|
Afdrukken Rechtenforum.nl -> Civiel recht |
Geplaatst: ma 07 jan 2008 23:47—
|
Een mevrouw van 82 jaar oud heeft een abonnement bij een boekenclub waarbij ze ieder kwartaal verplicht is ter waarde van 50 Euro aan boeken te bestellen. Deze overeenkomst heeft een looptijd van 5 jaar en i.c. staat het vast dat dit een geldig beding is.
Na een jaar verliest mevrouw zo veel van haar gezichtsvermogen dat ze de boeken niet meer kan lezen. De boekenclub heeft geen grote letteren boeken. Vraag: Kan mevrouw zich met een beroep op onvoorziene omstandigheden bevrijden van haar verplichting tot afname van boeken gedurende de resterende jaren? Antwoord(model) Het betreft artikel 6:258 Er is voldaan aan onvoorzienbaarheid, het moment van de omstandigheid ligt t.o.v. het sluiten van de overeenkomst in de toekomst, de omstandigheden zijn in beginsel van dien aard dat de wederpartij naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid ongewijzigde instandhouding van de overeenkomst niet mag verwachten MAAR lid 2 zegt dat als de omstandigheden niet volgens afspraak of verkeersopvattingen voor rekening komen van degene die zich erop beroept het beroep niet slaagt. Het afnemende gezichtsvermogen vormt een omstandigheid die dusdanig persoonsgebonden is dat de rechter kan oordelen dat deze omstandigheid krachtens de in het verkeer geldende opvattingen voor mevrouw's rekening komt. Conclusie: het kan zijn dat het tweede lid van artikel 6:258 aan een succesvol beroep op onvoorziene omstandheden in de weg staat. N.B. bovenstaande is een samenvatting van de casus en geeft enkel de strekking weer die nu van belang is voor het stellen van mijn vraag. En dan nu mijn vraag: Ik vind zelf dat de omstandigheden niet onvoorzien zijn aangezien je kunt verwachten dat iemand die 82 is wel eens wat minder zou kunnen gaan zien. Dan moet je dus geen overeenkomst sluiten voor 5 jaar. Ik heb begrepen uit de leerstof dat de rechter terughoudend ingaat op een beroep op onvoorziene omstandigheden, vandaar dat ik zo redeneer. Wat vinden jullie? |
Geplaatst: di 08 jan 2008 0:49—
|
Deze casus ben ik nog niet vergeten. Van belang is denk ik dat het mede de bedoeling is van zulke vraagstukken, niet te absoluut, de toch wel open normen in concreto te willen toepassen, voor zover er niet een fundament is, waarmee die absoluutheid kan worden verdedigd. Ergens zie je dit ook terug in de antwoorden: 'dit pleit voor, dat pleit tegen, het is goed verdedigbaar dat met dien verstande dat (voorwaarde)', enzovoort.
Ik oordeelde anders. Zeker met de toenemende vergrijzing is het verkeer (gniffel), alles afwegende er niet bij gediend, om personen die een leeftijd van 82 jaar hebben bereikt in dit verband uit te sluiten van een beroep op onvoorziene omstandigheden, nu onvoldoende is komen vast te staan dat van hen kan worden gesteld dat het risico op vermindering van het zichtvermogen dusdanig karakteriserend dient te worden geacht, dat zulks als voorzien moet worden beschouwd. Nu er geen sprake is van op de persoon betrekking hebbende, bijzonderheden, waaruit blijkt dat vatbaarheid voor verlies van het zichtvermogen, kenbaar was of had behoren te zijn, zal een beroep op onvoorziene omstandigheden dientengevolge gehoor vinden. Maar dit is dus fout, want te absoluut en wellicht zelfs onjuist, ook al kan ik dit standpunt persoonlijk beamen. Beter zou zijn. Het verkeer is er, alles afwegende niet bij gediend, om personen die een leeftijd van 82 jaar hebben bereikt in dit verband uit te sluiten van een beroep op onvoorziene omstandigheden, indien onvoldoende is komen vast te staan dat van hen kan worden gesteld dat het risico op vermindering van het zichtvermogen dusdanig karakteriserend dient te worden geacht, dat zulks als voorzien moet worden beschouwd. Indien vorenstaande aannemelijk wordt geacht en er verder geen sprake is van op de persoon betrekking hebbende, bijzonderheden, waaruit blijkt dat vatbaarheid voor verlies van het zichtvermogen, kenbaar was of had behoren te zijn, is goed verdedigbaar dat een beroep op onvoorziene omstandigheden wordt aangenomen. Ook nu zou je –wijzende op het antwoord van de casus- kunnen stellen, dat dit antwoord daar niet mee correspondeert. Maar het verschil is ergens minimaal. Het antwoord van de casus wijst met enig voorbehoud naar een specifieke richting, net zoals ik dat doe. De discrepantie openbaart zich indien rekenschap wordt gegeven aan het geconcludeerde. Maar nu beide conclusies met voorzichtigheid worden ingenomen kan het zo zijn dat er sprake is van gelijkheid in betrekkelijkheid in waarde: men kan ze immers evenwel uitwisselbaar achten, indien voor de weg van de nuance wordt gekozen en men precies het tegenovergestelde gaat beweren. Ik verwacht dat beide antwoorden, binnen de constructie van een tentamen, aanvaardbaar worden geacht. |
Geplaatst: di 08 jan 2008 1:07—
|
Strikt genomen betekent "onvoorzien" dat deze omstandigheid niet in de gesloten overeenkomst is verdisconteerd. Weliswaar kun je redeneren dat als er voor een voorzienbare omstandigheid geen bepaling in de overeenkomst is opgenomen, er bewust geen bepaling is opgenomen en de omstandigheid om die reden dus ook voorzien is, maar in een geval als dit kan ik me toch wel voorstellen dat het verminderde zicht, ofschoon wellicht voorzienbaar, toch niet is "voorzien". Zeker als mevrouw gewoon een standaardcontract heeft getekend.
Kan de wederpartij naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid ongewijzigde instandhouding van de overeenkomst verwachten? Ik denk dat het antwoord daarop wel "nee" kan zijn. Komt de omstandigheid krachtens de aard van de overenkomst of de in het verkeer geldende opvattingen voor rekening van de 82-jarige? Ik vermoed geen van beide. Volgens Rechtshandeling en Overeenkomst, nr. 290, is lid 2 een uitwerking van het criterium "kan naar maatstaven van r&b ..." in lid 1. Ik denk dat je lid 2 ook anders moet beoordelen dan het criterium "een oorzaak welke krachtens de wet of de in het verkeer geldende opvattingen voor zijn rekening komt" van art. 6:162 lid 3 BW, omdat er in het laatste geval schade is die hetzij voor rekening van de één, hetzij voor rekening van de ander komt, terwijl een wijziging op grond van art. 6:258 BW niet automatisch met zich brengt dat iemand schade lijdt of moet vergoeden. Ik kan het op ieder punt fout hebben, hoor. Overigens zou art. 6:258 BW mevrouw verplichten om naar de rechter te stappen, tenzij de boekenclub vrijwillig instemt. Wellicht doet ze er beter aan zich op art. 6:248 lid 2 BW te beroepen? Of is dat gewoon de vraag niet. |
Geplaatst: di 08 jan 2008 8:35—
Bedankt voor de uitvoerige toelichting op jullie zienswijzen. Ik denk inderdaad dat er niet per sé één conclusie de juiste hoeft te zijn, als je maar goed motiveert. Desondanks wilde ik toch deze vraag hier stellen omdat ik dacht dat ik wellicht iets over het hoofd had gezien. Ik zie Abraxes dat jij onvoorzien leest in samenhang met lid 2 en niet los van elkaar beoordeeld. Dit deed ik niet (en ik moet er nog even over nadenken of ik dat ga doen  )
Dat klopt, dat is even de vraag niet. Vraag A van deze casus was of e.e.a. in aanmerking zou komen voor vernietiging. De binding voor 5 jaar stond in de algemene voorwaarde dus het beding wordt vermoed onredelijk bezwarend te zijn conform artikel 6:37 onder k. Hoogstwaarschijnlijk kan de boekenclub geen tegenbewijs leveren dat het beding niet onredelijk bezwarend is. Vraag B ging dus specifiek in op de mogelijkheid bevrijding van de overeenkomst te bewerkstelligen ogv onvoorziene omstandigheden. |
Geplaatst: di 08 jan 2008 10:13—
cia76
Het is beter om in verband met het tentamen alle vereisten te benoemen en de relevante feiten daaraan te toetsen. Ik wilde slechts een deel van de casus van nadere aandacht voorzien. Ik wil je nog een tip geven: let op de tijd die staat voor het tentamen! Vooral bij dit vak komt men in tijdnood. Een evenwicht tussen de aanbevolen systematische uitwerking van casussen en de gestelde tijd voor het tentamen verkrijgen door beoefening, is het overwegen waard. Voor bestudering van deze cursus stond 100 uur maar ik heb er veel meer tijd aan moeten besteden. Nu is dat aangepast naar 200 uur geloof ik. Ik heb dit vak de eerste keer gehaald (7), buitengewoon spannend was het wel, omdat ik een aantal vragen onbeantwoord heb moeten laten. Het toch nog met succes de cursus afronden laat zich denk ik verklaren door de grondigheid waarmee ik de casussen heb uitgewerkt en acceptabele toepassing van het recht. Maar toch denk ik dat het beter is om een juist evenwicht tussen tijd en uitwerking te bereiken. |
Geplaatst: di 08 jan 2008 10:55—
Ik kan dit alleen maar onderschrijven. Je hebt de volle drie uur nodig en nauwelijks tijd om na te denken. Het is echt "buffelen". Oefen vooral de vragen uit het werkboek (vooral die achterin). Er zit er altijd wel eentje bij op het tentamen. groet, jacq |
Geplaatst: di 08 jan 2008 13:03—
Bedankt allen. Ik voel me oprecht gesteund! |
Geplaatst: di 08 jan 2008 15:15—
[quote="abraxes"]cia76
Dat klopt niet helemaal. De OU heeft enorm zitten schuiven met cursusonderdelen. Uiteindelijk hebben ze aansprakelijkheidsrecht afgesplitst uit de cursus Verbintenissenrecht tot een eenmoduulscursus Aansprakelijkheidsrecht. De overige verbintenisrechtelijke onderdelen hebben ze samengevoegd met overeenkomstenrecht tot de tweemoduulscursus Overeenkomstenrecht. Ik denk wel dat de tijdsbesteding iets meer in evenwicht is gekomen en alle tentamens iets beter te doen zijn geworden. Overeenkomstenrecht is volgens mij toch net iets minder pittig dan aansprakelijkheidsrecht. Dat neemt niet weg dat ik mij helemaal kleurenblind heb zitten schrijven tijdens de tentamens Aansprakelijkheidsrecht en Overeenkomstenrecht 
Iseut |
Geplaatst: di 08 jan 2008 16:21—
Ik ben het met je eens wanneer je bedoelt dat het dan bij mevrouw ligt om geen overeenkomst voor de duur van 5 jaren te sluiten. Allereerst vanwege verminderd zicht (wat op zich trouwens nog niet een dusdanige vermindering in hoeft te houden dat zij echt alleen nog maar grote letter boeken kan lezen, want dat is m.i. wel uitzonderlijk, maar ook met hulpmiddelen wel weer op te lossen), maar ook - alleen doet dat hier niet zo ter zake waarschijnlijk - omdat het hier gewoon een mevrouw betreft die vanwege haar leeftijd een grote kans op overlijden tijdens de duur van het contract heeft. Hoe dan ook: op dat soort omstandigheden hoeft de boekenclub m.i. niet te letten. Ik kan me dus wel voorstellen dat rechters terughoudend omgaan met het honoreren van een beroep op de onvoorziene omstandigheden (want anders is er altijd wel wat). Rechtzekerheid en kunnen uitgaan van pacta sunt servanda is immers ook van belang. |
|
Rechtenforum.nl -> Civiel recht
Tijden zijn in GMT + 2 uur |
|
|
© 2003 - 2005 Rechtenforum.nl