|
Afdrukken Rechtenforum.nl -> Intellectueel eigendom |
Geplaatst: za 01 sep 2012 3:49—
|
Hallo allemaal,
Ik had een vraag. Ik blader de laatste tijd geregeld in het online archief van mijn gemeente. Bij meerdere oude foto's - zoals uit de jaren tien en twintig van de vorige eeuw - staat de naam van de fotograaf dikwijls vermeld, maar ook vaak niet. Hoe dan ook vermeldt dit gemeentelijk archief altijd dat het auteursrecht bij hen ligt. Bij foto's uit de jaren tien en twintig kun je er wellicht van uitgaan dat de fotograaf meer dan 70 jaar geleden is overleden en naar mijn weten valt creatief werk op dat moment in het publiek domein. Hoe zit dit precies? Het archief vraagt soms flinke vergoedingen. Ik dacht ergens ergens gelezen te hebben dat de rechthebbende niet automatisch mee verandert bij een fysieke overdracht, maar ik ben verre van een jurist. Het archief waar ik het over heb is het Heerlense gemeentearchief Rijckheyt, maar ik zie dat het ook bij de meeste andere archieven in Nederland gebeurt. Alvast bedankt. Met vriendelijke groet, Robin Rutten |
Geplaatst: za 01 sep 2012 12:15—
|
Dag,
Het auteursrecht op zo'n foto vervalt inderdaad zeventig jaar na de 1e januari volgende op de overlijdensdag van de auteur (art. 37 lid 1 Auteurswet 1912). Als er op het werk geen maker aangeduid is, vervalt het auteursrecht op de foto zeventig jaar na de 1e januari volgende op de datum van de eerste openbaarmaking (art. 38 lid 1 Auteurswet 1912). Datzelfde geldt voor werken waarvan een openbare instelling als maker is aangemerkt (lid 2). Als het werk in dienst van een ander vervaardigd is, wordt die ander, tenzij anders is overeengekomen, als maker van dat werk aangemerkt (art. 7 Auteurswet 1912). Als een openbare instelling een werk als van haar afkomstig openbaar maakt, wordt zij, tenzij anders bewezen, als maker aangemerkt (art. 8 Auteurswet 1912). Als dus de foto's waar u van spreekt, in dienst van de gemeente zijn gemaakt, wordt de gemeente als maker aangemerkt. Dat geldt ook wanneer er geen maker is vermeld en de gemeente de foto's openbaar maakt als van de gemeente afkomstig. Het auteursrecht vervalt dan zeventig jaar na de 1e januari volgende op de eerste openbaarmaking. Maar het wordt me niet helemaal duidelijk, of de foto's wel in dienst van de gemeente gemaakt zijn. Met vriendelijke groet, Marja |
Geplaatst: za 01 sep 2012 14:53—
| Waarvoor precies vraagt de gemeente een vergoeding? |
Geplaatst: za 01 sep 2012 19:38—
Er wordt niet aangegeven of de foto in dienst van de gemeente is vervaardigd, maar dat lijkt me haast onmogelijk daar het archief vele tienduizenden foto's bevat. De tijdspanne loopt daarbij uiteen van eind negentiende eeuw tot de jaren negentig van de twintigste eeuw. Het archief moet het daarnaast volgens mij vooral hebben van foto's die worden aangeboden. Op een aantal foto's wordt de fotograaf niet vermeld. Dit is wellicht omdat de fotograaf niet bekend is, maar aan de andere kant wordt er bij enkele foto's wel "N.N." vermeld als auteursrechtenmededeling. Een voorbeeld van een dergelijke afbeelding is deze: http://www.archieven.nl/maisi_ajax_proxy.php?mivast=62&mizig=95&miadt=62&miq=2277399&miaet=14&micode=328-002&minr=1255562&milang=nl&misort=plaatsnaam|asc&mizk_alle=de%20bongerd&mif5=Emmaplein&miview=viewer (even helemaal selecteren, werkt anders niet). Van iemand anders begreep ik dat je de laatste afbeelding vrij kunt gebruiken, omdat de kans immens dat de fotograaf is overleden en het archief geen rechthebbende vermeldt. Aan de andere kant vind ik ook een foto uit een recenter jaar met deze mededeling (http://www.archieven.nl/maisi_ajax_proxy.php?mivast=62&mizig=95&miadt=62&miq=2277399&miaet=14&micode=328-005&minr=1545222&milang=nl&misort=plaatsnaam|asc&mizk_alle=de%20bongerd&miview=viewer). Geldt daarbij hetzelfde? De foto's worden niet zozeer openbaar gemaakt als van de gemeente afkomstig, maar wel dat het auteursrecht bij hen (het gemeentelijk archief, dat voor meerdere gemeenten dienst doet) ligt. Een voorbeeld is bijvoorbeeld: http://www.archieven.nl/maisi_ajax_proxy.php?mivast=62&mizig=95&miadt=62&miq=2277399&miaet=14&micode=328-005&minr=1544975&milang=nl&misort=plaatsnaam|asc&mizk_alle=de%20bongerd&miview=viewer (uit de eind jaren twintig, zonder fotograaf). Ik heb maar even wat voorbeelden genoemd, wellicht dat dat de zaak verduidelijkt (ook voor mij...). De forumsoftware werkt daarnaast niet helemaal mee, waardoor het verwijzen naar foto's een beetje omslachtig is.
Voor het gebruik van de foto's. |
Geplaatst: zo 02 sep 2012 15:11—
Het downloaden van die foto's is gratis, alleen voor het "gebruik" moet je betalen? |
Geplaatst: zo 02 sep 2012 18:24—
Ja, maar als je ze downloadt dienen ze enkel voor privégebruik, denk ik. Ik citeer van de website: "Het gebruik van foto's van deze website voor werkstukken en scripties is vrij toegestaan voor zover de auteursrechten van deze foto bij Rijckheyt liggen. Voor alle andere gevallen moet er toestemming door rechthebbende verleend worden voor druk, fotokopie, microfilm, electronisch of publicatie op welke wijze dan ook." Ook bij de tarieven voor foto's - die staan onder het kopje "Mag ik een afdruk van een foto of archiefstuk gebruiken voor een publicatie?" - hebben ze het over een auteursrechtenvergoeding én om een gebruiksvergoeding. Afbeeldingen zijn echter wel, zo zeggen zij, vrij van auteursrecht. Bron: http://rijckheyt.nl/sjablonen/rijckheyt/pagina.asp?subsite=100&onderwerp=27. Bijkomende vraag: Marja heeft het over een onbekende auteur, waarvan het auteursrecht "vervalt" zodra een werk 70 jaar geleden of langer voor het eerst is gepubliceerd. Dit zou dus betekenen dat foto's gepubliceerd vóór 1 januari 1942 ook vrij gebruikt kunnen worden? |
Geplaatst: zo 02 sep 2012 22:46—
Gedownloade foto's waarop geen auteursrecht meer zit mag je voor alle doeleinden gebruiken.
Dit is natuurlijk juist, met de aantekening dat als het auteursrecht verstreken is, er geen "rechthebbende" meer is en je dus ook geen toestemming nodig hebt.
Wat voor "tarieven" zijn dat? Blijkbaar geen tarieven om te downloaden. Dat je moet betalen voor fysieke afdrukken die je per post o.i.d. krijgt toegestuurd is vanzelfsprekend en volkomen in orde. Dat staat los van het auteursrecht.
Tenzij de maker (in auteursrechtelijke zin) een natuurlijk persoon is die in 1942 of later is overleden. |
Geplaatst: ma 03 sep 2012 15:36—
|
De extra kosten zijn kosten voor het bewaren en het opvragen van de foto. Net als Bona Fides denk ik dat de vergoeding van die kosten gevraagd mag worden.
Waarom de afbeeldingen hoe dan ook vrij zijn van auteursrecht, weet ik niet. En ja, foto's waarvan de maker niet is aangeduid en die voor 1 januari 1942 gepubliceerd zijn, zijn vrij van auteursrecht (art. 38 Auteurswet). Ook als de foto in dienst van een vereniging, stichting, BV, of NV is gemaakt en vóór 1 januari 1942 is gepubliceerd, is hij vrij van auteursrecht (art. 7, 8 en 38 lid 2 Auteurswet). |
Geplaatst: ma 03 sep 2012 16:29—
Voor het geval de laatste zin ook betrekking heeft op wat ik schreef (wat misschien niet het geval is, maar dat is voor mij niet helemaal duidelijk): ik zeg niet dat de afbeeldingen vrij zijn van auteursrecht. Maar als ze vrij zijn van auteursrecht, dan is het iedereen toegestaan om de afbeeldingen verder te verspreiden. (Wat dus echter niet wil zeggen dat iedereen daarmee ook het recht heeft om kostenloos een kopie te ontvangen. Dat wil het zeker niet zeggen. Het enige is dat het auteursrechtelijke verbod op het plegen van auteursrechtelijke handelingen zonder toestemming van de rechthebbende niet speelt als het auteursrecht is verlopen.) |
Geplaatst: ma 03 sep 2012 16:46—
| @Bona Fides: nee, dat had geen betrekking op wat u gezegd had, maar iets wat op de site van de gemeente stond, namelijk dat afbeeldingen in tegenstelling tot foto's wel vrij zijn van auteursrecht. |
Geplaatst: do 20 sep 2012 3:46—
|
Bedankt voor de antwoorden allemaal.
Ik had nog een vraagje. Hoe zit het met oude kranten zoals die bijvoorbeeld bij de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag én digitaal zijn in te zien? En dan doel ik op de kranten van eeuwen terug (1618-1900). Kun je de digitale versie verspreiden en eventueel gebruiken voor commerciële doeleinden? |
Geplaatst: do 20 sep 2012 11:35—
Ja, dat kan. Zodra je met een substantieel deel van het archief aan de slag gaat (bijv. voor een concurrerende betaalde service met een wat mooiere interface of zo) kun je mogelijk te maken krijgen met het databankenrecht, maar met losse oude kranten is er in ieder geval geen probleem. Zie ook hier. Rechten op de databank als geheel (databankrecht) en op de (vormgeving van) de website (auteursrecht) komen toe aan de KB. Rechten op losse kranten (auteursrecht) komen toe aan (meestal) de uitgevers, maar alleen voor zover die auteursrechten nog niet zijn verstreken. |
Geplaatst: za 22 sep 2012 22:03—
| Bedankt! Dat is dan in ieder geval een fijne bevestiging. |
|
Rechtenforum.nl -> Intellectueel eigendom
Tijden zijn in GMT + 2 uur |
|
|
© 2003 - 2005 Rechtenforum.nl