'Toewijzing van zaken aan rechters moet transparant zijn'

Gwenny

'Toewijzing van zaken aan rechters moet transparant zijn'

De gerechten moeten openlijk uitleggen hoe de zaken over de rechters verdeeld worden. Dat is goed voor het vertrouwen in de rechtspraak en op die manier kan de interne verdeling van zaken een rechterlijke verantwoordelijkheid blijven.

Dat stellen de auteurs van het rapport Toedeling van zaken binnen het gerecht. In opdracht van de Raad voor de rechtspraak vergeleken ze de wijze waarop zaken over rechters worden verdeeld in verschillende landen. Nederland blijkt een flexibel en betrekkelijk informeel systeem te hebben. Het is daarbij belangrijk dat voor het publiek helder is welke criteria gehanteerd worden.

Het Nederlandse systeem leunt zwaar op vertrouwen in de voor rechters vanzelfsprekende waarden als onafhankelijkheid en onpartijdigheid. Dat is op zich goed, maar die waarden zouden veel meer uitgelegd en zichtbaar gemaakt moeten worden voor het publiek, aldus de auteurs van het rapport.

Bij de toewijzing van zaken aan rechtbanken en rechters spelen naast juridische aspecten ook efficiëntie en flexibiliteit een rol. Vergeleken bij andere Europese landen gaat het er in Nederland tamelijk informeel aan toe.

Zaakstoedeling is een verantwoordelijkheid van het gerechtsbestuur. Bij de verdeling van zaken tussen de gerechten onderling speelt vooral een effectief gebruik van de capaciteit een rol. Op sommige terreinen zijn er landelijke regelingen en samenwerkingsverbanden, zoals voor megazaken of vreemdelingenzaken.

De verdeling over de individuele rechters is niet gereguleerd. Verschillende criteria zijn dan van belang. Soms berust de verdeling op toeval, maar vaker wordt gekeken naar de geschiktheid van de rechter. Deskundigheid, maar ook nevenfuncties kunnen dan een rol spelen.

De onderzoekers bevelen aan om duidelijke regels te stellen voor nevenfuncties van rechters. Er is momenteel een wetsvoorstel aanhangig dat regelt dat het gerechtsbestuur voortaan elke nevenfunctie moet goedkeuren. Maar de onderzoekers stellen voor die wet nog wat aan te scherpen.

Ook vinden de opstellers van het rapport dat er in Nederland meer aandacht mag zijn voor specialisatie van rechters. Op rechtbankniveau rouleren de rechters en moeten ze dus alles kunnen. Dat is goed voor de flexibiliteit van de organisatie, maar soms is een bepaalde specialisatie van de rechter toch nodig.

Uit Staatscourant nr. 145 van 28 juli 2006
_________________
Het leven is een lichtflits tussen twee eeuwigheden van duisternis.
*Vladimir Nabokov*
(8/60.2 en 8/60.2)