Debat Het proces tussen privacy en openbaarheid

[de Webmeester]

Het proces tussen privacy en openbaarheid’. Over dat thema wil de Rechtspraak in debat met onder meer journalisten, advocaten en vertegenwoordigers uit de wetenschap, Het debat vindt plaats op vrijdag 25 november in Den Haag. De organisatie is in handen van de Raad voor de rechtspraak.

Rechtspraak is openbaar, maar rechterlijk beleid om de privacy van procespartijen te beschermen staat daarmee op gespannen voet. Het belang van openbaarheid voor journalisten botst met het recht op bescherming van de persoonlijke levenssfeer die rechters partijen gunnen. Deze twee schijnbaar onoverbrugbare belangen bepalen het dagelijkse contact tussen media en rechtspraak. Tijdens het debat komen de twee werelden samen en wordt het spanningsveld tussen de twee disciplines aan de hand van thema’s besproken.

Persrichtlijn
Gerard Schuijt, emeritus hoogleraar mediarecht, stelt de landelijke persrichtlijn van de rechtspraak ter discussie. Het lijkt erop dat de rechter de regie van openbaarheid in eigen hand wil nemen, terwijl hij juist betrokkene is wiens openbare optreden kritisch gevolgd dient te worden en waarover de samenleving in vrijheid dient te worden voorgelicht. Schuijt werpt de vraag op of de (straf)rechter, buiten de gevallen waarin hij bevoegd is de deuren te sluiten, wel verantwoordelijk is voor bescherming van de privacy van bij een strafproces betrokken verdachten, getuigen en anderen. Is dit niet een zaak tussen die betrokkenen en de media met als scheidsrechter de burgerlijke rechter?

Op zijn stellingname zal gereageerd worden door Ton Herstel, voorzitter van de Raad voor de Journalistiek en Viviënne van Amstel, persrechter in de rechtbank Utrecht.

Toegang van de media in strafzaken met minderjarige verdachten
Zaken waarbij de verdachte minderjarig is, worden in principe achter gesloten deuren behandeld. De rechter kan echter besluiten de zaken toch in het openbaar te behandelen als naar zijn oordeel het belang van de openbaarheid van de zitting zwaarder weegt dan het belang van de bescherming van de persoonlijke levenssfeer van de verdachte. Ook kan de rechter besluiten bepaalde personen bijzondere toegang te verlenen om de rechtzitting bij te wonen. Steeds vaker wordt gebruik gemaakt van deze mogelijkheid door een selectie van journalisten toe te laten. Rechters beschouwen dit een goed compromis tussen een openbare behandeling die de bescherming van jeugdige verdachten kan schaden en een geheel besloten behandeling waarbij het publiek onwetend blijft over de rechtsgang.

Kees Schaepman, voorzitter van de Vereniging van Journalisten, vraagt zich af in hoeverre rechters een selectie mogen en kunnen maken uit de media. Het criterium ‘serieuze’ journalistiek lijkt arbitrair.

Plaats en tijd
Het debat staat onder leiding van NRC Handelsblad-journalist Aertjan Grotenhuis en vindt plaats bij de Raad voor de rechtspraak, Kneuterdijk 1 in Den Haag en duurt van 10.30 tot circa 15.00 uur. Na afloop bestaat de mogelijkheid voor een korte bezichtiging van het pand.

Aanmelding
Voor het debat zijn nadrukkelijk uitgenodigd journalisten, persrechters, en communicatieadviseurs, maar ook andere belangstellenden uit de rechtspraak, de wetenschap, de advocatuur en het openbaar ministerie zijn van harte welkom. Het maximum aantal deelnemers is echter beperkt. Aanmelden kan door vermelding van naam functie en organisatie via e-mail: s.alderliesten@rvdr.drp.minjus.nl. Graag voor 15 november.

Programma
10.00 -10.30 uur Ontvangst
10.30 - 10.35 uur Welkom door mr. A. H. van Delden, voorzitter Raad voor der rechtspraak
10.35 -10.40 uur Korte inleiding thema en toelichting programma door dagvoorzitter mr. A.L.J. Grotenhuis, journalist NRC Handelsblad
10.40 - 11.00 uur Inleiding prof. mr. G. A.I. Schuijt over de persrichtlijn
11.00- 12.00 uur Reacties door mr. A. Herstel, voorzitter Raad voor de Journalistiek en mr. V. van Amstel, persrechter rechtbank Utrecht gevolgd door discussie

13.30 - 14.00 uur Inleiding de heer K. Schaepman, voorzitter Nederlandse Vereniging voor Journalisten over selectieve toelating media bij strafzaken met een minderjarige verdachte
14.00- 15.00 uur Reacties gevolgd door debat
15.00 - 17.00 uur Borrel, tevens gelegeheid tot bezichting van het pand


Voor meer informatie:
Raad voor de rechtspraak A. Pouw of M. Boer, tel. 070 - 361 97 12.