stelt; en dat was niet het geval in mijn casus.

Hierna heb ik een voorstel gedaan om een artikel 42 lid 3 Grondwet te maken; waarin een soort aansprakelijkheidsclausule in verborgen ligt; alsin:

‘De Koning en Minister zijn beiden voor de schade aansprakelijk, maar de minister behoeft in hun onderlinge verhouding niet in verantwoordelijkheid bij te dragen, tenzij de schade een gevolg is van zijn opzet, nalaten of bewuste roekeloosheid.’

...ik weet, het is een beetje vergezocht; maar voor ons eerste academisch werkstuk was het geen vereiste met een wereldschokkende theorie te komen.

Maar; ik hoop dat ik enigszins wat duidelijkheid heb verschaft in mijn weg naar de oplossing!
Bekijk profiel Stuur privé bericht
Duch
Moderator
Duch

Leeftijd: 44
Geslacht: Man
Sterrenbeeld: Schorpioen
Studieomgeving (BA): RUG
Studieomgeving (MA): RUG
Berichten: 4351


BerichtGeplaatst: wo 18 okt 2006 8:35    Onderwerp: Reageer met quote Naar onder Naar boven

Ik ben benieuwd. Er zijn volgens mij er eerder mensen geweest die iets met verwijtbaarheid hebben gedaan. Ik weet alleen niet of dat ook iets te maken had met het koningshuis... Zet 'm online als het klaar is?
_________________
This is a court of law young man, not a court of justice
- Oliver Wendell 'the great dissenter' Holmes -
Bekijk profiel Stuur privé bericht
Verstuur e-mail Bekijk de homepage
Iuste Iudex Ultionis



Leeftijd: 34
Geslacht: Man
Sterrenbeeld: Maagd
Studieomgeving (BA): UvA

Berichten: 10


BerichtGeplaatst: wo 18 okt 2006 13:12    Onderwerp: Reageer met quote Naar onder Naar boven

Mijn hoofdstuk over een nieuw voorstel voor ministeriële verantwoordelijkheid:

Quote:
Hoe zou een correctere vorm van ministeriële verantwoordelijk eruit zien?

• Hoe ziet de ministeriële verantwoordelijkheid er op het moment uit?
In 1840, bij de Grondwetsherziening zijn er een aantal dingen toegevoegd; waaronder het contraseign, en de strafrechtelijke ministeriële verantwoordelijkheid . Sinds 1983 echter, is de strafrechtelijke ministeriële verantwoordelijkheid niet meer in de grondwet opgenomen. Het contraseign nog wel; zoals te zien in artikel 47:
Alle wetten en koninklijke besluiten worden door de Koning en door een of meer ministers of staatssecretarissen ondertekend.
De wijziging van 1840 betekende dat de ministers verantwoordelijk werden gesteld voor alle daden tot welker daarstelling of uitvoering zij hebben meegewerkt en waardoor de Grondwet of de wetten geschonden zouden zijn. Om deze verantwoordelijkheid toenmalig te bewerkstelligen werd het contraseign toen geregeld in artikelen 75 en 76.
Een minister kan strafrechtelijk worden vervolgd, als hij bij de contraseign een koninklijk besluit tekent dat in strijd is met de wet of de Grondwet.
Tegenwoordig staat de strafrechtelijke verantwoordelijkheid niet meer in de Grondwet, maar in het Wetboek van Strafrecht, namelijk artikel 355, dat handelt over de misdrijven van ministers.
Voor dit essay echter, is het belang van de strafrechtelijke ministeriële verantwoordelijkheid niet ontzettend groot, toch wilde ik het even toelichten, om aan te geven dat de minister niet alleen politiek verantwoordelijk is.

In 1848 vaarde Nederland onder druk van de revolutie in Frankrijk onder leiding van Thorbecke een liberale koers. Vanwege deze revolutie werd de politieke ministeriële verantwoordelijkheid ingevoerd. Het was niet zozeer een verandering, als meer een ommezwaai. De macht van de koning werd uitgehold, en de ministers werden regeerders, in plaats van de uitvoerders van de Koning. Hij werd getransformeerd van alleenheerser naar het symbool voor een vertrouwde regering.

Tegenwoordig staat de ministeriële verantwoordelijkheid uitgelegd in artikel 42:
1. De regering wordt gevormd door de Koning en de ministers.
2. De Koning is onschendbaar; de ministers zijn verantwoordelijk.

Lid 1 van het artikel is vrij duidelijk; het is een definitie van het begrip regering. Voor de verklaring van de bedoelingen van Thorbecke is het niet echt relevant. Lid 2 daarentegen wel. Het bevat twee dingen; als eerste de onschendbaarheid van de Koning, en als tweede de algemene bepaling dat de ministers verantwoordelijk zijn. De algemene bepaling van verantwoordelijkheid van ministers houdt een aantal dingen in; de verantwoordelijkheid van de minister voor zijn eigen beleid, van dat van zijn ondergeschikten en dat van het koninklijk huis. Voor dit werkstuk is dat laatste aspect het belangrijkste. Hoe werkt de ministeriële verantwoordelijkheid ten opzichte van het koninklijk huis?

• Wat zijn de onrechtvaardige aspecten van de ministeriële verantwoordelijkheid?
Zoals ik in het voorbeeld over de Greet Hofmans-affaire heb proberen te laten zien, is dat de minister soms in zeer penibele situaties komt, waar hij eigenlijk niks aan kan doen. Kunnen we dit als rechtvaardig beschouwen? In mijn ogen kan dit niet. Er moet sprake zijn van verwijtbaarheid. De minister zou verantwoordelijk moeten zijn voor dingen waar hij direct bij had kunnen ingrijpen.
De eerste minister die zonder blikken of blozen ingrijpt bij de koningin, moet volgens mij nog komen.

Anders is dit bij het ambtenarenapparaat, de minister kan dit apparaat namelijk delegeren. Als blijkt dat de minister niet genoeg toezicht heeft gehouden, of niet genoeg aanwijzingen heeft gegeven om zijn ambtenarenapparaat onder controle te houden, denk ik dat de kamer zou besluiten minister niet over voldoende capaciteit beschikt, en lijkt het mij terecht dat hij af zal treden.

Maar, hoe anders ligt het bij de aansprakelijkheid voor de acties van de koning; dit is in plaats van de hiervoor beschreven schuldaansprakelijkheid eerder een vorm van risicoaansprakelijkheid. De minister draagt geen verwijtbaarheid. Hier moet toch iets op te bedenken zijn?

• Hoe zouden we de onrechtvaardigheid rechtvaardiger kunnen maken?
Zoals we bij de vorige vraag hebben gezien, blijkt vooral verwijtbaarheid een issue waar we tegenaan lopen. Er moet een manier zijn die verwijtbaarheid in artikel 42 verwerkt. Wel moeten we opletten dat we de ambtenarenaansprakelijkheid nog wel behouden , en alleen de koninklijke aansprakelijkheid met verwijtbaarheid aanvullen.

Op het moment luidt artikel 42 lid 2 van de Grondwet:
De Koning is onschendbaar; de ministers zijn verantwoordelijk.

Een voorbeeld van een idee voor aansprakelijkheidsregeling die mijn voorkeur heeft om in artikel 42 te verwerken, is de aansprakelijkheid van ondergeschikten, in 6:170 lid 3 BW:

‘Zijn de ondergeschikte en degene in wiens dienst hij stond, beiden voor de schade aansprakelijk, dan behoeft de ondergeschikte in hun onderlinge verhouding niet in de schade bij te dragen, terwijl de schade een gevolg is van zijn opzet of bewuste roekeloosheid.’

Het is enigszins gechargeerd om bij koning en ministers over ondergeschikten en bovengeschikte te spreken; maar, in deze bepaling denk ik dat een goed alternatief te vinden is voor de ministeriële verantwoordelijkheid. Hier volgt een voorstel om de bepaling zoals die te vinden is in 6:170 lid 3 BW om te zetten in een bepaling voor het regelen van de ministeriële verantwoordelijkheid in combinatie met de koninklijke onschendbaarheid, een voorstelartikel 42 lid 3:

‘De Koning en Minister zijn beiden voor de schade aansprakelijk, maar de minister behoeft in hun onderlinge verhouding niet in verantwoordelijkheid bij te dragen, tenzij de schade een gevolg is van zijn opzet, nalaten of bewuste roekeloosheid.’

Het enige wat we hier nu nog niet in hebben verwerkt is de verdere afhandeling van de kwestie; die nu gebeurt door middel van het wel of niet aftreden van de verantwoordelijke minister. De minister draagt in het nieuwe voorstel niet meer aan verantwoordelijkheid bij; hoe zou dan de afwikkeling van de kwestie moeten worden geregeld?

Dit is zeer moeilijk samen te vatten in een wet; aangezien hedendaags de minister ook niet altijd af hoeft te treden, dit hoeft alleen bij het aannemen van een motie van wantrouwen in de Tweede Kamer. Om de gevolgen van een kwestie als gebeurd in 1952 in een wet samen te vatten, moeten er veel te veel omstandigheden meewegen, die niet te voorspellen zijn. Mijn voorstel dan ook is dit door de kamer te laten bepalen, aangezien een wet bevattende sancties tegen de Koning vrijwel onmogelijk is.


...Mijn excuses voor de simpliciteit van het geheel; mijn enige verdediging hiertegen is dat het voor ons vooral om de VORM van een academisch werkstuk ging, niet om het uitwerken van ideeën. Vandaar mijn overmatig gebruik van de ceteris paribus-clausule.

Toch ben ik benieuwd wat jullie ervan vinden, en of iemand toevallig ook ooit aan een dergelijke oplossing heeft gedacht.

(O.T.; mijn werkstuk is nog niet opgestuurd naar Urkund (plagiaat detectie), ben erg benieuwd of hij dit vindt, ik sta gelukkig wel sterk in mijn verdediging als blijkt dat 'een heel hoofdstuk uit mijn werkstuk op internet staat' Rolling Eyes!)
Bekijk profiel Stuur privé bericht
bona fides




Geslacht: Man

Studieomgeving (BA): UL
Studieomgeving (MA): UL
Berichten: 22893


BerichtGeplaatst: do 19 okt 2006 0:21    Onderwerp: Reageer met quote Naar onder Naar boven

Ik zie persoonlijk geen reden om de politieke verantwoordelijkheid van de minister te koppelen aan verwijtbaarheid. Voor de strafrechtelijke verantwoordelijkheid ligt het anders, een minister hoeft voor mij niet de gevangenis in wanneer de Koning iemand doodschiet.

De politieke verantwoordelijkheid houdt ook niet in dat de minister noodzakelijk gestraft wordt voor daden van de Koning (of die van de ambtenaren op het departement). Het betekent dat het parlement iemand heeft om aan te spreken. Wanneer de minister er niet in slaagt het parlement ervan te overtuigen dat hij alles onder controle heeft of zal krijgen, kan het parlement hem dwingen zijn ontslag in te dienen. Dat lijkt me een goede zaak: zo kan een incapabele minister die eigenlijk niets kan worden verweten, toch worden weggestuurd. (Ik zie nu dat je dit ook noemt.)

Het parlement kan nu eenmaal per definitie niet de Koning op zijn gedrag aanspreken (hij is onschendbaar), en individuele ambtenaren aanspreken is ook wat lastig. Wanneer je de onschendbaarheid van de Koning opheft, krijgt de Koning dezelfde positie als de ministers, en kan hij dus medeverantwoordelijk zijn voor het ontbinden van het parlement (het tegenwicht van de politieke verantwoordelijkheid). In andere woorden: het geeft de Koning daadwerkelijke politieke macht.

Afgezien van de vraag wat met "schade" wordt bedoeld, vraag ik me af waarom je de verantwoordelijkheid verschuift van totaal bij de minister naar (zo goed als) totaal bij de Koning. Het lijkt me van de regering weer de Koning te maken.

Quote:
aangezien hedendaags de minister ook niet altijd af hoeft te treden, dit hoeft alleen bij het aannemen van een motie van wantrouwen in de Tweede Kamer.

Dit is bij mijn weten nooit anders geweest, tenminste niet sinds 1868. Om precies te zijn gaat het om het moeten aanbieden van zijn ontslag.
_________________
Hanc marginis exiguitas non caperet.
Bekijk profiel Stuur privé bericht
Berichten van afgelopen:   
Plaats nieuw bericht   Plaats reactie Pagina 2 van 2 Ga naar pagina Vorige  1, 2

Tijden zijn in GMT + 2 uur


Wie zijn er online?
Leden op dit forum: Geen

U mag geen nieuwe onderwerpen plaatsen
U mag geen reacties plaatsen
U mag uw berichten niet bewerken
U mag uw berichten niet verwijderen
U mag niet stemmen in polls

Ga naar:  



Home | Over Rechtenforum.nl | Agenda | Visie | Downloads | Links | Mail deze site | Contact

Sites: Rechtennieuws.nl | Jure.nl | Maxius.nl | Parlis.nl | Rechtenforum.nl | Juridischeagenda.nl | Juridica.nl | MijnWetten.nl | AdvocatenZoeken.nl

© 2003 - 2018 Rechtenforum.nl | Gebruiksvoorwaarden | Privacyverklaring | RSS feeds