Suggesties voor verbeteren probleemstelling?

[Arnoud Engelfriet]

Voor een paper loop ik nu al een tijd te worstelen met een goede probleemstelling. Ik zou het erg op prijs stellen als iemand hier een nuttige suggestie had.

Mijn onderwerp is de Richtsnoeren persoonsgegevens op internet, die aangeven hoe de Wet Bescherming Persoonsgegevens van toepassing is op internet. Ik richt me specifiek op "sociale sites": discussieforums, weblogs, profielensites etc. waar gebruikers zelf de inhoud leveren, in de vorm van discussies, reacties, informatie over zichzelf enzovoorts.

Ik ben begonnen met de vraag: Hoe werkbaar zijn de onlangs gepubliceerde Richtsnoeren persoonsgegevens bij sociale sites?

Dit vond de docent echter te vaag, hij miste met name de insteek van privacybehoefte van deelnemers. Terecht punt, werkbaarheid van een regel kun je pas bepalen als je ook weet wat er in de praktijk nodig is.

Dus nu had ik gedacht: In hoeverre sluiten de Richtsnoeren aan bij de privacyverwachting op sociale sites?

Maar voor mijn gevoel is dat niet heel veel anders dan wat ik eerst had. Het blijft een beetje krachteloze vraag: het antwoord wordt iets als "nou, best goed behalve bij X en Y". Hoewel die vraag nog niet eerder gesteld is (dat ik weet) en het dus wel iets toevoegt.

Uit mijn onderzoek tot nu toe blijkt dat de regels best streng zijn. Met name is het verboden om sociale sites toegankelijk te maken voor zoekmachines, vanwege het risico dat deze persoonsgegevens uit berichten opvissen en bij latere zoekopdrachten laten zien. Dat lijkt me lastig werkbaar, want zonder zoekmachines zouden relevante zaken op blogs, forums en wiki's niet of nauwelijks te vinden zijn.

Met een goed privacyreglement lijk je veel op te kunnen lossen. Je vraagt mensen om toestemming bij registratie, en dan mag zo ongeveer alles. Ik vind dat een beetje een wassen neus, want mensen lezen zulke privacyverklaringen en -reglementen toch niet. Ze gaan er vanuit dat het "wel goed zit", en worden -ongeacht het reglement- boos als jij iets doet dat zij niet hadden verwacht.

Een alternatief zou dus zijn dat ik ga zitten op "het aanbieden van een privacyverklaring is theorisch leuk maar sluit niet aan bij de behoefte van gebruikers". Maar hoe maak ik daar een goede probleemstelling van?

Arnoud

[tikSimone]

Uhm.... peins ..... In hoeverre is overheidsingrijpen gewenst wanneer sociale sites de richtlijnen rond privacywetgeving niet naleven?
Nah, dat is het ook niet, he?

Je docent miste de insteek van privacybehoefte van deelnemers. Maar in hoeverre hebben mensen die behoefte als ze vrijwillig zelf allerlei persoonlijke info op internet zetten? Is regelgeving op dit vlak wel nodig? Ik kan dat juist in het geval van sociale sites minder goed plaatsen.

Nu ja, aan mij heb je geloof ik ook niet veel. Maar soms komt uit wat losse kreten ook iets aardigs voort.
_________________
Nait soez'n, moar doun!

[Arnoud Engelfriet]

Mijn gedachte was dus ook, ik kan in een deelvraag die privacybehoefte bespreken en dan concluderen dat deze laag is, nu mensen zelf van alles online zetten. Maar (b.v. Copland-arrest EHRM) men heeft nog steeds een redelijke verwachting van privacy. Wat ik hier op RF neerzet, verwacht ik niet ineens teruggelezen te krijgen bij een sollicitatiegesprek.

Maar zijn juridische vragen als "in hoeverre" in het algemeen eigenlijk wel "done"?

Arnoud

[tikSimone]

Hm, dat weet ik niet. Ben nog even van het afstuderen af. Zulk woordgebruik geeft wel ruimte voor de nuance en daar zijn juristen toch mr. in?
_________________
Nait soez'n, moar doun!

[bona fides]

[Arnoud Engelfriet]

[tikSimone]

[bona fides]

Misschien valt het niet voldoen aan de (doorgaans onbewuste) privacyverwachting te koppelen aan de juridische geldigheid van de toestemming? Inderdaad net als dat in het algemeen een probleem is bij AV die je met een muisklik kunt/moet aanvaarden.

In hoeverre speelt art. 8 EVRM hier een rol? Het gaat natuurlijk vooral om horizontale verhoudingen. Aan zijn positieve verplichting heeft de Staat proberen te voldoen door middel van de Wet bescherming persoonsgegevens. Is dat gelukt?
_________________
Hanc marginis exiguitas non caperet.

[Arnoud Engelfriet]

Ik heb nu dit:

In hoeverre sluit het publiceren van een privacyverklaring aan bij de privacyverwachting van deelnemers aan sociale sites?

a) Om wat voor persoonsgegevens gaat het bij sociale sites?
b) Welk niveau van privacyverwachting hebben deelnemers bij het publiceren daarvan?
c) Wat is het doel van de privacyverklaring volgens de Richtsnoeren?
d) Hoe worden privacyverklaringen gebruikt bij sociale sites?
e) In hoeverre wordt hiermee het doel van de privacyverklaring gehaald?
f) Welk alternatief biedt verwerking op basis van een gerechtvaardigd eigenbelang (art. 6 sub f Wet Persoonsgeevens)?

En bij deelvraag b laat ik dan art 8 EVRM meespelen, via het Copland en Halford-arrest. Die arresten bepaalden dat je een "reasonable expectation of privacy" hebt. Bij b ga ik dan uitleggen welk niveau dat is als je zelf dingen op internet zet.

Bij f komt dan mijn alternatief: niet meer uitgaan van een (feitelijk nietszeggende) toestemming, maar van een redelijkheidstoets. Toon maar aan dat de publicatie, doorgifte of indexatie door Google binnen die redelijke privacyverwachting past, en dan is het goed. Dat vind ik eerlijker dan "jamaar in de privacy policy stond dat wij alles over u aan Prive mochten verkopen".

Wat nog wringt, is dat die deelvraag nogal uit de lucht komt vallen.

Arnoud

[annemiekewp]

[Arnoud Engelfriet]

Dank je wel, Annemieke! Nee, ik was niet van plan mensen te ondervragen, ik wilde aan de hand van EHRM-jurisprudentie afleiden wat men mag verwachten. Oftewel:

In hoeverre bieden de Richtsnoeren passende bescherming voor persoonsgegevens van deelnemers aan sociale sites?

Het gaat me dus niet om het garanderen van privacy algemeen, maar juist om het spanningsveld tussen wat die richtsnoeren allemaal eisen versus wat je mag verwachten. Hele strenge eisen stellen aan privacybescherming terwijl mensen geen privacy hoeven te verwachten is tenslotte nogal raar.

En als ik dan toch even bij mijn stokpaardje van de privacyverklaring blijf:

Welke grondslag voor verwerking van persoonsgegevens past het beste bij sociale sites?
a) Welk niveau van privacy mogen deelnemers van sociale sites verwachten?
b) Wat is het doel van de privacyverklaring volgens de Richtsnoeren?
c) Hoe worden privacyverklaringen in de praktijk gebruikt bij sociale sites?
d) Welk alternatief biedt verwerking op basis van een gerechtvaardigd eigenbelang (art. 6 sub f Wet Persoonsgegevens)?

Arnoud

[annemiekewp]

Volgens mij ben je er bijna!

Bieden de Richtsnoeren persoonsgegevens op internet passende bescherming voor persoonsgegevens van deelnemers aan sociale sites, zo ja in hoeverre?