Is hier sprake van een verbintenis?

[Niels Laarhuis]

Hallo,

Om maar gelijk van wal te steken, ik heb een kennis die lijd aan een chronische ziekte. Gelukkig kan hij zich wat ontspannen door allerlei markten te bezoeken waar hij zich stort op zijn grootste hobby: het verzamelen van modelspoortreintjes. Al heel lang was hij op zoek naar de ‘Blauwe Engel’, een zeer gewilde en zeldzame modeltrein gemaakt door de fabrikant Steinmeyer. Op een dag zat hij op marktplaats te kijken en daar werd deze trein aangeboden voor 50 euro. De trein is in het echt om en nabij de 1000 euro waard. Mijn kennis besloot te bellen met de verkoper en deze verklaarde hem dat de trein nog altijd te koop was. De volgende dag vindt er een ontmoeting plaats waarbij de verkoper laat zien dat de trein nog werkt. Mijn kennis overhandigt de 50 euro en de verkoper overhandigt de trein. Een paar dagen later wordt mijn kennis gebeld met de mededeling dat de verkoper de trein terug wil vorderen.

Mijn vraag is; kan dit? hier is toch gewoon sprake van een wedekerige overeenkomst/verbintenis? of ligt dat via marktplaats anders?

Oja, mijn kennis wist trouwens dat de trein ongeveer 1000 euro waard was.

[lawyer]

Heeft de verkoper gezegd waarom hij de trein terug wil hebben?

[Niels Laarhuis]

[apconius]

Via marktplaats kan ook wel een overeenkomst tot stand komen. Dit gebeurd ook heel vaak (anders zou marktplaats niet werken). Wel werkt het iets anders dan een aankoop in bv een winkel.

Voor een overeenkomst heb je een aanbod en een aanvaarding van dat aanbod nodig. Een advertentie op marktplaats moet je zien als een verzoek tot het doen van een aanbod. Mocht iemand dus de vraagprijs willen bieden dan komt hier nog niet automatisch een overeenkomst uit voort.

Echter in de door jou genoemde situatie is het verder gegaan en heeft er zelfs overdragt plaats gevonden. In princiepe is het dus gewoon een rechtsgeldige overeenkomst. Hierop zijn een aantal uitzonderingen waardoor een overeenkomst nietig of vernietigbaar is.

Daarbij is bv de leeftijd van de verkoper van belang, of het feit dat de verkoper wellicht onder toezicht van een curator is gesteld (komt gelukkig niet zo vaak voor) Ook kan de wil van de verkoper van belang zijn (wist hij dat de trein meer waard was en is het dan ook voor veel te weinig verkocht) ook de kennis van de koper is van belang (in beide gevallen kan er spraken zijn van een vorm van dwaling).
Naja dit zijn wat voorbeelden.. het is dus van belang is om te weten waarop de verkoper zich beroept (zoals lawyer ook al vraagt).

[apconius]

had net mn bericht getypt en toen bleek je al verduidelijking te hebben gegeven.

Ik denk zelf dat een beroep op dwaling door de verkoper wel kan slagen.
In eerste instantie is een dergelijk beroep moeilijk omdat de kennis over de waarde van een voorwerp over het algemeen wel bekend geacht mag worden.

Zo is er ook een uitspraak, Kanharos van Stevensweert (HR 19 Juni 1959, NJ 1960, 59) waarin gesteld wordt dat de verkoper naar redelijke, in het verkeer gangbare opvatting het risico loopt dat het verkochte later meer waart blijkt te zijn.

In het zelfde arrest wordt echter ook gesteld dat een beroep op een dergelijk vernietigings grond wel zou kunnen slagen als de koper de verkoper had kunnen inlichten over de echte waarden van het object (ivm het "ten goede trouw" zijn). In dit geval gaat dit wel op lijkt mij...
Het probleem zit hem voor de verkoper natuurlijk ook in de bewijslast, hij dient dit wel aan te tonen.

[lawyer]

Let wel dat in "Kantharos van Stevensweert" bewust namens de verkoper een onjuiste mededeling is gedaan (nota bene door de conservator van het Nederlands Goud- en Zilvermuseum), te weten dat de zilveren beker van weinig waarde zou zijn geweest.

Nu de koper in het geval van de "Blauwe Engel" geen onjuiste mededeling heeft gedaan (althans, dit blijkt niet uit de casus), zal de verkoper moeten aantonen dat de koper niet te goeder trouw was (wist dat de trein meer waard was, maar niettemin de verkoper heeft bewogen tot verkoop tegen een te lage prijs). Dit wordt naar mijn mening een zware kluif voor de verkoper: hij is immers degene die kennelijk de trein voor 50 euro op marktplaats heeft gezet; de uiteindelijke koper heeft hierop gereageerd, en er is een overeenkomst tot stand gekomen tegen die koopprijs.

De wil bij de verkoper had in casu op 2 momenten moeten ontbreken: eerst bij het plaatsen van de advertentie, en vervolgens nogmaals (of nog steeds) bij de uiteindelijke overdracht.

[apconius]

ah, goed dat je dit meld... maakt het wel een stuk lastiger ja.. ik had in mn tweede reactie niet meer aan de advertentie op marktplaats gedacht.

[Suijkerbuijk]

[bona fides]

[cia76]

Ik ben er lang niet zeker van dat een beroep op artikel 6:228 lid 1 sub b niet slaagt nu duidelijk is dat het van de koper een bewuste actie was om de trein te kopen tegen een prijs die 20 keer lager was als de prijs die de trein waard was en hij dit ook bewust heeft verzwegen.

[bona fides]

Maar ben je verplicht om de verkoper, waar je verder geen relatie mee hebt, te wijzen op het feit dat die verkoper te laag zit met zijn prijs, terwijl die verkoper toch ook zelf een beetje onderzoek had mogen doen?

Het is hier niet aan de koper toe te rekenen dat de verkoper in de veronderstelling verkeerde dat de trein niet beduidend veel meer waard was dan 50 euro. We mogen aannemen dat de verkoper op zich tevreden was met 50 euro die hij voor de trein kreeg. Ik denk dat Suijkerbuijk wel gelijk heeft dat de verkoper hier gewoon pech heeft (of eigenlijk: beter had moeten opletten).

Zie bijv. HR 7 december 1979, NJ 1980, 290, m.nt. G.J.S., over een beduidend andere situatie, maar waaruit wel lijkt te volgen dat de partij die iets heeft verzwegen op één of andere manier verantwoordelijk moet zijn geweest voor de dwaling.

Hier is trouwens de tekst van het arrest 'Kantharos van Stevensweert'. En hier het ding zelf.
_________________
Hanc marginis exiguitas non caperet.

[Niels Laarhuis]

Bedankt, mannen/vrouwen!

Naar aanleiding van jullie hulp heb ik zelf de Kluwer College Bundel tevoorschijn gehaald en even zitten zoeken. Kan hier ook sprake zijn van een wilsgebrek? 3:33 B.W jo. art. 6:228 B.W. (Dwaling)

Mijn vraag is nu eigenlijk nog, had mijn kennis moeten mededelen dat de trein 1000 euro waard was i.p.v. 50 euro?

[bona fides]

Van een wilsgebrek in de zin van art. 3:33 BW lijkt me hier zeker geen sprake. Het was zeer zeker de bedoeling van de man om de trein voor 50 euro aan te bieden. Wel dwaalde hij waarschijnlijk over de werkelijke waarde van de trein, maar dat betekent nog niet dat een beroep op dwaling (art. 6:228 BW) slaagt.

[sjoukje87]

Arrest Kantharos van Stevensweert zou hier van toepassing kunnen zijn. Hierin is beslist dat wanneer B wist dat het een schilderij een van Ruysdael is dan kan er sprake zijn van vernietigbaarheid. In dit geval kan op B, met name wanneer hij meer deskundig is dan de ander, een mededelingsplicht rusten (art 228 lid 1 B).

Tenminste dat is wat ik in mijn boek heb te staan over dat arrest.

In dit geval wist je vriend dat die trein van een speciaal merk was, op hem rust dan een mededelingsplicht jegens de verkoper. Blijkens dit arrest kan de verkoper zich beroepen op de vernietigbaarheid van de ovk. Je vriend was bovendien deskundig dus dan rust op hem een mededelingsplicht.

[bona fides]

Zo duidelijk is dat niet. De deskundigheid speelde hier bijvoorbeeld geen rol bij de beslissing van de verkoper om voor 50 euro te verkopen. (Koop je een tweedehands auto bij een autodealer, dan zal het feit dat de autodealer deskundig mag worden geacht juist wél een rol kunnen spelen bij de beslissing van een ondeskundige koper om de auto te kopen.)

In wat je cursief schrijft staat dan ook "kan".
_________________
Hanc marginis exiguitas non caperet.