Homohuwelijk codificeren in GW? (Graag uitleg)

[sander_fl]

Mensen,

Voor een opdracht doe ik een onderzoekje naar de voors en tegens van het codificeren van het homohuwelijk in de Grondwet. Denken jullie dat dit nut heeft? Omdat de seksuele gerichtheid van homoseksuelen in de Nederlandse wetgeving op zich goed beschermd wordt.

Het huwelijk tussen mensen van verschillend of hetzelfde geslacht word toegestaan in art. 1:30 BW en wordt verder o.a. genoemd in de art. 1, 5. 6a en 7 van de Algemene Wet Gelijke Behandeling en in 137c, 137d, 137e, 137f en 429quater Wetboek van Strafrecht. Hierin wordt voornamelijk discriminatie en het zaaien van haat op grond van (o.a.) seksuele gerichtheid strafbaar gesteld.

Zou het opnemen van een uitdrukkelijke bepaling over het (homo)huwelijk niet een positief effect kunnen hebben ook wat betreft de bijzondere positie van Nederland binnen Europa op dit gebied?

In het college staatsrecht hebben we het vandaag gehad over grondrechten en het EVRM. Art. 53 EVRM leert ons dat een nationale wet die meer bescherming biedt aan de burgers dan het EVRM, in dat geval in de hiërarchie boven verdragen, i.c. het EVRM staat.

Voorbeeld:
Art. 12 EVRM heeft het over het huwelijk tussen mannen en vrouwen. We kennen in Nederland (zoals eerder gezegd) art. 1:30 BW. In dit geval biedt art. 1:30 BW meer rechtsbescherming dan art. 12 EVRM.

Terug naar codificatie in de Grondwet: zou een dergelijke bepaling in de Grondwet kunnen bijdragen aan het opschroeven van het acceptatie-niveau van homoseksuelen?

[Duch]

Hier spelen imho politieke en juridische vragen door elkaar. Wat het juridische betreft twijfel ik er zeer aan dat een wet die meer bescherming biedt dan het EVRM hiërarchisch hoger is dan het EVRM, aangezien we in ieder geval in Nederland geen materiële normenhiërarchie hebben (volgens mij zijn wetten en verdragen gelijk in 'rang' en zijn er dus collisieregels van toepassing). Dat de wet eventueel met voorrang op het EVRM zou worden toegepast doet daar niet aan af.

Je eigenlijke vraag is een politieke. Zou een bepaald artikel dat acceptatie verhogen? Dat gaat dus oer de subjectieve beleving van mensen. Ik denk dat je de Grondwet vooral niet moet overschatten aangezien recentelijk nog is gebleken dat bijna niemand weet wat erin staat. Het opnemen van het artikel zou ik meer zien als het 'veilig stellen' ervan.
_________________
This is a court of law young man, not a court of justice
- Oliver Wendell 'the great dissenter' Holmes -

[StevenK]

Ik zou graag het recht om te mountainbiken in de grondwet opgenomen zien. Nu gebeurt het maar al te vaak dat ik op paden van officiële mountainbikeroutes wandelaars tref die vinden dat ik daar niet mag fietsen.

Een grondwet is bij uitstek de plek waar je geen uitzonderingen gaat codificeren. Aangezien het huwelijk op zich evenmin in de grond opgenomen is, lijkt het opnemen van het homohuwelijk mij zeker onwenselijk.

[abraxes]

Duch:

[cia76]

Wat mij betreft draagt codificatie van het homohuwelijk in de grondwet niets bij.
Juridisch:
Ten eerste omdat het al geregeld is, ten tweede omdat er uberhaupt niet over het recht op het aangaan van een huwelijk wordt gehandeld in de grondwet.

Politiek / maatschappelijk
Als we willen benadrukken dat homohuwelijken zijn toegestaan kunnen we ook volstaan met een artikel in een (of meer) gerenommeerde bladen of iets dergelijks, waarin uitleg wordt gegeven op basis van de huidige regelgeving. Daarnaast ben ik van mening dat juist het opnemen in de grondwet van iets dergelijks afbreuk doet aan de maatschappelijk gewenste gedachtengang hierover. Juist door het te benoemen creëer je weer een discussie die niet gewenst is, want het kan en mag gewoon en daar moet je verder gewoon niet over doorzeuren. Eigenlijk dezelfde reden waarom het m.i. ongewenst is om in de grondwet op te nemen dat mensen van verschillende ethnische achtergronden (blank met zwart bijvoorbeeld) met elkaar mogen trouwen.

[Duch]

Een formele normenhiërarchie is volgens mij een systeem waarin de hiërarchie ('hoger' vs. 'lager') tussen verschillende rechtsregels is gebaseerd op de formele eigenschappen van die regels. De Grondwet is dan hoger dan de wet omdat het de Grondwet is, ongeacht wat er in beide normen staat. Collisieregels ('botsingsregels') zijn dan regels die regelen welke rechtsregel moet worden toegepast als twee regels dezelfde 'rang' hebben, maar ze niet beide tegelijk kunnen worden toegepast (denk aan lex specialis e.d.). Een materiële normenhiërarchie is volgens mij een stelsel waarin de vraag welke regel hoger is dan de andere afhangt van de inhoud ervan. Het schijnt dat de EG zo'n stelsel heeft omdat richtlijnen die uitvoering geven aan andere richtlijnen bv. van lager rang worden geacht dan de richtlijn waar ze uitvoering aan geven.

In dit geval is volgens mij het uitgangspunt dat de Nederlandse Grondwet van hoger rang is dan zowel het EVRM als de wet, maar dat die als het ware vrijwillig zijn eigen toepassing en die van onze wetten beperkt ten gunste van sommige verdragsbepalingen. Hiërarchisch gezien zijn wetten en verdragen binnen de Nederlandse rechtsorde imho dus van gelijke rang, maar moeten sommige verdragsbepalingen worden toegepast met voorrang op Nederlandse wetten (collisieregel). Dat de Nederlandse wet ineens van hoger rang zou zijn dan een bepaalde verdragsbepaling, louter vanwege de inhoud van beide normen, kan ik dus niet volgen.

Volgens mij is het dan zo dat Nederlandse wetten niet worden toegepast indien die toepassing zich niet verdraagt met bepaalde normen uit het EVRM, maar dat toepassing van een 'ruimere' Nederlandse wet zich daarmee juist wel goed verdraagt. De ruimere Nederlandse wet moet dan niet worden toegepast omdat die hoger is, maar omdat zijn toepassing niet in strijd komt met het EVRM. Of er daarvan in een concreet geval sprake is, hangt dan af van de interpretatie van het EVRM.
_________________
This is a court of law young man, not a court of justice
- Oliver Wendell 'the great dissenter' Holmes -

[Nico1979]

[bona fides]

[Duch]

[Nico1979]

[Duch]

[Nico1979]

[bona fides]

[Nico1979]

[abraxes]

@Duch, erg bedankt voor de reactie (ik weet het, ik ben een beetje laat ).

Ik heb er voor de rest weinig commentaar op. Ik was gewoon benieuwd naar jouw deskundig oordeel (mogen we wel aannemen van meneer de promovendus).