|
Afdrukken Rechtenforum.nl -> Strafrecht |
Geplaatst: vr 21 aug 2009 16:10—
|
Een studiegenote stelde de vraag over waar nu precies het onderscheid in de delictsomschrijving tussen een formeel en een materieel delict in zit.
Ik heb geprobeerd de vraag te beantwoorden, maar verzand ook zelf in een onduidelijk verhaal, waaruit blijkt dat ik het zelf niet goed begrijp. Op gevoel meen ik wel de twee te kunnen onderscheiden, maar hoe zou ik het een ander eenduidig kunnen uitleggen? |
Geplaatst: za 22 aug 2009 21:33—
|
Het verschil tussen het materiële- en formele rechts is, dat het eerste gaat over de knikkers en het tweede over de spelregels. Als ik het betrek op strafrecht, dan gaat het materiele strafrecht over strafbare gedragingen en het formele strafrecht over de strafrechtelijke procesgang.
Een overtreding van het formele strafrecht kun je m.i. ook geen 'delict' noemen, terwijl het wel een overtreding van een procesregel is. Op het overtreden van een dergelijke regel staat ook geen 'straf'. Wel kan het allerlei procedurele consequenties hebben, zoals niet-ontvankelijkheid van het OM, of bewijsuitsluiting. Kortom, in Jip en Janneketaal: het een gaat over de knikkers en het ander over de spelregels. In het civielrecht geldt overigens hetzelfde. (Burgerlijk wetboek en het Wetboek van burgerlijke rechtsvordering.) |
Geplaatst: za 22 aug 2009 21:57—
|
Ik denk dat elmajimbe het heeft over materiële en formele delictsomschrijvingen.
Volgens De Hullu gaat het bij formeel omschreven delicten om een bepaalde handeling, en bij materieel omschreven delicten om een bepaald gevolg. Doodslag is een materieel omschreven delict: het maakt niet uit hoe je iemand doodslaat, het gaat erom dat je iemand hebt doodgeslagen om strafbaar te zijn. Diefstal is een formeel omschreven delict, omdat de delictsomschrijving voorschrift dat er moet worden "weggenomen". (De Hullu spreekt meerdere keren van "formele delicten" en "materiële delicten", maar dat vind ik een wat misleidende benaming. Alleen te gebruiken wanneer iedereen al weet waar het over gaat, want uit de term zelf valt het niet goed af te leiden.) Laatst aangepast door bona fides op za 22 aug 2009 22:01, in totaal 1 keer bewerkt |
Geplaatst: za 22 aug 2009 21:59—
|
Vriendelijk dank voor uw poging, maar dat was de vraag niet.
Mijn vraag betreft de termen 'formeel delict' en 'materieel delict'. Materiele delicten bevatten delictsomschrijvingen die op een of andere wijze een gevolg uitdrukken. (art. 287 Sr) Formele delicten zijn de niet-materiele delicten waarin in de delictsomschrijving louter een gedraging is te lezen. (art. 310 Sr) Deze definitie veronderstelt een duidelijk, elkaar uitsluitend onderscheid. Ik kan echter tot nu toe geen sluitende uitleg formuleren, waarin dat onderscheid eenduidig uit kan blijken. Wil iemand een poging wagen? |
Geplaatst: za 22 aug 2009 22:40—
bona fides; onze berichten kruisten elkaar.
Maar hoe kun je nu aan iemand, of in Jip&Janneke- of in De Hullu-taal, het verschil tussen 'van het leven beroven' en 'wegnemen (met het oogmerk van wederrechtelijke toe-eigening)' in dit perspectief uitleggen? Wat is er mis te om bovenstaande redenering om te draaien: Diefstal is een materieel omschreven delict: het maakt niet uit hoe je iets hebt weggenomen (met het oogmerk van wederrechtelijke toeeigening), het gaat erom dat je iets hebt weggenomen om strafbaar te zijn. Doodslag is een formeel omschreven delict, omdat de delictsomschrijving voorschrijft dat er 'van het leven moet worden berooft' Ik vermoed dat het onderscheidende verschil wellicht gevonden kan worden in de reden om het onderscheid uberhaupt te maken. Zegt De Hullu of Corstens daar iets over? |
Geplaatst: za 22 aug 2009 23:19—
|
Voor diefstal is het niet nodig dat de toeëigening ook lukt. Een mislukte diefstal, waarbij wel is weggenomen, maar waarbij de dief niet met zijn buit is ontkomen, is nog wel een diefstal. In die zin staat de gedraging "wegnemen" centraal, en niet het gevolg dat de rechtmatige eigenaar zijn bezit verliest.
Ik ben het met je eens dat "wegnemen" in de jurisprudentie materieel wordt uitgelegd. Een koe kun je "wegnemen" door erbij te gaan en blijven staan (Rb. Leeuwarden 10 december 1919, NJ 1920, 187). Voor wat De Hullu schrijft, zie hier. Corstens gaat op dit onderwerp in zijn boek over het strafprocesrecht waarschijnlijk niet in. Lindenberg schrijft ook het één en ander. Men lijkt het eens te zijn dat een scherp onderscheid niet te maken valt. Ik denk dat het onderscheid vooral helpt om een beter inzicht te krijgen in hoe delictsomschrijvingen in elkaar kunnen zitten. |
Geplaatst: zo 23 aug 2009 0:01—
|
Duidelijk!
En netjes onderbouwd met literatuur. Bedankt. |
Geplaatst: zo 23 aug 2009 0:37—
Jazeker wel! NIet heel uitgebreid, maar er worden wel een aantal alinea's aan gewijd. Het arrest met de koe wordt ook aangehaald (al weet ik niet meer zeker of dat in het kader van de delictsomschrijving van diefstal is, of in dat van het formele delict). |
Geplaatst: zo 23 aug 2009 2:18—
Kun je aangeven in welke paragraaf? Ik zie namelijk niet in wat dit onderscheid met het strafprocesrecht van doen heeft.
Noch de delictsomschrijving van diefstal, noch het onderscheid materieel delict vs. formeel delict behoort tot de onderwerpen van het strafprocesrecht. Het legaliteitsbeginsel wordt door Corstens wel besproken. In dit kader verwijst Corstens ongetwijfeld naar het elektriciteitsarrest. In zijn noot bij dit arrest verwijst annotator Taverne naar NJ 1920, 187 (de koe). Een verwijzing naar dit vonnis ontbreekt in het rechtspraakregister van Corstens. |
|
Rechtenforum.nl -> Strafrecht
Tijden zijn in GMT + 2 uur |
|
|
© 2003 - 2005 Rechtenforum.nl