Gebruikersnaam:   Wachtwoord:   Gratis Registreren | Wachtwoord vergeten?
Rechtenforum.nl
Rechtenforum.nl Rechtenforum.nl
 
Controle paneel
Registreren Registreren
Agenda Agenda
Help Help
Zoeken Zoeken
Inloggen Inloggen

Partners
Energie vergelijken
Internet vergelijken
Hypotheekadviseur
Q Scheidingsadviseurs
Vergelijk.com

Rechtsbronnen
Rechtspraak
Kamervragen
Kamerstukken
AMvBs
Beleidsregels
Circulaires
Koninklijke Besluiten
Ministeriële Regelingen
Regelingen PBO/OLBB
Regelingen ZBO
Reglementen van Orde
Rijkskoninklijke Besl.
Rijkswetten
Verdragen
Wetten Overzicht

Wettenbundel
Awb - Algm. w. best...
AWR - Algm. w. inz...
BW Boek 1 - Burg...
BW Boek 2 - Burg...
BW Boek 3 - Burg...
BW Boek 4 - Burg...
BW Boek 5 - Burg...
BW Boek 6 - Burg...
BW Boek 7 - Burg...
BW Boek 7a - Burg...
BW Boek 8 - Burg...
FW - Faillissement...
Gemw - Gemeente...
GW - Grondwet
KW - Kieswet
PW - Provinciewet
WW - Werkloosheid...
Wbp - Wet bescherm...
IB - Wet inkomstbel...
WAO - Wet op de arb..
WWB - W. werk & bij...
RV - W. v. Burgerlijk...
Sr - W. v. Strafrecht
Sv - W. v. Strafvor...

Visie
Werkgevers toch ...
Waarderingsperik...
Het verschonings...
Indirect discrim...
Een recht op ide...
» Visie insturen

Rechtennieuws.nl
Loods mag worden...
KPN bereikt akko...
Van der Steur wi...
AKD adviseert de...
Kneppelhout beno...
» Nieuws melden

Snellinks
EUR
OUNL
RuG
RUN
UL
UM
UU
UvA
UvT
VU
Meer links

Rechtenforum
Over Rechtenforum
Maak favoriet
Maak startpagina
Mail deze site
Link naar ons
Colofon
Meedoen
Feedback
Contact

Recente topics
VA loan rates ...
180-dagen rege...
reparatiehuwel...
Res Nullius ?
proces verbaal...

Carrière
Boekel De Nerée
CMS DSB

Content Syndication


 
»
Rechtswetenschap en rechtspraktijk
Geplaatst: di 01 mei 2007 10:30
Auteur: Prof. mr. Ybo Buruma
Visie  Attendeer mij op nieuwe reacties op deze visie  Maak favoriet  Printvriendelijk  E-mail vriend(in)  Download als PDF
do 19 apr 2007 13:15 Het juridisch belang van een protocol  di 08 mei 2007 16:50 Expanding the powers of the European Community

Een helder antwoord op de vraag wat goede rechtswetenschap is, is geld waard voor aan de universiteit werkende juristen. Nu is opportunisme in dit verband een slechte raadgever, waarschuwde Hartlief vorig jaar (NJB 2006, pag. 420). Maar dat neemt niet weg dat aan juridisch onderzoek minder geld wordt uitgegeven dan aan ander onderzoek, omdat juristen er minder dan bijvoorbeeld cognitiepsychologen in slagen anderen te overtuigen van het belang en de kwaliteit van hun onderzoeksvoorstellen. Een recent rapport van de Commissie Prestatie-indicatoren en ranking beoogt die achterstand weg te werken.

Goed onderzoek wordt volgens dat rapport gekenmerkt door originaliteit, diepgang en grondigheid en een internationale uitstraling is ook belangrijk. Ik geef de academische collega's bij hun beraadslagingen over deze materie graag een boodschap mee. Goede rechtswetenschap bedient twee intellectuele elites: een academische en een professionele; enerzijds professoren en anderzijds magistraten en advocaten. En dat heeft consequenties voor de beantwoording van de vraag wat goede rechtswetenschap is.
In haar boek met de prachtige titel 'Manifesto of a Passionate Moderate' (1998) beschrijft de wetenschapsfilosofe Susan Haack wat goede wetenschap is. Ze meent, net als ik, dat een goede onderzoeker een waar antwoord op een vraag wil vinden. Dat betekent dat ze zich keert tegen wetenschap waarbij de onderzoeker van te voren weet dat zijn veronderstellingen waar zijn (sham inquiry) en tegen wetenschap waarbij de onderzoeker eigenlijk niet geïnteresseerd is in het vinden van de waarheid over wat hij nog niet weet (fake inquiry). Ik denk dat veel juridisch onderzoek kwetsbaar is voor het verwijt dat het niet lijkt te gaan om ware antwoorden, maar om het zo fraai mogelijk beargumenteren van een tevoren bepaald standpunt. Dat komt doordat juristen dikwijls niet scherp aangeven wat hun probleemstelling is (wat leidt tot fake) en hun methoden niet goed omschrijven waardoor alles lijkt af te hangen van de voorkeuren en uitgangspunten van de schrijver (sham). Maar ook het recht kent waarheden en onwaarheden en dat realiseren juist de praktijkjuristen zich: die weten dat het niet waar is dat voor moord 40 jaar kan worden gegeven.

Juridisch onderzoek kent twee grondvormen. De ene is gericht op het ontwikkelen van de doctrine (leerstukken en beginselen) en op de (analytische) vraag of de doctrine nog wel klopt in het licht van de voortschrijdende rechtspraktijk. De andere beziet of er veranderingen in doctrine en rechtspraktijk (nodig) zijn aan de hand van voortschrijdende internationale en technische ontwikkelingen en van niet-juridische inzichten - bijvoorbeeld uit rechtseconomie, criminologie of organisatiekunde.

Beide vormen van rechtswetenschap dragen uiteindelijk bij aan het kunnen voorspellen of begrijpen van rechterlijke oordelen en beslissingen van de wetgever. Onderzoek dat daar niet uiteindelijk aan bijdraagt is dikwijls 'fake'. Natuurlijk kan het zo zijn dat het praktisch belang van doctrinair - inclusief bijvoorbeeld rechtshistorisch - onderzoek niet onmiddellijk opvalt, terwijl wij juristen het echt prachtig onderzoek vinden. En omgekeerd is het wetenschappelijk belang van het praktijk gerichte ordenen van juridische beslissingen soms afwezig. Ook de praktische relevantie van internationaal en niet-juridisch onderzoek is anders dan de gemiddelde geldschieter lijkt te denken, niet altijd evident. Dat verklaart verschillen in waardering van academici en professionals voor verschillende typen onderzoek. Die verschillen liggen voor de hand, ook al omdat de wetenschapper algemeenheden probeert bloot te leggen en professional veeleer gericht is op de billijkheid in het concrete geval. De charme van de professie is juist dat de goede praktijkjurist onder omstandigheden moet afwijken van de wil van de wetgever of hetgeen de doctrine in beginsel als oplossing aandraagt. Maar dankzij het wetenschappelijk onderzoek weet hij wanneer het zinnig is iets nieuws te verzinnen en wanneer hij de gebaande paden kan volgen.

Goede rechtswetenschap is met andere woorden in de kern gericht op het voorspellen en begrijpen van de consequenties van maatschappelijke ontwikkelingen en problemen volgens de logica van de juridische doctrine. Dat is slechts bij uitzondering anders. Daarbij worden verbanden gelegd en discrepanties aangetoond in het geldend recht die aan praktijkjuristen openingen bieden om de te verwachten uitkomsten af te wenden. De wetenschap biedt hen inzichten die betekenis geven aan de dankzij Internet zo gemakkelijk te vinden juridische gegevens. Overigens kunnen ook essays die niet aan de hiervoor gestelde wetenschappelijke eisen voldoen wel degelijk van praktisch belang zijn.
Ja, ik geloof in de vooruitgang van het recht als wetenschappelijke discipline, omdat het recht als professionele praktijk voortschrijdt en omdat de maatschappij waarin dat recht functioneert verandert.

Dat neemt niet weg dat we misschien iets duidelijker moeten durven zeggen dat niet elke publicatie even goed is. Er zit sham en fake tussen - ook al als gevolg van de kopijnood waarmee veel van het steeds maar toenemend aantal tijdschriften te kampen heeft. De voornoemde commissie doet hiertoe aanbevelingen om op zo verstandig mogelijke manier tot een classificatie van die tijdschriften te komen. Ook daaromtrent moeten juristen evenwel in het licht van het voorgaande hun eigen kwaliteitsmaatstaven blijven aanleggen. Geen mooier onderzoeksproduct dan een mooi handboek of een verhelderende noot - die worden namelijk door onze beide elites gelezen. De dwang om in niet-gelezen Engelstalige huisblaadjes te schrijven is daarentegen de dood in de pot. De Amerikaanse rechter en geleerde Richard Posner heeft ín 1999 gewaarschuwd voor de 'growing estrangement between legal academics and other lawyers (including judges)'. Dat moeten we in Nederland niet laten gebeuren: het is niet zo dat alleen degenen die het onderzoeksgeld verdelen moeten bepalen wat goed juridisch onderzoek is.

Prof. mr. Ybo Buruma is hoogleraar Strafrecht en strafprocesrecht aan de Radboud Universiteit Nijmegen en decaan van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid. Verder is hij plaatsvervangend raadsheer aan het Gerechtshof Arnhem.

Y. Buruma, 'Rechtswetenschap en rechtspraktijk', NJB 2007-17


Visie | Een visie insturen | Maak favoriet | E-mail vriend(in) | Download als PDF
do 19 apr 2007 13:15 Het juridisch belang van een protocol  di 08 mei 2007 16:50 Expanding the powers of the European Community
Meer visies
Reacties

Er zijn nog geen reacties op deze visie.


Agenda 


Home | Over Rechtenforum.nl | Agenda | Visie | Downloads | Links | Mail deze site | Contact

Sites: Rechtennieuws.nl | Jure.nl | Maxius.nl | Parlis.nl | Rechtenforum.nl | Juridischeagenda.nl | Juridica.nl | MijnWetten.nl | AdvocatenZoeken.nl

© 2003 - 2018 Rechtenforum.nl | Gebruiksvoorwaarden | Privacyverklaring | RSS feeds