Veroordeling uitsluitend op DNA-bewijs

[Bartaz]

Ik zit in een discussie met iemand waar we beiden een andere mening hebben over het veroordelen van een verdachte uitsluitend op DNA-bewijs.

Ikzelf denk dat het niet snel zal gebeuren, maar dat het wettelijk gezien wel mogelijk is, ik kan namelijk nergens in het Wetboek van Strafvordering iets vinden over het feit dat het níet kan. (wel over anonieme getuigen en 'een getuige is geen getuige', maar niets over DNA)

De ander denkt dat het nooit mogelijk is om iemand te veroordelen op puur DNA materiaal dat is gevonden. Na wat zoeken heb ikzelf deze link gevonden die ergens in het midden onder een afbeelding even aanhaalt dat het inderdaad niet mogelijk is. Mijn eigen probleem daarmee is: er staat geen verwijzing naar een bron bij én de website kennislink.nl opzichzelf ook niet echt een goede bron om dat aan te nemen.

Wie helpt me verder?

[bona fides]

Het antwoord op je vraag is afhankelijk van hoe je de vraag precies uitlegt.

Als je kijkt in het Wetboek van Strafvordering moet je eerst weten wat je zoekt. Het lijkt mij dat DNA-bewijs in de praktijk neerkomt op een deskundigenverklaring (art. 339 lid 1 onder 4 Sv) of een deskundigenverslag (art. 339 lid 1 onder 5 jo. art. 344 lid 1 onder 4 Sv).

Er is dacht ik geen bewijsregel die zegt dat één deskundigenverklaring of één deskundigenverslag niet voldoende kan zijn voor het bewijs (zoals dat wel geldt voor één getuigenverklaring, art. 342 lid 2 Sv). Dus in die zin is het mogelijk dat iemand op alleen DNA-bewijs wordt veroordeeld.

Maar wat zegt zo'n deskundigenverklaring nu precies? Alleen dat een bepaald DNA-profiel overeenkomt met het DNA van een bepaald persoon, laten we zeggen de verdachte. Dat zegt op zichzelf genomen helemaal niets. Het materiaal waarop het profiel is aangetroffen moet nog wel in verband worden gebracht met de misdaad (en er zal bewijs moeten zijn dat er überhaupt een misdaad is gepleegd). Dus er zal in ieder geval een proces-verbaal moeten zijn waarin een rechercheur heeft opgeschrijven waar hij het materiaal heeft aangetroffen, bijv. op de plaats van de misdaad. Dus in deze zin is het eigenlijk niet mogelijk dat iemand op slechts één bewijsstuk, zijnde DNA-bewijs, wordt veroordeeld. Volgens mij is dit wat de door jou gevonden pagina bedoelt.

Maar als ik nu probeer te bedenken wat een leek zal bedoelen met de vraag of iemand kan worden veroordeeld uitsluitend op DNA-bewijs, dan denk ik dat die persoon zich afvraagt of iemand kan worden veroordeeld op het feit dat zijn DNA op een plaats van de misdaad is aangetroffen. Het antwoord op die vraag is ja. Weliswaar sluit het feit dat je DNA ergens is aangetroffen niet uit dat (bijv.) een ander jouw DNA daar heeft achtergelaten, maar als je dat niet aannemelijk kunt maken en de rechter is van jouw schuld overtuigd, dan kan hij je veroordelen (als verder alle stukjes van de delictsomschrijving kunnen worden bewezen).
_________________
Hanc marginis exiguitas non caperet.

[Arnoud Engelfriet]

[Bartaz]

Dat bedoelde ik dus ook, ik had dezelfde artikelen gevonden als jij aanhaalt en ook al geconcludeerd dat het onder deskundigenverklaring zou vallen en dat het dus mogelijk is om iemand puur daarop te veroordelen. Dat dat niet waarschijnlijk is dat iemand alleen op DNA wordt veroordeeld, is ook duidelijk, maar het is niet wettelijk uitgesloten dus...

Verder zal de ander waarschijnlijk niet bedoelen dat er een procesverbaal nodig is van het feit dat er DNA is gevonden op een bepaalde plaats, hij is immers een leek en heeft er waarschijnlijk niet zover inzicht in.

In ieder geval bedankt voor je reactie, het bevestigt mijn eigen bevindingen nog eens, aangezien ik ging twijfelen toen de ander zeker wist dat hij het had gelezen maar geen bron kon geven.

[DannyBoy]

[bona fides]

[flabbergasted]

Dames en Heren juristen in-spe. Ik zou zeer voorzichtig zijn met DNA.

Van een spoor ter grootte van een pingpong balletje maakt men in een lab tegenwoordig een Mount Everest van DNA, om de verhoudingen even weer te geven. Simpel. Men neme een paar DNA molecuul clusters en vermenigvuldigt deze. Er hoeft dus maar een piepklein foutje in de hele bemonstering, opslag, processing of analyse te zijn en boem we hebben persoon X in het vizier.

Contaminatie. Breng bewijsstuk A in contact of zelfs maar in dezelfde ruimte als bewijsstuk B. Bemonster B maar vaak genoeg en je zult het DNA vinden.

Tijd. DNA degenegeert in tijd maar kan toch heel lang nog worden geanalyseerd. Archeologie in Eindhoven is zo'n voorbeeld. Aanwezigheid van DNA zegt dat -ooit- iemand ergens in contact is geweest, verder niets.

Kleur, figuurlijk dan. DNA analyse is niet zwart-wit, het is licht grijs. De analyse geeft bij een arbitraire piek-ondergrens een bepaald aantal plaatsen (loci) die al dan niet in bepaalde mate overeenkomen met een beschikbaar (volledig) profiel van een verdachte. Het resultaat is altijd en bepaalde kans. DNA onderzoek geeft -nooit- een 100 procent zekere uitslag.

Scoringsdrift. Het is voor een lab verleidelijk tijdens een DNA onderzoek overeenkomstige piekjes te noteren en minder welgevallige even weg te laten. De managers willen scoren nietwaar. Men vergeet dat een niet-overeenkomstige piek wel eens de verdachte totaal kan ontlasten. Vraag dus de DNA basisgegevens op. Laat de interpretatie eventueel elders controleren. Laat het lab de basis gegevens publiceren. U heeft toch niets te verbergen?

Dus. DNA zal -altijd- aanvullend moeten zijn. Als uw juridische waarheid niet overeenkomstig is, als uw boeken anders lezen, dan is het nu aan u om deze aan te (laten) passen. Het is tijd.

Ref.: deventermoordzaak

[bona fides]

Zucht, de dames en heren hier zijn wetgever noch rechter.
_________________
Hanc marginis exiguitas non caperet.