Gebruikersnaam:   Wachtwoord:   Gratis Registreren | Wachtwoord vergeten?
Rechtenforum.nl
Rechtenforum.nl Rechtenforum.nl
 
Controle paneel
Registreren Registreren
Agenda Agenda
Help Help
Zoeken Zoeken
Inloggen Inloggen

Partners
Energie vergelijken
Internet vergelijken
Hypotheekadviseur
Q Scheidingsadviseurs
Vergelijk.com

Rechtsbronnen
Rechtspraak
Kamervragen
Kamerstukken
AMvBs
Beleidsregels
Circulaires
Koninklijke Besluiten
Ministeriële Regelingen
Regelingen PBO/OLBB
Regelingen ZBO
Reglementen van Orde
Rijkskoninklijke Besl.
Rijkswetten
Verdragen
Wetten Overzicht

Wettenbundel
Awb - Algm. w. best...
AWR - Algm. w. inz...
BW Boek 1 - Burg...
BW Boek 2 - Burg...
BW Boek 3 - Burg...
BW Boek 4 - Burg...
BW Boek 5 - Burg...
BW Boek 6 - Burg...
BW Boek 7 - Burg...
BW Boek 7a - Burg...
BW Boek 8 - Burg...
FW - Faillissement...
Gemw - Gemeente...
GW - Grondwet
KW - Kieswet
PW - Provinciewet
WW - Werkloosheid...
Wbp - Wet bescherm...
IB - Wet inkomstbel...
WAO - Wet op de arb..
WWB - W. werk & bij...
RV - W. v. Burgerlijk...
Sr - W. v. Strafrecht
Sv - W. v. Strafvor...

Visie
Werkgevers toch ...
Waarderingsperik...
Het verschonings...
Indirect discrim...
Een recht op ide...
» Visie insturen

Rechtennieuws.nl
Loods mag worden...
KPN bereikt akko...
Van der Steur wi...
AKD adviseert de...
Kneppelhout beno...
» Nieuws melden

Snellinks
EUR
OUNL
RuG
RUN
UL
UM
UU
UvA
UvT
VU
Meer links

Rechtenforum
Over Rechtenforum
Maak favoriet
Maak startpagina
Mail deze site
Link naar ons
Colofon
Meedoen
Feedback
Contact

Recente topics
VA loan rates ...
180-dagen rege...
reparatiehuwel...
Res Nullius ?
proces verbaal...

Carrière
Boekel De Nerée
CMS DSB

Content Syndication


 
»
JurisPedia en de zichtbaarheid van de rechtswetenschap
Geplaatst: do 10 nov 2005 14:27
Auteur: mr. Esther Hoorn
Visie  Attendeer mij op nieuwe reacties op deze visie  Maak favoriet  Printvriendelijk  E-mail vriend(in)  Download als PDF
vr 14 okt 2005 22:02 Should I stay or should I go?  vr 16 dec 2005 13:37 Een beperkte herkansing is geen herkansing

Wetgeving en jurisprudentie zijn gratis online toegankelijk. De zichtbaarheid van de rechtswetenschap op internet blijft achter. Wetenschappers kunnen hun werk online beschikbaar maken door te publiceren in Open Access tijdschriften.1 Voor internationaal georiënteerd onderzoek is er steeds meer belangstelling om een artikel ook via een repository beschikbaar te maken. Maar de Open Access beweging2 slaat beter aan in andere wetenschapsgebieden. Waarom valt er weinig vernieuwing te bespeuren op die terreinen van de rechtswetenschap, die mede dienstbaar zijn aan de rechtspraktijk?

Ooit roemde de internationaal vermaarde strafrechtsgeleerde Jescheck de manier waarop de rechtswetenschap in Nederland traditioneel bijdraagt aan de publicatie van jurisprudentie.3 Er wordt samengewerkt in redacties, die uitspraken selecteren en becommentariëren. In samenwerking worden wetgevingscommentaren samengesteld. Software kan vandaag de dag dergelijke vormen van samenwerking ondersteunen. Kan de kennis over het recht ook in het publieke domein gedeeld worden? En vraagt de publieke functie van het recht er in deze tijd niet om dat ook de wetenschappelijke doctrine in begrijpelijke vorm gratis online toegankelijk is? Deze bijdrage verkent de mogelijkheden van een vernieuwend initiatief van een aantal Franstalige universiteiten: JurisPedia, het gemeenschappelijke recht.4 JurisPedia is een op wiki-software gebaseerde encyclopedie gewijd aan het recht wereldwijd en de rechts- en politieke wetenschappen.

JurisPedia

Volgens de beschrijving in het bekendere broertje Wikipedia5 is JurisPedia in oktober 2004 van start gegaan. JurisPedia is nu in het Frans, Engels, Duits, Spaans, Chinees en Arabisch beschikbaar. Het doel van JurisPedia omschrijft één van de oprichters6 desgevraagd als het delen van wereldwijde, rechtswetenschappelijke kennis tussen juristen, studenten en andere belangstellenden in het recht. Bij ieder artikel is een ruimte voor discussie, de pagina kan worden bewerkt en historische versies van de pagina kunnen worden bekeken. In een wiki-omgeving wordt de kwaliteit versterkt doordat anderen in een gepubliceerd artikel verbeteringen kunnen aanbrengen. De kwaliteit kan worden versterkt door het gezamenlijk handhaven van een voorgeschreven neutraliteit van de beschrijvingen, het opnemen van referenties en desnoods door blokkade van bepaalde IP-adressen.7 Jurispedia heeft nog geen procedure voor peer review.8 Wel kunnen instellingen de beheerders van JurisPedia verzoeken om een bepaalde pagina vanwege zijn wetenschappelijke waarde niet bewerkbaar te maken. Voor de Nederlandse pagina's wordt gezocht naar juristen of faculteiten, die belangstelling hebben om mee te werken. Instellingen moeten zich afvragen of de criteria voor kwaliteitsbeoordeling van wetenschappelijk onderzoek op dit moment niet zo zeer worden verbonden met publicatie in de traditionele publicatievormen, dat deze kans op vernieuwing van de publicatiecultuur in de rechtswetenschap wordt gemist. Binnen de Nederlandse auteursrechtelijke verhoudingen kunnen faculteiten hun medewerkers slechts stimuleren om aan dit initiatief mee te werken.9 Faculteiten die het belang inzien van dit initiatief, kunnen hun bibliotheek vragen om het beheer en de kwaliteitsbewaking te ondersteunen.

Kennis delen in het publieke domein

Wikipedia is een meertalige encyclopedie, waarvan de inhoud vrij beschikbaar is en ook altijd zal blijven. Iedereen kan hier kennis toevoegen!De structuur van de digitale netwerk-omgeving maakt het heel eenvoudig om ideeën, informatie en kennis te delen op internet. Maar als de inhoud van de gedeelde kennis ook commerciële waarde heeft, vormt de ontwikkeling van het internet als marktplaats voor elektronische handel en de daaraan gerelateerde uitbreiding van het auteursrecht tot een technisch gereguleerd 'auteursrecht op toegang' hierbij een belemmering. De vraag wordt gesteld of dit auteursrecht in volle omvang geschikt is op terreinen waar mensen kennis willen delen en het doel is voort te bouwen op elkaars inzichten, zoals bij wetenschappelijke communicatie.10 De Amerikaanse rechts econoom Yochai Benkler suggereert dat in de digitale omgeving productie door gemeenschappelijke samenwerking, zoals in wiki's, een derde productiemethode vormt naast overheids- en marktproductie.11 Mensen die bijdragen aan JurisPedia kiezen binnen de grenzen van het auteursrecht voor ruimere rechten voor anderen om voort te bouwen op hun werk. Bij JurisPedia zijn de rechten op het hergebruik van de inhoud van de wiki-omgeving zijn vastgelegd met behulp van een creative commons licentie.12 Naast het gewone wetenschappelijke citatierecht mag iedereen de kennis voor niet commerciële doelen hergebruiken, mits de naam van de auteur vermeldt wordt en het werk ook weer onder een creative commons licentie beschikbaar gemaakt wordt.

Het recht delen: met wie?

Een wiki is een medium om kennis samen te brengen, waarbij de traditionele stappen in een publicatieproces van schrijven, bewerken, uitgeven en lezen door elkaar heen kunnen lopen. Iedere eindgebruik kan er ook een actieve rol vervullen. JurisPedia is een jong initiatief. Het zal zich ontwikkelen tussen de polen van forum voor academische wetenschappers, hulpmiddel voor onderwijs, bron voor de rechtspraktijk tot vraagbaak voor de mondige moderne burger. Als forum om gezamenlijk teksten samen te stellen, te bediscussiëren en daarover besluiten te nemen kan een wiki-omgeving zelf een hulpmiddel zijn in het maatschappelijk debat over de ontwikkeling van het recht.13 Dat er kennelijk nu al zoveel belangstelling is in de Arabische wereld voor dit initiatief, is een interessant gegeven met het oog op de huidige discussies in Nederland. JurisPedia zou door de internationale samenwerking handig kunnen zijn om lagere rechtspraak bij Europeesrechtelijke uitspraken beschikbaar te maken, die nu besloten ligt in nationale commerciële databanken. Voor onderwijssituaties zou participatie in JurisPedia vormend kunnen zijn.14 De samenwerking in JurisPedia is in zoverre afgeperkt dat het de bedoeling is dat de inhoud door juristen wordt vervaardigd. Iedereen kan wel een artikel over een bepaald onderwerp aanvragen.15 Daarmee sluit JurisPedia exact aan bij een aanbeveling uit het recente onderzoek van Barendrecht en Kamminga over de toegang tot het recht. De moderne burger wil vraaggestuurd begrijpelijke informatie over het recht om zijn eigen problemen te kunnen oplossen.16
In deze bijdrage is een aantal argumenten aangestipt voor een Nederlandse participatie in dit internationale initiatief. Mocht daar belangstelling voor zijn dan zou discussie hierover voortgezet kunnen worden op de Nederlandse pagina's in JurisPedia.

Esther Hoorn is docent Recht & ICT en informatiespecialist bibliotheek rechten Faculteit der Rechtsgeleerdheid Rijksuniversiteit Groningen.

___________________
1.De Utrecht Law Review is hiervan een voorbeeld. Het werd opgezet in het kader van het door SURF gesubsidieerde project Truth or DARE, dat beoogde wetenschappers in het juridisch domein uit te dagen om Open Access te publiceren.
2.P. Suber, 'Open Access Overview, www.earlham.edu/~peters/fos/overview.htm.
3.'Vijf en zeventig jaar NJ', in: NJ 1912-1988, annotatoren kijken terug, Beschouwingen van de huidige annotatoren naar aanleiding van 75 jaar Nederlandse Jurisprudentie, Zwolle: Tjeenk Willink 1988, p. 15.
4.JurisPedia, 'Le droit partagé', fr.jurispedia.org/index.php/Accueil.
5.en.wikipedia.org/wiki/JurisPedia.
6.Hughes-Jehan Vibert, en.jurispedia.org/index.php/User_talk:E._Hoorn.
7.G. McKiernan, 'Wikimediaworlds Part 1 Wikipedia', www.public.iastate.edu/WMW-I.pdf.
8.Dit is wel geregeld bij Wikipedia: en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Peer_review.
9.Voor een uitvoeriger beschouwing op dit punt verwijs ik naar een eerdere versie van deze publicatie, die binnenkort als working paper te vinden is onder de titel 'De zichtbaarheid van de rechtswetenschap' via Google in de Groningse repository.
10.Zie bijvoorbeeld: J. Boyle, special editor, 'Papers on the Public Domain', james-boyle.com en H. Nissenbaum, 'New Research Norms for a New Medium', in: The Commodification of Information. N. Elkin-Koren and N. Netanel (editors), The Hague: Kluwer Academic Press 2002, p. 433-457, www.nyu.edu/projects/nissenbaum/.
11.Y. Benkler, 'Sharing Nicely': On shareable goods and the emergence of sharing as a modality of economic production', The Yale Law Journal, Vol. 114, p. 273-358, benkler.org/SharingNicely.html.
12.www.creativecommons.org.
13.M. Froomkin, Habermas@ discourse.net: 'Towards a critical theory of cyberspace', Harvard Law Journal, January 2003, p. 751, osaka.law.miami.edu/~ froomkin/discourse/ils.pdf.
14.Y. Benkler and H. Nissenbaum, 'Commons-Based Peer Production and Virtue', Draft, www.nyu.edu/projects/ nissenbaum/.
15.Zie voor voorbeelden: fr.jurispedia.org/index.php/Jurispedia:Demander_un_article.
16.J.M. Barendrecht en Y.P. Kamminga, De toegang tot het recht: de lasten van een uitweg, Den Haag: Boom Juridische Uitgevers 2005, ook online beschikbaar als bijlage 3 bij het RMO advies Recht op toegang, advies 32, december 2004, p. 81, www.adviesorgaan-rmo.nl/?s=9&gw=rmo.


Visie | Een visie insturen | Maak favoriet | E-mail vriend(in) | Download als PDF
vr 14 okt 2005 22:02 Should I stay or should I go?  vr 16 dec 2005 13:37 Een beperkte herkansing is geen herkansing
Meer visies
Reacties

Er zijn nog geen reacties op deze visie.


Agenda 


Home | Over Rechtenforum.nl | Agenda | Visie | Downloads | Links | Mail deze site | Contact

Sites: Rechtennieuws.nl | Jure.nl | Maxius.nl | Parlis.nl | Rechtenforum.nl | Juridischeagenda.nl | Juridica.nl | MijnWetten.nl | AdvocatenZoeken.nl

© 2003 - 2018 Rechtenforum.nl | Gebruiksvoorwaarden | Privacyverklaring | RSS feeds